Elastyczne rozwiązania w systemach emerytalnych państw członkowskich UE w kierunku wydłużania aktywności zawodowej

• Autorzy: Kamila Bielawska

Warianty tytułu

Flexible Solutions in the EU Member States' Pension Systems Aiming at Prolongation of Professional Activity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Proces starzenia się ludności i jego ekonomiczno-finansowe skutki sprawiają, że poszukuje się rozwiązań, które pozwolą utrzymać aktywność zawodową pracowników. Dłuższe okresy pracy są korzystne dla stabilności systemów emerytalnych, a jednocześnie przyczyniają się do uzyskiwania wyższych świadczeń emerytalnych. Pomimo sukcesywnych reform systemów emerytalnych w wielu państwach UE efektywny wiek emerytalny pozostaje na niższym poziomie niż wiek powszechny, a okresy zatrudnienia nie wzrastają w oczekiwanym tempie. Podwyższanie wieku emerytalnego ma ekonomiczne uzasadnienie wtedy, gdy większość pracowników będzie w stanie pracować do jego ukończenia. Jak wynika z badań prowadzonych w niektórych państwach europejskich, rezygnacja z pracy w ogóle lub w pełnym wymiarze czasu jest spowodowana problemami zdrowotnymi lub wynika z niepełnosprawności. W systemach emerytalnych 15 państw członkowskich UE oraz w Norwegii stosowane są rozwiązania, które pozwalają na elastyczne przechodzenie na emeryturę, m.in. umożliwiając łączenie pracy w obniżonym wymiarze czasu z pobieraniem emerytury częściowej. Skuteczność i efektywność stosowanych obecnie rozwiązań jest niejednoznaczna, co wynika z ich dużego zróżnicowania konstrukcyjnego, a także ze specyfiki rynku pracy w poszczególnych krajach. Wydaje się jednak, że zainteresowanie rozwiązaniami takimi jak emerytura częściowa będzie wzrastać, albowiem mogą się one przyczynić do wydłużenia okresu aktywności zawodowej przynajmniej niektórych grup pracowników. (abstrakt oryginalny)

EN

The phenomenon of aging population and its economic and financial effects encourages researchers to seek for solutions to keep employees longer in their professional activity. Extended periods of work are beneficial for the sustainability of pension systems and contribute to higher old-age pensions. Despite successive reforms of pension systems in many EU countries, the effective retirement age remains at a lower level than the statutory retirement age and the period of employment does not increase at the expected rate. Raising the retirement age is economically rational provided that most of the employees are able to work to its completion. According to studies carried out in some European countries, part of the employed leave the labour market (permanently or partially) due to health problems or disability. Pension systems of 15 EU Member States and in Norway provide solutions that allow flexible retirement, including the ones that permit to combine a reduced-hour work with the collection of partial retirement Currently used solutions seem neither successful nor effective, due to the large diversity in gradual retirement design, as well as the specific nature of labour market in these countries. It appears, however, that interest in the flexible retirement such as partial retirement will increase, because it can help extend the professional life of at least some groups of employees. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zatrudnienie; System emerytalny; Efektywny wiek emerytalny

EN

Employment; Pension schemes; Effective retirement age

• Czasopismo: Rozprawy Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3(22)
• Strony: 49--60

Twórcy

autor

Kamila Bielawska

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Barr N., 2003, Non-Financial Defined Contribution Pensions: Mapping the Terrain, [w:] Holzmann R., Palmer E. (ed.), Pension Reform Issues and Prospects for Non-Financial Defined Contribution (NDC) Schemes, World Bank.
• Berg P. et al., 2015, Can policy facilitate partial retirement? Evidence from Germany, "NBER Working Paper" 21478.
• Chen Y.-P., Scott J., 2003, Gradual retirement: An additional option in work and retirement, "North American Actuarial Journal" vol. 7, no. 3, s. 62-74.
• Conen W.S., 2013, Older workers: The view of Dutch employers in a European perspective, Amsterdam University Press, Amsterdam.
• Eurofound, 2016, Extending working lives through flexible retirement schemes: Partial retirement, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• European Commission, 2010, Communication from the Commission "Europe 2020. A strategy for smart, sustainable and inclusive growth", COM(2010) 2020 final.
• European Commission, 2012, White Paper "An Agenda for Adequate, Safe and Sustainable Pensions", COM(2012) 55 final.
• European Commission, 2015, The 2015 ageing report: Economic and budgetary projections for the 28 EU Member States (2013-2060), Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• European Commission and SPC (Social Protection Committee), 2015, The 2015 pension adequacy report: Current and future income adequacy in old age in the EU, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• Eurostat, 2014, Labour force survey ad hoc module 2012 on transition from work to retirement: Evaluation report, Luxembourg.
• Góra M., 2003, System emerytalny, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Huber M., Lechner M., Wunsch C., 2016, The Effect of Firms' Phased Retirement Policies on the Labour Market Outcomes of Their Employees, "ILR Review" April.
• Klimkiewicz A., 2012, Problematyka aktywizacji zawodowej w świetle podwyższonego wieku emerytalnego, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica" 274.
• Kotowska I.E., Wóycicka I., 2008, Sprawowanie opieki oraz inne uwarunkowania podnoszenia aktywności zawodowej osób w starszym wieku produkcyjnym, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Kryńska E. et al., 2013, Diagnoza obecnej sytuacji kobiet i mężczyzn w wieku 50+ na rynku pracy w Polsce. Raport końcowy, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
• Lachowska M., Sundén A., Wadensjö E., 2009, The impact of a phased retirement program: A case study, "IZA Discussion Paper" no. 4284.
• Midtsundstad T., 2014, Flexible retirement in Norway, presentation, Flexible retirement following the Scandinavian Model workshop, 1 November 2014, German Bundestag, Berlin.
• OECD, 2016, Ageing and Employment Policies - Statistics on average effective age of retirement, http://www.oecd.org/els/public-pensions/ageingandemploymentpolicies statisticsonaverageeffectiveageofretirement.htm, (dostęp: 01.12.2016).
• Perek-Białas J., Ruzik A., 2014, Aktywizacja starszych ludzi na rynku pracy: bariery i możliwości, http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/3696/47. Ruzik Perek.pdf?sequence=1&isAllowed=y, (dostęp: 01.12.2016).
• Wiktorowicz J., 2014, Wydłużenie aktywności zawodowej czy przejście na emeryturę? Studium mikroekonomiczne, "Studia Demograficzne" 2 (166).