Dywersyfikacja źródeł finansowania regionalnych organizacji turystycznych w Polsce jako czynnik decydujący o skuteczności ich działania

• Autorzy: Wojciech Fedyk

Warianty tytułu

Diversification of Sources of Financing Regional Tourist Organizations in Poland as Conditioning the Effectiveness of their Actions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. Dokonanie oceny kondycji finansowej Regionalnych Organizacji Turystycznych (ROT) w Polsce, w tym analiz porównawczych dysproporcji w poziomie finansowania tych organizacji i dokonanie autorskiej próby identyfikacji katalogu uwarunkowań o charakterze finansowym w otoczeniu ROT-ów, mających wpływ na poziom skuteczności ich funkcjonowania.
Metoda. Analiza źródeł wtórnych dotycząca problematyki uwarunkowań funkcjonowania ROT-ów oraz metoda sondażu diagnostycznego (w oparciu o autorski kwestionariusz) zastosowana w badaniach empirycznych. Przy wnioskowaniu zastosowano metodę dedukcji i analizy porównawczej oraz - dla uproszczenia prezentacji problemów - metody redukcji i obserwacji własnych autora.
Wyniki. Badania ujawniły silne zróżnicowanie oraz duże dysproporcje poziomu i charakteru źródeł finansowania działalności ROT-ów, co może mieć kluczowe znaczenie dla skuteczności ich funkcjonowania.
Ograniczenia badań i wnioskowania. Badaniami w ujęciu historycznym objęto 16 ROT-ów, a w badaniach sondażowych uzyskano dane od 15 organizacji za 2013 r. Ze względu na trudności z uzyskaniem danych finansowych z ROT-ów, nie podejmowano analiz dotyczących źródeł ich finansowania w okresie 2014-2015, co wpłynęło na ograniczone formułowanie opinii. Analiza pozwoliła jednak dostrzec i zarysować prawidłowości w cechach finansowania działalności ROT-ów oraz uwarunkowań o charakterze finansowym w ich otoczeniu wpływających na skuteczność funkcjonowania. Implikacje praktyczne. Badania diagnozują poziom i charakter źródeł finansowania ROT oraz pozwalają na praktyczne porównanie działalności i sposobu funkcjonowania poszczególnych organizacji.
Oryginalność pracy. Analiza źródeł finansowania i identyfikacja katalogu uwarunkowań w otoczeniu ROT-ów, w kontekście polityki turystycznej, systemu organizacji turystyki i zachowań organizacji nastawionych na pozyskiwanie źródeł funkcjonowania. Swoisty ranking ROT.
Rodzaj pracy. Artykuł prezentuje wyniki badań empirycznych. (abstrakt oryginalny)

EN

Poland, including comparative analyzes of disparities in the level of funding for these organizations, and also to make the author attempt to identify the catalog of conditions of a financial nature surrounded by ROTs having impact on the level of the effective of their functioning.
Method. Methods of research included desk research of written resources, together with ROT status (analysis of the structure of their aims) and in-depth analysis of data acquired during the author's own questionnaire research. The conclusions were made with the use of the deductive method, comparative analysis, and - to simplify the presentation of problems - the reduction method, as well as the authors' own observations.
Findings. The study revealed strong differentiation and large disparities in the level and character of funding sources of ROTs which could be crucial in assessing the effectiveness of the organization.
Research limitations and conclusions. The study involved 16 ROTs from a historical perspective, and survey research data were obtained from 15 organizations from 2013. Due to the difficulty of obtaining financial data, studies on sources of ROT financing in the period 2014-2015 were not considered, which resulted in limited capacity to formulate opinions. The analysis allowed, however, to distinguish and outline patterns in the characteristics of financing ROTs and the conditions of financial nature in their environment affecting effective functioning.
Practical implications. The research diagnoses the level and character of funding sources of ROTs, and allows for a practical comparison of the activities and operations of each organization. Originality. Thy analysis and identification of sources of financing conditions in the ROT environment directory , in the context of tourism policy issues, system of organization of tourism, the behaviors of organizations focused on obtaining sources of functioning. A specific ranking of the ROTs.
Type of paper. The article presents the results of empirical research. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Organizacje turystyczne; Źródła finansowania; Efektywność

EN

Tourism organisation; Source of financing; Effectiveness

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 38 Turystyka w antropologicznej perspektywie
• Strony: 127--161

Twórcy

autor

Wojciech Fedyk

• Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

Bibliografia

• Bielski M. (2004), Podstawy teorii organizacji i zarządzania, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa.
• Borzyszkowski J. (2011a), Organizacja i zarządzanie turystyką w Polsce, Wydawnictwo Fachowe CeDeWu.pl, Warszawa.
• Borzyszkowski J. (2011b), Regionalne organizacje turystyczne w Polsce na tle rozwiązań w wybranych krajach, [w:] Rapacz A., red., Gospodarka turystyczna w regionie. Przedsiębiorstwo. Samorząd. Współpraca, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 157, Wrocław, s. 375-387.
• Borzyszkowski J. (2007), Dotychczasowy stan funkcjonowania regionalnych organizacji turystycznych w Polsce, [w:] Rocznik Naukowy Wyższej Szkoły Turystyki i Rekreacji im. M. Orłowicza w Warszawie, tom 6/2007, Wyższa Szkoła Turystyki i Rekreacji im. M. Orłowicza w Warszawie, Warszawa, s. 36-46.
• Bratnicki M. (2009) Pomiar efektywności organizacji świadczących usługi publiczne, [w:] Frączkiewicz-Wronka A., red., Zarządzanie publiczne - elementy teorii i praktyki, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Katowice, s. 80-105.
• Bratnicki M., Kulikowska-Pawlak M. (2013), Uwarunkowania pomiaru efektywności organizacji, [w:] Walentynowicz P., Wojnicka-Sycz E., red., Zarządzanie i Finanse, "Journal of Management and Finance", nr 4/2, s. 53-66.
• Byszewska-Dawidek M., Radkowska B. (2013), Turystyka Polska w 2012 roku. Układ regionalny, Instytut Turystyki, Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji, Warszawa.
• Fedyk W. (2016), Uwarunkowania skuteczności regionalnych organizacji turystycznych w Polsce, praca doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki w Jeleniej Górze, Jelenia Góra (praca obroniona w dniu 11.03.2016).
• Fedyk W., Morawski M. (2014), Regionalne organizacje turystyczne - organizacjami współpracy. Prawda czy fałsz?, [w:] Alejziak W., red., "Folia Turistica", Varia nr 32-2014, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie, Kraków, s. 241-274.
• Fedyk W. (2010), Obecni i potencjalni zleceniodawcy badań w regionach. Źródła finansowania badań, [w:] Dziedzic E., red., Regionalne badania konsumentów usług turystycznych, Polska Organizacja Turystyczna, Warszawa, s. 136-140.
• Fedyk W. (1999), Zmiany w systemie organizacyjnym zarządzania turystyką w Polsce, [w:] Mazurek-Łopacińska K., red., Problemy zarządzania sferą kultury i turystyki, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Warszawa-Wrocław, s. 85-116.
• Frączkiewicz-Wronka A. (2010), Pomiar efektywności organizacji jako obszar konwergencji metod, narzędzi i instrumentów zarządzania między sektorami biznesowym i publicznym, "Organizacja i Zarządzanie. Kwartalnik naukowy", nr 4 (12), Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, s. 5-25.
• Gołembski G., Niezgoda A. (2014), Organization of Tourism in Poland after Twenty Years of Systematic Changes, [w:] Costa C., Panyik E., Buhalis D., eds., European Tourism Planning and Organisation Systems: The EU Member States, Channel View Publications, seria: Aspects of Tourism, Bristol, pp. 243-256.
• Grabińska E., Mierniczak P. (2010), Rola i znaczenie regionalnych organizacji turystycznych w zakresie promocji turystycznej regionu, [w:] Sala J., red., Konkurencyjność miast i regionów na globalnym rynku turystycznym, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 613-636.
• Gryszel P. (2004a), Funkcjonowanie regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych w Polsce, [w:] Rapacz A., red., Gospodarka a środowisko. Konkurencyjność regionów i przedsiębiorstw, Prace Naukowe AE we Wrocławiu, nr 1043, tom 2, Wydawnictwo AE we Wrocławiu, Wrocław, s. 149-165.
• Gryszel P. (2004b), Regionalne i lokalne organizacje turystyczne jako instytucje wspierające rozwój regionalnego produktu turystycznego, [w:] Panasiuk A., red., Markowe produkty turystyczne, Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin - Niechorze, s. 23-34.
• Gryszel P. (2001), Rola regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych w inspirowaniu rozwoju produktu turystycznego w regionie, Prace Naukowe AE nr 924, Wydawnictwo AE, Wrocław, s. 28-42.
• Kowal W. (2013), Skuteczność i efektywność - zróżnicowane aspekty interpretacji, "Organizacja i Kierowanie" nr 4 (157), Komitet Nauk Organizacji i Zarządzania Polskiej Akademia Nauk, Kolegium Zarządzania i Finansów Szkoły Głównej Handlowej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa, s. 11-22.
• Kruczek Z., Walas B. (2004), Promocja regionu turystycznego (cele, środki i organizacja promocji), "Folia Turistica" nr 15, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie, Kraków, s. 49- 68.
• Migdal M. (2013a), VI Gremium Ekspertów Turystyki 29.11.-01.12.2013r., [w:] "Wiadomości Turystyczne". Dwutygodnik branży turystycznej, nr 9 (279), 1-15 maja 2013r., Eurosystem Jarosła Ślęszyński, Warszawa, s. 15.
• Migdal M. (2013b), Poradnik. Lokalna Organizacja Turystyczna, Forum Turystyki Regionów, Szczecin.
• Migdal M. (2012), Nie marnujmy unijnych dotacji, [w:] "Wiadomości Turystyczne". Dwutygodnik branży turystycznej, nr 21 (267), 1-15 listopada 2012r., Eurosystem Jarosła Ślęszyński, Warszawa, s. 14.
• Migdal M. (2009), Ewaluacja Regionalnych i Lokalnych Organizacji Turystycznych, Instytut Wspierania Turystyki - Doradztwo, Szkolenia, Badania, Forum Turystyki Regionów, Szczecin.
• Panasiuk A. (2009), Instrumenty polityki turystycznej w regionie, [w:] Rapacz A., red., Gospodarka turystyczna w regionie. Przedsiębiorstwo. Samorząd. Współpraca, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 50, Wrocław, s. 15-23.
• Peters T.J., Waterman R.H. (2000), Poszukiwanie doskonałości w biznesie, Wydawnictwo Medium, Warszawa.
• Program rozwoju turystyki do 2014 r. (projekt), MSiT, Warszawa 26.06.2014 r., tab. 4, s. 70-72.
• Rapacz A., Jaremen D. (2007), Regionalne organizacje turystyczne, jako przejaw partnerstwa w gospodarce turystycznej. Przypadek Dolnego Śląska, [w:] Rapacz A., red., Gospodarka turystyczna w regionie. Wybrane zagadnienia jej funkcjonowania, Jaremen Press, Jelenia Góra, s. 222-233.
• Raport "Opracowanie metody oceny efektywności działań ROT i przeprowadzenie badań pilotażowych w dwóch województwach w celu zweryfikowania narzędzi oceny" przygotowany przez SMG/ KRC Poland Media na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki, Warszawa, 10 grudzień 2008.
• Stabryła A. (2011), Problemy doskonalenia i rozwoju struktur organizacyjnych, [w:] "Nauki o Zarządzaniu. Management Sciences". Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Nauki o Zarządzaniu 2011 (8), nr 216, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław, s. 20-31.
• Stanisz. A. (1998), Przystępny kurs statystyki w oparciu o program STATISTICA PL na przykładach z medycyny, Statsoft Polska sp. z o.o., Kraków.
• Sobolewski K. (1998), O pojęciu skuteczności i pojęciach związanych, Wydawnictwo Politechniki Koszalińskiej, Koszalin.
• Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o Polskiej Organizacji Turystycznej, Dz. U.1999, nr 62, poz. 689 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Dz. U. 2010 r., nr 234, poz. 1536.
• Walas B., red. (2012), Marketingowa Strategii Rozwoju Turystyki POT 2012-2020, Polska Organizacja Turystyczna, Warszawa.
• Wąsowicz-Zaborek E., red. (2009a), Kodeks Dobrych Praktyk systemu zarządzania i promocji turystyki w Polsce, Polska Organizacji Turystyczna, Warszawa.
• Wąsowicz-Zaborek E., red. (2009b), Załącznik do Kodeksu Dobrych Praktyk systemu zarządzania i promocji turystyki w Polsce, Polska Organizacji Turystyczna, Warszawa.
• Wysokiński J. (2008), Deklarowane a realizowane zadania regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych, "Zeszyty Dydaktyczno-Naukowe WSHGiT" nr 1, Rzeszów, s.70-85.
• Zieleniewski J. (1972), Organizacja zespołów ludzkich. Wstęp do organizacji i kierowania, PWN, Warszawa.
• Ziębicki B. (2012), Metodyka oceny efektywności organizacyjnej, [w:] Mikuła B., red., 2012, Historia i perspektywy nauk o zarządzaniu, Wydawnictwo Fundacji Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków, s. 381-391.
• Żemła M. (2010), Możliwości i ograniczenia pełnienia roli przywódcy w kooperacyjnym kreowaniu potencjału turystycznego obszaru recepcji przez lokalne i regionalne organizacje turystyczne, [w:] Panasiuk A. red. (2010), Potencjał turystyczny. Zagadnienia ekonomiczne, Zeszyty Naukowe nr 591, "Ekonomiczne problemy usług", nr 53, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 93-102.
• Encyklopedia zarządzania http://mfiles.pl/pl/index.php/Wsp%C3%B3%C5%82czynnik_korelacji_rang_Spearmana (26.12.2015)
• Lieberson S. (1964), Limitations in the Application of Non-Parametric Coefficients of Correlation. "American Sociological Review". Vol. 29, No. 5 (October 1964). p. 744-746. (http://www.jstor.org/stable/2091428?origin =crossref&seq=1