Zastosowanie uogólnionej miary odległości GDM w ocenie atrakcyjności turystycznej powiatów Dolnego Śląska

• Autorzy: Piotr Gryszel , Marek Walesiak

Warianty tytułu

The Application of the General Distance Measure (GDM) in the Evaluation of Lower Silesian Districts' Attractiveness

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. Ocena atrakcyjności turystycznej powiatów dolnośląskich z wykorzystaniem miary odległości GDM oraz wskazanie zalet tej miary na tle innych metod wykorzystywanych przy ocenie atrakcyjności turystycznej obszarów.
Metoda. Badania bazują na pozyskanych wtórnych danych statystycznych, charakteryzujących zmienne wpływające na atrakcyjność turystyczną obszaru. Dane pochodzą z zasobów Banku Danych Lokalnych GUS oraz bazy danych wojewódzkiego konserwatora zabytków. Do oceny atrakcyjności turystycznej na podstawie zebranych danych zastosowano uogólnioną miarę odległości GDM.
Wyniki. W wyniku zastosowania uogólnionej miary odległości GDM ustalono ranking atrakcyjności turystycznej powiatów Dolnego Śląska, wyodrębniając 3 klasy podobnych pod względem atrakcyjności turystycznej powiatów.
Ograniczenia badań i wnioskowania. Ze względu na brak danych statystycznych w ocenie atrakcyjności turystycznej powiatów nie uwzględniono niektórych istotnych zmiennych, np. długości szlaków turystycznych.
Implikacje praktyczne. Wyodrębnienie klas podobnych pod względem atrakcyjności turystycznej powiatów pozwala na lepsze, szeroko rozumiane zarządzanie turystyką na poziomie województwa. Pozwala np. na lepsze lokowanie środków z funduszy unijnych.
Oryginalność. Badanie problematyki atrakcyjności turystycznej nie jest problemem nowym, jednak o walorze pracy stanowi zastosowanie nowatorskiej w tym zakresie metody uogólnionej miary odległości GDM.
Rodzaj pracy. Artykuł prezentuje wyniki badań empirycznych i ranking atrakcyjności turystycznej powiatów Dolnego Śląska. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose. An evaluation of the tourist attractiveness of Lower Silesian districts by applying the general distance measure (GDM) and indicating this measure's advantages against a background of other methods used in the evaluation of tourist attraction areas.
Method. The research is based on collected secondary statistical data characterizing variables having an impact on the tourist attractiveness of an area. The data originate from the Local Data Bank resources provided by the Central Statistical Office and the database of the regional relic's conservator. Based on the collected data, GDM was applied to evaluate tourist attractiveness.
Findings. As a result of the application of GDM, the ranking of Lower Silesian districts' attractiveness was determined by separating three classes of Lower Silesian districts similar in terms of tourist attractiveness.
Research limitations. Due to the absence of statistical data, the evaluation of the districts' attractiveness to tourists does not cover some major variables, e.g. the length of tourist trails.
Practical implications. Separating districts into classes that are similar in terms of tourist attractiveness allows for better, broadly understood tourism management at a regional level. It facilitates such things as a more effective allocation of European Union funds.
Originality. The analysis of tourist attractiveness does not present a new problem. However, the major advantage of the study is the application of the innovative GDM method.
Type of paper. The article presents empirical research results and the ranking of tourist attractiveness of Lower Silesian districts. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Atrakcyjność turystyczna; Region turystyczny; Miara odległości; Metody klasyfikacyjne; Przestrzenna analiza statystyczna; Uogólniona miara odległości

EN

Tourism; Touristic attractiveness; Tourist region; Distance measures; Classification methods; Spatial statistical analysis; Generalised distance measure

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 31 Atrakcje turystyczne
• Strony: 127--147

Twórcy

autor

Piotr Gryszel

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Marek Walesiak

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Borys T. (1984), Kategoria jakości w statystycznej analizie porównawczej, Prace Naukowe AE we Wrocławiu, nr 284, Seria: Monografie i Opracowania, nr 23.
• Gołembski G. (red.) (2002), Metody stymulowania rozwoju turystyki w ujęciu przestrzennym, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Grabiński T. (1984), Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach dynamiki zjawisk ekonomicznych, [w:] "Zeszyty Naukowe AE w Krakowie", Seria specjalna: Monografie, nr 61.
• Hellwig Z. (1968), Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju i strukturę wykwalifikowanych kadr, [w:] "Przegląd Statystyczny", z. 4, s. 307-327.
• Jedlińska M., Szubert-Zarzeczny U. (1994), Gospodarka turystyczna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław.
• Kowalczyk A. (2000), Geografia turyzmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kurek W. (red.) (2007), Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Lijewski T., Mikułowski B., Wyrzykowski J. (2002), Geografia turystyki Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Lira J., Wagner W., Wysocki F. (2002), Mediana w zagadnieniach porządkowania liniowego obiektów wielocechowych, [w:] Statystyka regionalna w służbie samorządu lokalnego i biznesu, J. Paradysz (red.), Internetowa Oficyna Wydawnicza, Centrum Statystyki Regionalnej, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań, s. 87-99.
• Pluta W. (1977), Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach ekonomicznych, PWE, Warszawa.
• Potocka I. (2009), Atrakcyjność turystyczna i sposoby jej identyfikacji, [w:] Z. Młynarczyk, A. Zajadacz, Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
• Prudzienica J. (1980), Badanie rynku turystycznego na przykładzie karkonoskiego rejonu turystycznego, [w:] "Prace Karkonoskiego Towarzystwa Naukowego", nr 16, Jelenia Gora.
• Rapacz A. (red.) (1997), Strategia kształtowania produktu turystycznego regionu sudeckiego, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Rapacz A. (red.) (2004), Współpraca i integracja w turystyce w Euroregionie Nysa w perspektywie członkostwa w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• R Development Core Team (2014), R: A language and environment for statistical computing, R Foundation for Statistical Computing, Vienna (http://www.R-project.org).
• Strahl D. (1978), Propozycja konstrukcji miary syntetycznej, [w:] "Przegląd Statystyczny", z. 2, s. 205-215.
• Strahl D., Walesiak M. (1996), Normalizacja zmiennych w granicznym systemie referencyjnym, [w:] Klasyfikacja i analiza danych - teoria i zastosowania, K. Jajuga, M. Walesiak (red.), [w:] "Taksonomia", z. 3, Jelenia Gora-Wrocław-Krakow, s. 29-41.
• Strahl D., Walesiak M. (1997), Normalizacja zmiennych w skali przedziałowej i ilorazowej w referencyjnym systemie granicznym, [w:] "Przegląd Statystyczny", nr 1, Tom 44, s. 69-77.
• Walesiak M. (1993), Zagadnienie oceny podobieństwa zbioru obiektów w czasie w syntetycznych badaniach porównawczych, [w:] "Przegląd Statystyczny", z. 1, s. 95-102.
• Walesiak M. (2011), Uogólniona miara odległości GDM w statystycznej analizie wielowymiarowej z wykorzystaniem programu R, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Walesiak M. (2014), Przegląd formuł normalizacji wartości zmiennych oraz ich własności w statystycznej analizie wielowymiarowej, [w:] "Taksonomia", Przegląd Statystyczny z. 4, s. 363-372.
• Walesiak M., Dudek A. (2014), clusterSim package (http://www.R-project. org).
• Wyrzykowski J. (2010), Potencjał turystyczny w ujęciu geograficznym, [w:] Potencjał turystyczny. Zagadnienia przestrzenne, [w:] "Ekonomiczne Problemy Usług", nr 52, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 590, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Zdon-Korzeniowska A. (2009), Jak kształtować regionalne produkty turystyczne? Teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakow.