Rola kryterium zadłużenia w dyskryminacyjnych metodach oceny zagrożenia upadłością przedsiębiorstwa

• Autorzy: Jerzy Kitowski

Warianty tytułu

The Role of the Debt Criterion in Discriminatory Methods for Assessing the Bankruptcy Risk for a Company

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Badaniami objęto 80 polskich modeli dyskryminacyjnych, w których wykorzystano 23 wskaźniki zadłużenia. Krytycznie odniesiono się do niekonsekwencji metodycznych oraz terminologicznych w konstrukcji wskaźników zadłużenia. W badanych modelach najczęściej (18 razy) występuje wskaźnik ogólnego zad łużenia.W18 modelach nie występują jako zmienne wskaźniki zadłużenia. Dla jednego modelu nie sprecyzowano konstrukcji omawianych wskaźników. Nieoczekiwaniew14 badanych modelach dyskryminacyjnych wskaźniki zadłużenia są traktowane jako stymulanty. O randze wskaźników zadłużenia w modelach dyskryminacyjnych stanowi specyfika branżowa (przynależność sektorowa) danego przedsiębiorstwa. Przy próbie uogólniania wniosków syntetycznych należy zachować pewną ostrożność, bowiem w populacji badanych 80 modeli dyskryminacyjnych znajduj ą się modele o znacznie zróżnicowanej sile dyskryminacji, mierzonej wartością statystyki λ Wilksa. (abstrakt oryginalny)

EN

The study included 80 Polish discriminatory models, which used 23 indicators of debt. A critical reference was made to the inconsistencies in methodology and terminology for designing the debt ratios. In the examined models, there appeared most often (18 times) a ratio of net income to assets. In the 18 models, there were not any indicators of debt in the forms of variables. For the one model, the construction of these indicators was not specified. Unexpectedly, in the 14 examined discriminatory models the debt ratios were treated as stimulants. The rank of the debts ratios in the discriminatory models was affected by the specificity of the industry (the sector affiliation) in case of a given company. When attempting to generalize the synthetic conclusions, some caution should be kept because the population of the 80 analysed discriminatory models included some models with a much diversified discrimination power, measured by the value of Wilks's lambda distribution. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zadłużenie; Kondycja finansowa; Upadłość przedsiębiorstwa; Wskaźnik zadłużenia; Modele dyskryminacyjne

EN

Indebtedness; Financial condition; Enterprise bankruptcy; Debt ratio; Discriminatory models

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 2016
• Numer: R. 14, nr 3, cz. 1
• Strony: 121--138

Twórcy

autor

Jerzy Kitowski

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Appenzeller D., Szarzec K. (2004), Prognozowanie zagrożenia upadłością polskich spółek publicznych, "Rynek Terminowy", nr 1.
• Bednarski L., Borowiecki R., Duraj J., Kurtys E., Waśniewski T., Wersty B. (1996), Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa, Wrocław.
• Biznesplan. Przykłady i wzory, www.biznesplan.waw.pl. dostęp dnia 16.06.2016.
• Gajdka J., Stos D. (1996a), Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej do badania podatności przedsiębiorstwa na bankructwo, w: Przedsiębiorstwo na rynku kapitałowym, Duraj J. (red.), Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Gajdka J., Stos D. (1996b), Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w ocenie kondycji finansowej przedsiębiorstw, w: Restrukturyzacja w procesie przekształceń i rozwoju przedsiębiorstw, Borowiecki R. (red.), Wyd. Akademii Ekonomicznej, Kraków.
• Gołębiowski G., Tłaczała A. (2009), Analiza finansowa w teorii i praktyce, Difin, Warszawa.
• Gołębiowski G., Żywno K. (2008), Weryfikacja skuteczności modeli dyskryminacyjnych na przykładzie wybranych spółek giełdowych, "Współczesna Ekonomia", nr 7.
• Hadasik D. (1998), Upadłość przedsiębiorstw w Polsce i metody jej prognozowania, "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu", nr 153, Poznań.
• Hamrol M., Czajka B., Piechocki M. (2004), Upadłość przedsiębiorstwa - model analizy dyskryminacyjnej, "Przegląd Organizacji", nr 6.
• Harmoza K. (2010), Możliwości wykorzystania analizy dyskryminacyjnej jako narzędzia wspomagającego rating kredytowy, "Zeszyty Studiów Doktoranckich - Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Ekonomii", Poznań, nr 56.
• Hołda A. (2001), Prognozowanie bankructwa jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wykorzystaniem funkcji dyskryminacyjnej ZH, "Rachunkowość", nr 5.
• Jagiełło R. (2013), Analiza dyskryminacyjna i regresja logistyczna w procesie oceny zdolności kredytowej przedsiębiorstw, "Materiały i Studia", nr 286, NBP, Warszawa.
• Janek J., Żuchowski M. (2000), Analiza dyskryminacyjna i jej zastosowanie w ekonomii, Politechnika Warszawska, Warszawa.
• Juszczyk S. (2010), Prognozowanie upadłości przedsiębiorstw, "Ekonomista", nr 5.
• Juszczyk S., Balina R. (2014), Prognozowanie zagrożenia bankructwem przedsiębiorstw w wybranych branżach, "Ekonomista", nr 1.
• Kasjaniuk M. (2006), Zastosowanie analizy dyskryminacyjnej do modelowania i prognozowania kondycji przedsiębiorstw, "Barometr Regionalny", nr 6.
• Kitowski J. (2012), Sposoby ujmowania kryterium specyfiki branżowej w metodach oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa, "Zarządzanie i Finanse", nr 4.
• Kitowski J. (2015a), Metody dyskryminacyjne jako instrument oceny zagrożenia upadłością przedsiębiorstwa, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Kitowski J. (2015b),Metody dyskryminacyjne w badaniu sprawozdań finansowych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 855, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia", nr 74, t. 2.
• Kitowski J. (2015c), Rola kryterium rentowności w dyskryminacyjnych metodach oceny zagrożenia upadłością przedsiębiorstwa, "Zarządzanie i Finanse", nr 3/1.
• Korol T. (2013), Nowe podejście do analizy wskaźnikowej w przedsiębiorstwie, Oficyna Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Maślanka T. (2008), Przepływy pieniężne w zarządzaniu finansami przedsiębiorstw, C.H. Beck, Warszawa.
• Mączyńska E. (1994), Ocena kondycji przedsiębiorstwa. (Uproszczone metody), "Życie Gospodarcze", nr 38.
• Mączyńska E., Zawadzki M. (2006), Dyskryminacyjne modele predykcji upadłości przedsiębiorstw, "Ekonomista", nr 2.
• Opinia Niezależnego Biegłego Rewidenta dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej Polskiego Funduszu Hipotecznego S.A. (za 2013 r.), www.newconnect.pl/?page=get_ebi_file&id=53908, dostęp dnia 12.03.2015.
• Opinia Niezależnego Biegłego Rewidenta dla Walnego Zgromadzenia Wspólników Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Przemyślu za rok 2010, www.przemysl.pl/zalaczniki/15039.pdf, dostęp dnia 12.03.2015.
• Pierzchalska W. (2014), Analiza finansowa oraz modele przewidywania upadłości jako narzędzie oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa, "Finanse i Prawo Finansowe", nr 1.
• Pogodzińska M., Sojak S. (1995), Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w przewidywaniu bankructwa przedsiębiorstw, "Acta Universitatis Nicolai Copernici - Ekonomia XXV - Nauki Humanistyczno-Społeczne" nr 299.
• Pomykalska B., Pomykalski P. (2007), Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Prusak B. (2005), Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstw, Difin, Warszawa.
• Sojak S., Stawicki J. (2001), Wykorzystanie metod taksonomicznych do oceny kondycji ekonomicznej przedsiębiorstw, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", Warszawa, t. 3, nr 59.
• Stos D., Gajdka J. (2003), Ocena kondycji finansowej polskich spółek publicznych w okresie 1998-2001, w: Czas na pieniądz. Zarządzanie finansami. Mierzenie wyników i wycena przedsiębiorstw, Zarzecki D. (red.), Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Sukiennik M. (2013), Analiza dyskryminacyjna oraz miękkie techniki obliczeniowe w ocenie stanu finansowego polskich kopalń, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego" nr 760, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" nr 59, Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Tymoszuk M. (2013), Skuteczność modeli prognozowania upadłości przedsiębiorstw a upływ czasu - porównanie popularnych polskich modeli wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej z modelem zbudowanym przez autorkę, w: Upadłości, bankructwa i naprawa przedsiębiorstw. Wybrane zagadnienia, Adamska A., Mączyńska E. (red.), Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa.
• Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości i niektórych innych ustaw, Dz.U. poz. 1333.
• Wardzińska K. (2012), Przykład zastosowania analizy dyskryminacyjnej do oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstw, "Economy and Management", nr 3.
• Wędzki D. (2005), Wielowymiarowa analiza bankructwa na przykładzie budownictwa, "Badania Operacyjne i Decyzje", nr 2.
• Wierzba D. (2000), Wczesne wykrywanie przedsiębiorstw zagrożonych upadłością na podstawie analizy wskaźników finansowych - teoria i badania empiryczne, "Zeszyty Naukowe", nr 9, Wyd. Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Informatycznej w Warszawie, Warszawa.
• Wysocki F., Kozera A. (2012), Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w ocenie upadłości przedsiębiorstw przemysłu mięsnego, "Journal of Agribusiness and Rural Development", nr 4.