"Between Real Place and Mental Landscape": The Modern Sublime in Peter Boardman's and Joe Tasker 's Accounts of Climbing Changabang

• Autorzy: Joanna Moczyńska

Warianty tytułu

"Między miejscem rzeczywistym a pejzażem mentalnym": Nowoczesna podniosłość w opisach Petera Boardmana i Joe Taskera wchodzenia na Changabang

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article focuses on the accounts of climbing the particularly difficult West Wall of Changabang, a mountain in the Garhwal Himalaya, by a team of two British mountaineers: Peter Boardman and Joe Tasker. Close-reading of these non-fiction narratives is aimed at tracing the echoes of the best-known theories of the sublime developed by Edmund Burke and Immanuel Kant, as well as the modern interpretation of the concept by Jean-François Lyotard. It appears that, though never explicitly referring to the sublime, Boardman's and Tasker's portrayals of their Changabang expedition not only contain some of its conventional elements, but also highlight the impossibility of representation and internal contradictions that are now emphasized as its important characteristic features. Based on Tsang Lap Chuen's theory of the sublime, the article is an example of reclaiming the now mostly art-related concept so that it is more closely linked with real-life experience. In this way, mountain literature can be read as a reflection of the process at the origin of a cultural construct. (original abstract)

Przedmiotem analizy są relacje ze wspinaczki wyjątkowo trudną Ścianą Zachodnią himalajskiej góry Changabang przez dwuosobową wyprawę brytyjską - Petera Boardmana i Joego Taskera. Szczegółowa analiza opisów autentycznych wydarzeń pozwala odnaleźć elementy zarówno najbardziej znanych teorii wzniołości (sublime) sformułowanych przez Edmunda Burke'a oraz Immanuela Kanta, jak i współczesnej interpretacji tego pojęcia przez Jean-François Lyotarda. Choć sama koncepcja wzniosłości nie jest bezpośrednio przywoływana przez Boardmana i Taskera, ich relacje z wyprawy na Lśniącą Górę zawierają odniesienia do poszczególnych konwencjonalnych motywów, a także uwypuklają niemożność pełnego odzwierciedlenia przeżyć oraz wewnętrzne sprzeczności Bazując na teorii wzniosłości zaproponowanej przez Tsanga Lap Chuena podjęto próbę odzyskania pojęcia wzniosłości, używanego obecnie głównie w kontekście sztuki, na potrzeby opisu autentycznych doświadczeń i przeżyć. W tym ujęciu literaturę górską można interpretować jako odwzorowanie procesu, który ukształtował sublime jako kulturową konstrukcję myślową. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Literature; Touristic travel

PL

Literatura; Podróże turystyczne

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 52(1)
• Strony: 139--151

Twórcy

autor

Joanna Moczyńska

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie

Bibliografia

• Bell J. (2013), Contemporary Art and the Sublime, (in:) Llewellyn N., Riding Ch. (eds.), The Art of the Sublime, Tate Research Publication, http://www.tate.org.uk/art/research-publications/the-sublime/julian-bell-contemporary-art-and-the-sublime-r1108499 [access: 25.04.2016].
• Boardman P. (1995), The Shining Mountain, (in:) The Boardman Tasker Omnibus, Baton Wicks, The Mountaineers, London, Seattle.
• Coffey M. (2003), Where the Mountain Casts Its Shadow: The dark side of extreme adventure, St. Martin's Press, New York.
• Collin R. (2015), Everest review: 'doesn't delve deep, "The Telegraph", http://www.telegraph.co.uk/film/everest/review [access: 25.04.2016].
• Dent N. (2015), Everest: You need to be properly equipped to tackle the peaks of this disaster flick, The Sunday Telegraph, http://www.dailytelegraph.com.au/entertainment/movies/everest-you-need-to-be-properlyequipped-to-tackle-the-peaks-of-this-disaster-flick/news-story/6c1e74a1222a1d52bee26a30aa7e0aac?sv=3cc2b1a2bf1bbf4433607ae96ddc9da9 [access: 25.04.2016].
• Everest (2015), Dir. Baltasar Kormákur. Prod. Working Title Films, RVK Studios, Walden Media.
• Halimi S. (1992), The Sublime, (in:) Raimond J., Watson J.R. (eds.), A Handbook to English Romanticism, The Macmillan Press Ltd., London.
• Holmqvist K., Płuciennik J. (2008), Infinity in Language: Conceptualization of the Experience of the Sublime, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle upon Tyne.
• Lap Chuen T. (1998), The Sublime: Groundwork Towards a T heory, University of Rochester Press, Rochester.
• MacFarlane R. (2003), Mountains of the Mind. A History of a Fascination, Granta Publications, London.
• McDonald B. (2012), Freedom Climbers, Vertebrate Publishing, Sheffield.
• Tasker J. (1995), Savage Arena (in:) The Boardman Tasker Omnibus, Baton Wicks, The Mountaineers, London, Seattle.
• Willis C. (2006), The Boys of Everest: Chris Bonington and the Tragedy of Climbing's Greatest Generation, Da Capo Press, Cambridge.