Ekonomiczne aspekty integracji wybranych państw Europy Środkowo-Wschodniej

• Autorzy: Piotr Siemiątkowski , Ewa Cieślik , Ewa Jankowska , Grzegorz Górniewicz , Artur Piotrowicz , Magdalena Redo , Jarosław Redo
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Za najważniejsze wydarzenie w historii rozwoju Unii Europejskiej (UE) należy uznać tzw. "wschodnie rozszerzenie", kiedy do organizacji przystąpiły kraje pozostające przez pół wieku za Żelazną Kurtyną. Świętowanie dziesiątej rocznicy pierwszego rozszerzenia partnerstwa gospodarczo-politycznego o europejskie kraje postsocjalistyczne (1 maja 2014 roku) stało się dobrą okazją do refleksji nad korzyściami i stratami wynikającymi z tego poszerzenia dla regionu Europy ŚrodkowoWschodniej (EŚW), czyli sporządzenia swoistego bilansu integracji. W tym kontekście należy spróbować udzielić odpowiedzi na fundamentalne pytanie: jak bardzo akcesja do struktur unijnych zmieniła gospodarki i społeczeństwa krajów postsocjalistycznych. Postawiony problem cechuje się kompleksowością i wieloaspektowością, stąd w jego prawidłowym rozwikłaniu należałoby zestawić i przeanalizować wszystkie wymiary integracji (polityczne, ekonomiczne, społeczne, instytucjonalne). Nie bez znaczenia dla kształtowania się systemów ekonomicznych badanych krajów pozostają również interakcje międzynarodowe oraz sieci powiązań kapitałowych, handlowych i migracyjnych. Ujęcie wymienionych obszarów integracji pozwoliłoby uzyskać możliwie najbardziej koherentny obraz skutków akcesji do UE dla regionu EŚW. Sprostanie takiemu zadaniu stanowi niewątpliwie duże wyzwanie. Stąd misją opracowania stało się ukazanie ekonomicznych i społecznych następstw przystąpienia krajów EŚW do UE. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Integracja gospodarcza i polityczna Europy; Historia integracji europejskiej; Europeizacja

EN

Economic and political integration of Europe; History of European integration; Europeanisation

• Czasopismo: Torun International Studies
• Rocznik: 2015
• Numer: seria: Monografia
• Strony: 201

Twórcy

autor

Piotr Siemiątkowski

• Nicolaus Copernicus University, Poland

autor

Ewa Cieślik

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Poland

autor

Ewa Jankowska

• Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, Poland

autor

Grzegorz Górniewicz

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Poland

autor

Artur Piotrowicz

• Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna we Włocławku, Poland

autor

Magdalena Redo

• Nicolaus Copernicus University, Poland

autor

Jarosław Redo

• Kolegium Jagiellońskie - Toruńska Szkoła Wyższa, Poland

Bibliografia

• Adam A., Kosma T., McHugh J., Trade-Liberalization Strategies: What Could Southeastern Europe Learn from CEFTA and BFTA?, "IMF Working Papers Series" 2003, nr 239.
• Agenda 2000 Unia Europejska Rozszerzona i silniejsza, Monitor Integracji Europejskiej wydaniespecjalnehttps://polskawue.gov.pl/files/Dokumenty/ rozszerzenie_UE/Agenda_2000_-_UE_rozszerzona_i_silniejsza.pdf.
• Ahrens J., The Transition to a Market Economy: Are There Useful Lessons from History? [w:] A. Schipke, A.M. Taylor, Springer-Verlag (red.), The Economics of Transformation. Theory and Practice in the New Market Economies, Berlin 1994.
• Atraszczonok N., Międzynarodowa wymiana czynników produkcji. Korporacje wielonarodowe w gospodarce światowej [w:] M. Piklikiewicz (red.), Międzynarodowe stosunki gospodarcze na przełomie wieków, Difin, Warszawa 2002.
• Balassa B., The Theory of Economic Integration, George Allen Unwin, London 1964.
• Balassa B., Trade Liberalisation and "Revealed" Comparative Advantage, The Manchester School of Economics, 1965.
• Balcerowicz L., Makropolityka w przechodzeniu do gospodarki rynkowej. Spojrzenie z trzyletniej perspektywy, Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa 1995.
• Balcerowicz L., Socjalizm, kapitalizm, transformacja. Szkice z przełomu epok, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Balcerowicz L., Systemy gospodarcze. Elementy analizy porównawczej, Monografie i opracowania 281, Szkoła Główna Planowania i Statystyki, Warszawa 1990.
• Baldwin R., The Eastern Enlargement of the European Union, "European Economic Review" 1995, nr 39.
• Baldwin R., Towards an Integrated EuropeGraduate Institute of International Studies , Geneva 1994.
• Balicki W.I., Funkcjonowanie i wzrost gospodarki obciążonej chroniczną nierównowagą popytową, [w:] W. Wilczyński (red.), Badania nad systemowymi czynnikami nierównowagi gospodarczej, PWN, PAN - Oddział w Poznaniu, Seria: Ekonomia, tom 5, Warszawa-Poznań 1984.
• Bielecki J., Kary za deficyt najwcześniej za sześć lat, "Dziennik Gazeta Prawna" 2010, nr 205.
• Bieńkowski W., Reaganomika i jej wpływ na konkurencyjność gospodarki amerykańskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
• Borucki M., Historia Powszechna do 1989 roku, Warszawa 1999.
• Bossak J., Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania międzynarodowej zdolności konkurencyjnej gospodarki Japonii, "Monografie i Opracowania SGPiS" 1984, nr 133.
• Bożyk P., Międzynarodowe stosunki ekonomiczne, PWE, Warszawa 2008.
• Bukowski S., Unia Europejska: w poszukiwaniu nowej strategii rozwoju [w:] E. Frejtag-Mika (red.), Teoria i praktyka ekonomii a konkurencyjność gospodarowania, Difin, Warszawa 2006.
• Ciak J., Polityka budżetowa, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa - Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności "Dom Organizatora", Toruń 2002.
• Cieślik E., Efekt smoka. Skutki ekspansji gospodarczej Chin po 1978 roku, CeDeWu, Warszawa 2012.
• Cieślik E., Kraje postsocjalistyczne w globalnych łańcuchach wartości, "Studia Ekonomiczne" 2015, Polska Akademia Nauk, nr 2.
• Cieślik E., Post-communist European Countries in Global Value Chains, "Ekonomika" 2014, nr 93 (3).
• Cieślik E., Prospects for trade growth between Poland and China, "Studia Ekonomiczne" 2014, Polska Akademia Nauk, nr 4.
• Cieśliński A., Wspólnotowe prawo gospodarcze, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2003.
• Czarnecka A., Droga państw byłego Bloku Wschodniego do akcesji do Unii Europejskiej http://www.znze.wsiz.rzeszow.pl/z03/10_Angelika_Czarnecka_ Droga.pdf.
• Czekaj J., Finanse państwa do przeglądu, "Rzeczpospolita" 2011, nr 251.
• Czerny M., Globalizacja a rozwój. Wybrane zagadnienia geografii społeczno-gospodarczej świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• Czubiński A., Olszewski W., Historia Powszechna 1939-1997, Wydawnictwo Naukowe UAM Poznań 1998.
• Czubiński A., Polska i Polacy po II wojnie światowej 1945-1989, Poznań 1998.
• Dangerfield M., Is There a Revival of Regional Integration in Eatern Europe?, "European Business Review" 1995, nr 95.
• De Benedictis L., De Santis R., Vicarelli C., Hub-and-Spoke or Else? Free Trade Agreements in the 'Enlarged' European Union, "The European Journal of Comparative Economics" 2005, nr 2.
• Dewatripont M., Roland G., Transition as a Process of Large-scale Institutional Change, "Economics of Transition" 1996.
• Doing Business 2014: Understanding Regulations for Small and Medium-Size Enterprises, The World Bank, Washington 2013.
• Doing business in 2006: Creating Jobs, The World Bank, Washington 2006.
• Dolny B., Górniewicz G., Międzynarodowe przepływy siły roboczej. Przykład województwa kujawsko-pomorskiego [w:] Wybrane aspekty funkcjonowania gospodarki w skali regionu na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego, Wydawnictwo Mass, Bydgoszcz 2011.
• Dygalski J., Kwaśniewski J., Nierealny socjalizm, PWN, Warszawa 1992.
• Dynus M., Euro w obiegu gotówkowym - ostatni etap unii walutowej, "Zeszyty Naukowe Doktorantów", 2004, nr 3, Wydawnictwo UMK w Toruniu, Toruń 2004.
• Dynus M., Strefa euro w kontekście teorii optymalnych obszarów walutowych, "Roczniki Naukowe WSB w Toruniu", 2005, nr 4.
• European Central Bank, Monetary and financial Statistics, Consolidated banking data, https://www.ecb.europa.eu/stats/money/consolidated/html/index.en.html (2015.03.09).
• Eurostat, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/eurostat/home/.
• Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M., Polityka Społeczna, PWN, Warszawa 2008.
• Gaudemet P.M., Finanse publiczne, PWE, Warszawa 1990.
• Gelb A.H., Gray C., The Transformation of Economies in Central and Eastern Europe. Issues, Progress and Prospects, The World Bank, Policy, Research and External Affairs, Policy and Research Series 17, Washington 1991.
• Global Innovation Index 2014, Johnson Cornell University, INSEAD, WIPO.
• Górniewicz G., Dług publiczny. Historia, teraźniejszość, przyczyny i perspektywy, Oficyna Wydawnicza Mirosław Wrocławski, Bydgoszcz 2012.
• Górniewicz G., Istota międzynarodowych przepływów czynników produkcji [w:] P. Siemiątkowski (red.), Międzynarodowe przepływy czynników produkcji, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2010.
• Górniewicz G., Międzynarodowe przepływy siły roboczej. Przykład Unii Europejskiej [w:] M. Wyrzykowska-Antkiewicz (red.), Rozwój społeczno-gospodarczy w dobie kryzysu, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, tom 17, Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku i CeDeWu Sp. z o.o., Warszawa 2012.
• Górniewicz G., Siemiątkowski P., Wprowadzenie do międzynarodowych przepływów kapitału, TNOiK, Toruń 2006.
• IMF, Data and Statistics (https://www.imf.org/external/data.htm).
• Innovation Union Scoreboard 2014, European Commission, Belgium.
• Iossifov P., Cross-Border Production Chains and Business Cycle Co-Movement between Central and Eastern European Countries and Euro Area Member States, "Working Paper Series" 2014, nr 1628.
• Jagiełło J., Rozszerzenie Unii Europejskiej, http://pu.i.wp.pl/k,NDYzNDcx MTUsNzA3ODA0,f,Rozszerzanie_Unii_Europejskiej.pdf
• Jankowska E., Directions of foreign migration of Poles and the level of socio-economic development of the country of emigration from the European Union area in the years 2004-2011, Torun International Studies 2013.
• Karnowski J., Polityka gospodarcza Hiszpanii, Portugalii i Grecji w drodze do Unii Gospodarczej i Walutowej. Analiza doświadczeń na tle teorii, maszynopis, Warszawa/Waszyngton styczeń 2006.
• Komar A., Finanse publiczne, PWE, Warszawa 1994.
• Kordos J., Metodologia i wykorzystanie wskaźników społecznych, "Wiadomości Statystyczne", 1990, nr 12.
• Kornai J., Niedobór w gospodarce, PWE, Warszawa 1985.
• Kukułka J., Historia współczesna stosunków międzynarodowych 1945-2000, Wydawnictwo Scholar Warszawa 2001.
• Kurowska A., Wskaźniki społeczne w polityce społecznej. Historia, teoria i zastosowanie w praktyce, Difin, Warszawa 2011.
• Liberska B., Nowe centra wzrostu światowej gospodarki, "Studia Ekonomiczne" 2013, Polska Akademia Nauk, nr 2.
• Łaski K., Mity i rzeczywistość w polityce gospodarczej i w nauczaniu ekonomii, Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Innowacja i Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna, Warszawa 2009.
• Mani S., Exports of High-Technologu Products from Developing Countries: Is Real or a Statistical Artefact?, "UNU/INTECH Discussuin Papers" 2000.
• Marks K., Kapitał, Książka i Wiedza, Warszawa 1951.
• Milewski R. (red.), Elementarne zagadnienia ekonomii, PWN, Warszawa 2002.
• Molendowski E., Integracja handlowa w Nowych Państwach Członkowskich., Difin, Warszawa 2012.
• Molendowski E., Liberalizacja wymiany handlowej krajów Europy Środkowo-Wschodniej - jej znaczenie w procesie integracji europejskiej [w:] Gospodarka światowa w warunkach globalizacji i regionalizacji rynków, Difin, Warszawa 2009.
• Nicholls R., Przekształcenia w sektorze usług w Polsce w perspektywie europejskiej, [w:] K. Rogoziński (red.), Transformacja w usługach. Sektor usług w Polsce w latach 1990 -1999, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2001.
• Nowakowski M.J., Polska w drodze do Unii Europejskiej - stowarzyszenie i perspektywa członkostwa, biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf/i-877.pdf.
• Nycz A., Jugosławia - przyczyny i skutki rozpadu federacji, www.polityka-polska.pl/ksiazka/balkany.pdf.
• Ochocki A.M., Marks a teoria realnego socjalizmu, http://www.pthm.org.pl/downloads/teksty-ochocki02.pdf.
• Oręziak L., Finanse Unii Europejskiej, PWN, Warszawa 2009.
• Orłowska R., Migracja zasobów pracy w skali międzynarodowej [w:] E. Oziewicz (red.), Przemiany we współczesnej gospodarce światowej, PWE, Warszawa 2006.
• Ostasiewicz W. (red.), Ocena i analiza jakości życia, Wydawnictwo AE im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2004.
• Panek T. (red.), Statystyka społeczna, PWE, Warszawa 2007.
• Piasecki R., Globalizacja a wzrost gospodarczy [w:] R. Piasecki (red.), Wpływ globalizacji na wielkości makroekonomiczne i konkurencyjność gospodarki Polski, Seria SWSPiZ w Łodzi: Studia i Monografie, nr 25, Łódź 2009.
• Piątek D., Gospodarka Centralnie zarządzana jako źródło kryzysu gospodarczego. http://www. ue.poznan.pl/att/DZIEK_EKON/3_d.piatek_z25.pdf.
• Piotrowicz A., Sobczak I., Zmiany struktury sektorowej polskiej gospodarki na tle gospodarek państw członkowskich Unii Europejskiej, (w:) S. Swadźba (red.), Systemy gospodarcze i ich ewolucja. Bilans pierwszych lat członkostwa w Unii Europejskiej. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2006.
• Płonka B., Polityka Unii Europejskiej wobec Europy Środkowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2003.
• Podraza A., Unia Europejska a Europa Środkowo-Wschodnia, Wydawnictwo KUL, Lublin 1997.
• Poliński R., Reformy gospodarcze a transformacja systemowa w Europie Środkowo-Wschodniej. Główne problemy i dylematy. Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Stalowej Woli, Zeszyty Naukowe nr 1 (15)/2009, Stalowa Wola 2009.
• Portes R., From Central Planning to a Market Economy [w:] S. Islam, M. Mandelbaum (red.), Making Markets. Economic Transformation in Eastern Europe and the Post-soviet States, Council on Foreign Relations Press, New York 1993.
• Prawo Unii Europejskiej. Prawo Materialne i Polityki [w:] J. Barcz (red.), Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2003.
• Raport z transformacji. Twarde lądowanie. Europa Środkowo-Wschodnia wobec globalnego kryzysu, PriceWaterhouseCoopers 2009.
• Redo M., Ocena reformy systemu głosowania w radzie prezesów Europejskiego Banku Centralnego, "Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne", 2011, nr 28.
• Redo M., Znaczenie poziomu kursu konwersji na euro oraz kursu centralnego do euro w mechanizmie kursowym ERM II dla gospodarki Polski, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu" [w druku].
• Rosati D. (red.), Nowa Europa. Raport z transformacji, Fundacja Instytut Studiów Wschodnich, Warszawa 2002.
• Rynarzewski T., Refleksje o dylematach wpływu handlu zagranicznego na rozwój gospodarczy krajów słabo zaawansowanych ekonomicznie, "Studia Oeconomica Posnaniensia" 2013.
• Sajewicz M., Jabłoński P., Poczta to dobry cel, "Rzeczpospolita" 2014, nr 9805.
• Sass M., Kalotay K., Inward FDI in Hungary and its policy context, Vale Columbia Center on Sustainable International Investment, New York 2012.
• Schwab K. (red.), The Global Competitiveness Report 2014-2015, World Economic Forum, Geneva 2014.
• Siemiątkowski P., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w polskim sektorze bankowym [w:] B. Kołosowska, M. Dynus, J. Patyk (red.), Konkurencyjność polskiej gospodarki wobec procesu integracji europejskiej, WSB, Toruń 2006.
• Słojewska A., Złe prognozy dla Europy, "Rzeczpospolita" 2011, nr 263.
• Sołtysińska A., Czubik P., CEFTA - Środkowoeuropejska Strefa Wolnego Handlu: komentarz do umowy międzynarodowej wraz z podaniem obecnie obowiązujących między stronami stawek celnych. Audytoriat, Kraków 1997.
• Sołtysińska A., Czubik P., CEFTA - Środkowoeuropejska Strefa Wolnego Handlu: komentarz, obecny poziom stawek celnych w handlu pomiędzy stronami CEFTA, przewidywane w najbliższych latach redukcje ceł w handlu pomiędzy stronami, Kantor Wydawniczy "Zakamycze", Kraków 1997.
• Spiesz A., Dzieje Słowacji, na drodze do uświadomienia narodowego, Gorlice 1992.
• Srholec M., High-Tech Exports from Developing Countries: A Symptom of Technology Spurts or Statistical Illusion, "TIK Working Papers (University of Oslo)" 2005.
• Staehr K., Reforms and Economic Growth in Transition Economies: Complementarity, Sequencing and Speed, Bank of Finland Institute for Economies in Transition BOFIT, Discussion Papers 1, 2003.
• Synowiec E., Funkcjonowanie rynku wewnętrznego, [w:] E. Kawecka-Wyrzykowska, E. Synowiec (red.), Unia Europejska, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2008.
• Sytuacja gospodarcza w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, Warszawa, NBP.
• Szlabowska B., Finanse publiczne i polityka fiskalna [w:] E. Pietrzak, M. Markiewicz (red.), Finanse, bankowość i rynki finansowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2006.
• The Global Competitiveness Report 2001-2002, Oxford University Press, New York-Oxford 2002.
• The Global Competitiveness Report 2013-2014, World Economic Forum, Geneva 2013.
• Trembicka K., Zmiana systemu władzy w Europie Środkowo-Wschodniej (1989-1990): uwarunkowania i prawidłowości, Annales Universitatis Marie Curie-Skłodowska vol. XII, Lublin 2005.
• Twarde lądowanie 2. Raport z transformacji. Europa Środkowa i Wschodnia w obliczu kryzysu zadłużeniowego, PriceWaterhouseCoopers, Krynica Zdrój 2010.
• Wilczyński W., Polska reforma gospodarcza a teoria ekonomiczna socjalizmu, "Ekonomista" 1985, nr 4-5.
• Winiecki J., Transformacja postkomunistyczna studium przypadku zmian instytucjonalnych, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2012.
• World Investment Report 2014, Investing in the SDG's: an action plan, UNCTAD, New York and Geneva 2014.

Identyfikatory

DOI

10.12775/TIS.2015.100