Wykładnia funkcjonalna w orzecznictwie sądów administracyjnych

• Autorzy: Wojciech Piątek

Warianty tytułu

Functional Interpretation of Judicial Decisions of Administrative Courts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania jest analiza odwołań sądów administracyjnych do rezultatów wykładni funkcjonalnej w podejmowaniu rozstrzygnięć (badania obejmują okres od początku 2009 r. do połowy 2011 r.). Reguły funkcjonalne powinny odgrywać istotne znaczenie w wykładni prawa administracyjnego ze względu na funkcje jego norm, wyposażających organy administracji publicznej w kompetencje władcze. Współcześnie dominującym nurtem w orzecznictwie sądowym jest odwoływanie się do językowych rezultatów wykładni, co wiąże się z kognicją sądów administracyjnych. Dopiero stopniowo uznanie zyskuje stanowisko o konieczności każdorazowego uwzględniania w procesie interpretacji rezultatu systemowych oraz funkcjonalnych dyrektyw wykładni, w tym dyrektyw funkcjonalnych. Natomiast odmienny wniosek wypływa z analizy uchwał podjętych przez Naczelny Sąd Administracyjny w analizowanym okresie. Prezentując poszerzoną argumentację natury prawnej, sąd ten co do zasady uwzględniał również rezultaty wykładni pozajęzykowej. Uwzględnianie reguł funkcjonalnych w orzecznictwie sądowym powinno stanowić nieodłączny element każdego rozumowania nastawionego na sformułowanie zwrotu stosunkowego o zgodności bądź niezgodności z prawem kontrolowanego aktu lub innej czynności z zakresu administracji publicznej. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper deals with the analysis of functional interpretation of judicial decisions of administrative courts made from 2009 to the middle of 2011. The function of the norms of administrative law that equip organs of public administration with competence and authority make functional rules of material importance in the construction of administrative law. Currently, the main approach adopted by judges in making judicial decisions is to base them on linguistic interpretation only. Such an approach is a consequence of the existing scope of cognition of Polish administrative courts. However, an opinion that a systematic and functional interpretation should be applied in each interpretation process is gradually gaining recognition. A different conclusion comes from the analysis of the resolutions passed by the Supreme Administrative Court, which form extensive legal argumentation and interpretation of certain legal issues, frequently taking into account the non-linguistic interpretation as well. Functional rules should be an inseparable element of reasoning in each judicial process leading to a judicial decision or a formulation of a statement of the legality of a public administrative act. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sąd administracyjny; Prawo administracyjne; Administracja publiczna; Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA); Orzecznictwo sądu

EN

Administrative court; Administrative law; Public administration; Supreme Administrative Court judicature; Judicial decision

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 1
• Strony: 21--35

Twórcy

autor

Wojciech Piątek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• A. Gomułowicz, Aspekt prawotwórczy sądownictwa administracyjnego, Warszawa 2008.
• A. Municzewski, Reguły interpretacyjne w działalności orzeczniczej Sądu Najwyższego, Szczecin 2004.
• A. Skoczylas, Działalność uchwałodawcza Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2004.
• B. Adamiak, J. Borkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach administracyjnych, Warszawa 2009.
• B. Brzeziński, Szkice z wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2002.
• B. Dauter, Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego, Warszawa 2011.
• E. Smoktunowicz, Clara non sunt interpretanda w prawie administracyjnym, w: Z. Chmiel (red.), Księga pamiątkowa Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 1999.
• E. Smoktunowicz, Orzecznictwo Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego: kodeks postępowania administracyjnego, Warszawa 1994.
• Informacja o działalności sądów administracyjnych w 2009 r., Warszawa 2010.
• Informacja o działalności sądów administracyjnych w 2010 r., Warszawa 2011.
• J. Trzciński, Bezpośrednie stosowanie zasad naczelnych Konstytucji przez sądy administracyjne, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego" 2011, z. 3.
• J. Wróblewski, Oceny w prawie i oceny prawa, "Studia Prawnicze" 1970, z. 24.
• J. Wróblewski, Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1988.
• J. Wróblewski, Zasady teorii wykładni prawa ludowego, Warszawa 1959.
• J. Wróblewski, Zwroty stosunkowe - wypowiedzi o zgodności z normą, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego", Nauki Humanistyczno-Społeczne 1969, z. 62.
• J.P. Tarno, Naczelny Sąd Administracyjny a wykładnia prawa administracyjnego, Warszawa 1999.
• J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2010.
• K. Lewandowska, T. Lewandowski, Wykładnia celowościowa i językowa w prawie administracyjnym. Wytyczne doktryny i praktyczny przykład ich zastosowania, "Samorząd Terytorialny" 2010, z. 9.
• L. Leszczyński, Orzekanie przez sądy administracyjne a kontrola wykładni prawa, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego" 2010, z. 5-6.
• L. Leszczyński, Sądowa kontrola administracji a "kontrolna wykładnia operatywna" prawa administracyjnego, w: A. Choduń, S. Czepita (red.), W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego, Szczecin 2010.
• L. Leszczyński, Stosowanie generalnych klauzul odsyłających, Kraków 2001.
• L. Morawski, Zasady wykładni prawa, Toruń 2006.
• M. Zieliński, O. Bogucki, A. Choduń, S. Czepita, B. Kanarek, A. Municzewski, Zintegrowanie polskich koncepcji wykładni prawa, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2009, z. 4.
• M. Zieliński, Osiemnaście mitów w myśleniu o wykładni prawa, "Palestra" 2011, z. 3-4.
• O. Bogucki, M. Zieliński, Wykładnia prawa we współczesnym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, w: L. Gardocki, J. Godyń, M. Hudzik, L.K. Paprzycki (red.), Orzecznictwo sądowe w sprawach karnych. Aspekty europejskie i unijne, Rajgród-Wilno 2008.
• O. Bogucki, Wykładnia funkcjonalna w działalności najwyższych organów władzy sądowniczej, Szczecin 2011.
• R. Hauser, A. Kabat, Właściwość sądów administracyjnych, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2004, z. 2.
• R. Hauser, Nieporozumienia wokół charakteru orzeczeń sądów administracyjnych, w: J. Góral (red.), Ratio est anima legis. Księga jubileuszowa ku czci Profesora Janusza Trzcińskiego, Warszawa 2007.
• R. Mastalski, Stosowanie prawa podatkowego, Warszawa 2008.
• S. Kasznica, Polskie prawo administracyjne. Pojęcia i instytucje zasadnicze, Poznań 1946.
• T. Gizbert-Studnicki, Wykładnia celowościowa, "Studia Prawnicze" 1985, z. 3-4.
• Ustawa - Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. 2005, Nr 108, poz. 908 ze zm.).
• Ustawa z 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. 1997, Nr 78, poz. 483 ze zm.
• Ustawa z 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. 2002, Nr 153, poz. 1269).
• Ustawa z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U. 2002, Nr 153, poz. 1270 ze zm.
• W. Jakimowicz, O postulacie tzw. "pełnej wykładni w prawie" administracyjnym, "Casus" 2007, z. 44.
• W. Jakimowicz, Wykładnia w prawie administracyjnym, Warszawa 2006.
• W. Piątek, Podstawy skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Warszawa 2011.
• W. Piątek, Zasady ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego jako podstawa skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym, w: J. Niczyporuk (red.), Kodyfikacja postępowania administracyjnego. Na 50-lecie k.p.a., Lublin 2010.
• www.orzeczenia.nsa.gov.pl.
• Z. Duniewska, Prawo administracyjne - wprowadzenie, w: R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego, t. I: Instytucje prawa administracyjnego, Warszawa 2010.
• Z. Kmieciak, Glosa do wyroku NSA z dnia 30 marca 2004 r., sygn. akt FSK 154/04, OSP 2005, nr 6, poz. 73.
• Z. Ziembiński, Logika praktyczna, Warszawa 1975.
• Z. Ziembiński, Wstęp do aksjologii dla prawników, Warszawa 1990.