Instytucje jako zbiór rozwiązań, których treść wymaga badania

• Autorzy: Paweł Chmielnicki

Warianty tytułu

Intitiutions as the Set of Rules, Which Content Requires Research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł traktuje o koncepcji badań instytucji poprzez rekonstrukcję schematów działania (kompletów normatywnych), jakie tworzą te instytucje. Przewaga bodźców stymulujących do zaspokajania potrzeb w obrębie zbiorowości powoduje, że ludzie postępują najczęściej według schematów działania zaaprobowanych, upowszechnianych i chronionych przez zbiorowość. Wiele schematów działania dotyczy pozyskiwania dóbr w drodze wymiany towarowo-pieniężnej. Dobra można też pozyskać z uwagi na przynależność do zbiorowości. Każdy z tych sposobów opiera się na postępowaniu według pewnych reguł, przy czym zarówno reguły wymiany towarowo-pieniężnej, jak i reguły pozyskania dóbr z tytułu przynależności do zbiorowości przeważnie muszą być brane pod uwagę równocześnie, w ramach działania zmierzającego do pozyskania pewnego dobra (najczęściej obydwa zbiory reguł mają znaczenie dla osiągnięcia celu działania). Część reguł podlega szczególnym procesom formalizacji, co wzmacnia ich ochronę. Współcześnie efekt ten osiągany jest najczęściej za pomocą włączenia reguły działania do zasobu norm prawnych.(abstrakt oryginalny)

EN

The article treats about idea of research on law institutions by reconstrulion of activity patterns (normative sets), which these institutions create. Due to the superiority of the stimuli promoting satisfaction of needs within the community, people as a rule follow the activity patterns approved, popularised and protected by the community. Many activity patterns concern the acquisition of goods through the exchange of money and goods. Goods can also be acquired due to being a member of a community. Each of these methods is based on undertaking activities according to certain rules. At the same time, the rules governing the exchange of goods and money as well as the rules governing the acquisition of goods due to being a member of a community usually have to be taken into consideration simultaneously, when undertaking an activity aimed at acquiring specific goods (both categories of rules are usually important in the context of achieving the activity objective). A part of the rules is subject to special formalisation processes, which strengthens their protection. Nowadays, this is often achieved by including activity rules in the category of legal norms.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Instytucje; Instytucjonalizm; Ekonomia instytucjonalna; Neoinstytucjonalizm; Socjologia instytucji ekonomicznych; Ekonomia normatywna

EN

Institutions; Institutionalism; Institutional economics; New institutionalism; Sociology of economic institutions; Normative economics

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku
• Rocznik: 2016
• Tom: 48 Nowa ekonomia instytucjonalna a nauki o zarządzaniu
• Strony: 173--188

Twórcy

autor

Paweł Chmielnicki

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

Bibliografia

• Gaweł T., Klimczak M. (2005), Pojęcie instytucji w prawie i ekonomii, [w:] B. Polszakiewicz, J. Boehlke (red.), Ład instytucjonalny w gospodarce, Toruń.
• Gromski W. (1999), Wykładnia prawa [w:] U. Kalina-Prasznic (red.), Encyklopedia prawa, Warszawa.
• Hockuba, Z. (2001), Nowa ekonomia instytucjonalna: czy zdominuje nasze myślenie w rozpoczynającym się stuleciu?'', Warszawa.
• Iwaniec M. (2016), Analiza społeczno-gospodarczych determinant ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustany o podatku dochodowym od. osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, Kraków, praca w druku.
• Klimczak B. (2006), Uwagi o powiązaniach między standardową ekonomią i nową ekonomią instytucjonalną [w:] "Wybrane problemy i zastosowania ekonomii instytucjonalnej" Wrocław.
• Kmita J. (1971), Z metodologicznych problemów interpretacji humanistycznej, Warszawa.
• Kotowski A. (2014), Modele dyskursów prawniczych, Toruń.
• Lissowska M. (2008), Instytucje gospodarki rynkowej w Polsce, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• North D.C. (1990), Institutions, Institutional Change, and Economic Performance, Cambridge, Mass.
• Nowacki I., Tobor Z., (2002), Wstęp do prawo znawstwa, Kraków.
• Przybyła H. (2006), Intelektualne związki "starego instytucjonalizmu" z amerykańską filozofią społeczną [w:] U. Zagóra-Jonszta (red.), Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej. Ekonomia instytucjonalna - teoria i praktyka, Katowice.
• Ratajczak M. (2005), Instytucjonalizm: wzbogacenie czy alternatywa, ekonomii, głównego nurtu?" [w:] B. Polszakiewcz, I. Boehlke (red.), Ład instytucjonalny w gospodarce, Toruń.
• Searle J.R. (1999), Umysł, język, społeczeństwo, Warszawa.
• Szacka B. (2003), Wprowadzenie do socjologii, Warszawa.
• Turek M. (2006), Ekonomiczne podstawy zmiany instytucjonalnej, zmiana mikroekonomiczna i makroekonomiczna" [w:] U. Zagóra-Jonszta (red.), Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej. Ekonomia instytucjonalna - teoria i praktyka Katowice.
• Waśkowski E. (1936), Teoria wykładni, prawa cywilnego, Warszawa.
• Wilkin J. (2005), Teoria wyboru publicznego - homo oeconomicus w sferze polityki [w:] J. Wilkin (red.), Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Warszawa.
• Williamson O.E. (2000), The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead, "Jo-urnal of Economic Literature", vol. XXXVIII, no 9.
• Wróblewski J. (1956), Wykładnia prawa a terminologia prawna, PiP, nr 5-6.
• Ząbkowicz A. (2003), Współczesna ekonomia instytucjonalna wobec głównego nurtu ekonomii, "Ekonomista", nr 6.
• Zieliński M. (2002), Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, LexisNexis, Warszawa.
• Ziembiński Z. (1983), Szkice z metodologii szczegółowych nauk prawnych, Warszawa-Poznań.
• Znamierowski Cz. (1947), Prolegomena do nauki o państwie, Poznań.
• ---