Współczesność polskiej spółdzielczości

• Autorzy: Bronisław Brzozowski , Zofia Kmiecik-Kiszka

Warianty tytułu

The Present of the Polish Cooperative Movement

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Systematyczne zmniejszanie się stanu organizacyjnego spółdzielczości wiejskiej w ostatnim 25-leciu skłania do rozpoznania przyczyn tego zjawiska. W okresie przemian społeczno-gospodarczych w Polsce nie doceniano spółdzielczości, a nawet świadomie ją deprecjonowano. W poprzednim systemie natomiast spółdzielnie niekiedy nadmiernie inwestowały lub prowadziły inwestycje, które okazały się niedostosowane do nowych potrzeb rynku. Zarządy musiały zatem podejmować decyzje przystosowujące jednostki do funkcjonowania w warunkach rynkowych, konieczna stała się też racjonalizacja zatrudnienia. Dodatkowym czynnikiem osłabiającym pozycję spółdzielni był postępujący spadek dochodów znaczących grup społeczeństwa, a więc zmniejszanie się siły nabywczej rynku wewnętrznego. W pracy starano się rozpoznać wybrane problemy współczesnej polskiej spółdzielczości, gdyż w wielu przypadkach spółdzielnie, działając w podobnych warunkach i posiadając podobne zasoby, wypracowują bardzo różne wyniki finansowe. Ocenę przyczyn wewnątrzspółdzielczych oparto na wieloletnich obserwacjach, kontaktach i dyskusjach autorów pracy ze spółdzielcami. Zewnętrzne przyczyny zróżnicowania spółdzielni określono na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych w latach 2003 i 2012 w województwach: małopolskim, śląskim i podkarpackim. (abstrakt oryginalny)

EN

The steady decrease in the number of rural cooperatives in Poland in the last 25 years has prompted a search for causative factors. During this quarter-century, being a period of profound socio-economic change in our country, the cooperative movement has been undervalued and even belittled. Earlier, under the former political system, the cooperatives sometimes invested excessively or made investments which appeared not suited to the new market needs. Their boards of directors, therefore, had to take decisions to adapt the entities to the operation in market conditions; it was also necessary to carry out labour rationalisation. The gradual decrease in the incomes of large groups of society, reducing their purchase power on the internal market, may be seen as an additional factor that lowered the status of cooperatives. Hence, the aim of this study is to identify chosen problems faced currently by the Polish cooperative movement, the more so that very often cooperatives operating in similar conditions and having similar resources achieve different financial results. The internal causes of such differences were examined on the basis of long-term observations, contacts and discussions with the members of cooperatives. The external causes were analysed using the findings from surveys conducted in the years 2003 and 2012 in the Małopolskie, Śląskie and Podkarpackie Voivodeships. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spółdzielczość; Konkurencyjność; Członkowie spółdzielni

EN

Cooperative movement; Competitiveness; Cooperative members

• Czasopismo: Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 2
• Strony: 13--21

Twórcy

autor

Bronisław Brzozowski

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

autor

Zofia Kmiecik-Kiszka

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Bibliografia

• Brodziński M.G. (1999), Dylematy rozwoju spółdzielczości w Polsce. Warszawa, Fundacja "Rozwój SGGW".
• Brzozowski B. (2005), Spółdzielczość wiejska w aktywizacji środowisk lokalnych na tle jej współczesnych problemów. Kraków, Małopolskie Stowarzyszenie Doradztwa Rolniczego.
• Brzozowski B., Brzozowska J. (2009), Stopień profesjonalizmu zarządzania a wyniki ekonomiczne spółdzielni pracy. Spółdzielczy Kwartalnik Naukowy, nr 1, pp. 75-81.
• Dyka S., Grzegorzewski P. (2000), Zarządzanie spółdzielnią. Warszawa, Difin.
• Mierzwa D. (2010), Przedsiębiorstwo spółdzielcze, tradycja i współczesność. Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
• Monitor Spółdzielczy, luty/marzec 2012 r.