Contra veritatem - wizerunek polityczny Wojciecha Jaruzelskiego w III Rzeczpospolitej

• Autorzy: Krystyna Trembicka

Warianty tytułu

Against the Truth - Political Image of Wojciech Jaruzelski in the Third Polish Republic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wojciech Jaruzelski, swoisty fenomen, pełniący liczne funkcje i posiadający w Polsce Ludowej najwięcej realnej władzy, był z jednej strony politykiem odpowiedzialnym za liczne czyny hańbiące i zbrodnie: antysemityzm w Wojsku Polskim skutkujący eliminacją ze służby oficerów o korzeniach żydowskich, interwencję Wojska Polskiego w Czechosłowacji w 1968 r., masakrę na Wybrzeżu w 1970 r., wprowadzenie stanu wojennego, likwidację Solidarności, represje wobec tysięcy ludzi w latach osiemdziesiątych XX w., a z drugiej strony pierwszym prezydentem III RP, postrzeganym jako reformator, wspieranym przez część elity politycznej i dobrze odbieranym przez co najmniej połowę społeczeństwa polskiego. "Przeciw prawdzie" - ta część tytułu niniejszego artykułu odnosi się do kilku ważnych wątków biografii Jaruzelskiego sprzecznych z przekazem docierającym do szerokiego odbiorcy. Można sądzić, że pozytywny efekt wizerunkowy, a zamiast odpowiedzialności politycznej i karnej - możliwość prowadzenia czynnego życia na emeryturze były skutkiem zarówno świadomej autokreacji, jak i sprzyjających okoliczności: bardzo ostrej rywalizacji politycznej w III RP i wsparcia udzielonego przez część zwalczających się środowisk politycznych. Jaruzelskiemu służyły media, wydawnictwa, politycy: miał możliwość prowadzenia polemik z adwersarzami politycznymi, publikował książki, pisał listy do instytucji publicznych, wygłaszał wykłady, udzielał wywiadów, wydawał oświadczenia, uczestniczył nawet w posiedzeniu Biura Bezpieczeństwa Narodowego. (abstrakt oryginalny)

EN

Wojciech Jaruzelski was a political phenomenon, performing numerous functions and having much real power in People's Poland. On the one hand, he was a politician responsible for numerous acts of disgrace and crimes: anti-Semitism in the Polish Army resulting eliminate officers with Jewish roots from service, the intervention of the Polish Army in Czechoslovakia in 1968, massacre at Polish Coast in 1970, the introduction of martial law, elimination of the Solidarity movement, repressive measures against thousands of people in the 1980s. On the other hand, he was the first President of the Third Republic, perceived as a reformer, supported by the part of the political elite and well-perceived by at least half of the Polish society. "Against the truth" - part of the article title refers to several important topics in Jaruzelski's biography which were not widely known. It can be assumed that the positive image of Jaruzelski and the ability to lead an active life in retirement (instead of political responsibility and criminal liability) were the result of conscious self-creation and favorable circumstances: a fierce political rivalry in the Third Republic and the support provided by some warring political circles. Part of the media, publishing, politicians served Jaruzelski. He had the opportunity to conduct polemics with political adversaries, published books, wrote letters to public institutions, lectured, gave interviews and made statements. He even participated in a meeting of the National Security Bureau. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Politycy; Public relations; Opinia publiczna

EN

Politicians; Public relations; Public opinion

• Czasopismo: Humanities and Social Sciences
• Rocznik: 2016
• Tom: 21 (XXI)
• Numer: nr 23 (3)
• Strony: 205--216

Twórcy

autor

Krystyna Trembicka

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• [1] AAN, KC PZPR, sygn. XIA/1435, Raport z ogólnopolskich badań ankietowych przeprowadzonych wśród członków PZPR w listopadzie 1988 r. przeprowadzonych przez ANS, k. 144.
• [2] Dechnel-Szyc M., Stachura J., Gry polityczne - orientacje na dziś, Warszawa 1991.
• [3] Debata w 20. rocznicę okrągłego stołu, www.tvp.pl/historia/aktualności.
• [4] "Dziennik" 2007.
• [5] Feliksiak M., Wojciech Jaruzelski w opinii publicznej, Komunikat z badań CBOS BS/101/2009, Warszawa 2009.
• [6] Frasyniuk postawiłby Jaruzelskiemu pomnik, www. newsweek.pl.
• [7] "Gazeta Wyborcza" 1999.
• [8] Kurski J., Semka P., Lewy czerwcowy. Mówią Kaczyński, Macierewicz, Parys, Glapiński, Kostrzewa-Zorbas, Warszawa [b.d.].
• [9] Kwiatkowski W., Grudzień 70 - kalendarium śledztwa i procesu, "Biuletyn IPN" 2006/11-12.
• [10] Paczkowski A., Od sfałszowanego zwycięstwa do prawdziwej klęski. Szkice do portretu PRL, Kraków 1999.
• [11] Pleskot P., Zachód ratuje generała?! Paradoksy zachodniej dyplomacji w czasie przemian w Polsce (czerwiec-lipiec 1989 r.), "Pamięć i Sprawiedliwość" 2010/2.
• [12] "Polityka" 2008.
• [13] Polska 1986-1989: koniec systemu, Materiały międzynarodowej konferencji, Miedzieszyn, 21-23 października 1999, t. 3: Dokumenty, red. A. Dudek, A. Friszke, Warszawa 2002.
• [14] Proces Jaruzelskiego za stan wojenny zawieszony, www.rp.pl.
• [15] Rok 1989: Geremek odpowiada, Żakowski pyta, Warszawa 1990.
• [16] Sprawozdanie stenograficzne obrad Komisji Kultury i Środków Przekazu (nr 121) z dnia 20 lutego 2014 r., Warszawa 2014.
• [17] Sprawozdanie stenograficzne z 63 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 14 marca 2014 r., Warszawa 2014.
• [18] Tajne dokumenty Biura Politycznego i Sekretariatu KC. Ostatni rok władzy 1988-1989, oprac. S. Perzkowski [A. Paczkowski], Londyn 1994.
• [19] Trembicka K., Okrągły Stół w Polsce - mity i stereotypy, "Studia Polityczne" 2005/15.
• [20] Trembicka K., Okrągły Stół w Polsce. Studium o porozumieniu politycznym, Lublin 2003.
• [21] "Trybuna" 1999.
• [22] "Trybuna Ludu" 1989.
• [23] Wojciech Jaruzelski tego nigdy nie powie. Mówi były szef wywiadu i kontrwywiadu, pierwszy zastępca ministra spraw wewnętrznych, generał dywizji Władysław Pożoga, napisał Henryk Piecuch, Warszawa 1992.
• [24] "Wprost" 1999.
• [25] Wystąpienia, oświadczenia, listy, www.wojciech-jaruzelski.pl.
• [26] "Życie" 1999.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2016.hss.54