Mechanizmy pobierania fosforu przez rośliny uprawne - od teorii do praktyki

• Autorzy: Witold Grzebisz , Jarosław Potarzycki

Warianty tytułu

Mechanisms of Phosphorus Uptake by Crops - from Theory to Practice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pobranie jonów fosforanowych przez korzenie jest głównym czynnikiem kształtującym wzrost i plonowanie roślin uprawnych. Punktem wyjściowym procesu jest zapotrzebowanie uprawianej rośliny w okresie wegetacji na fosfor. Dynamika pobierania fosforu nieorganicznego przez roślinę obejmuje serie procesów fizjologicznych, których działanie wywołuje zmiany w wielkości systemu korzeniowego. Głównym zadaniem rolnika jest więc kontrola tych czynników fizycznych i chemicznych gleby, które ograniczają wielkość i wzrost systemu korzeniowego rośliny w sezonie wegetacyjnym. Drugim obszarem działań rolnika jest poprawa dostępności fosforu poprzez wybór odpowiedniej techniki stosowania nawozów fosforowych. Dzisiejszy stan wiedzy o mechanizmach pobierania fosforu przez rośliny pozwala wprowadzić w rolnictwie zaawansowane techniki stosowania nawozów, takie jak nawożenie zlokalizowane czy fertygacja. (abstrakt oryginalny)

EN

Uptake of phosphate ions by roots is one of the crucial factors influencing plant crops growth and yielding. The starting point is plant phosphorus requirement over time. Dynamics of inorganic P uptake by a growing crop causes series of physiological reactions which in turn are reflected by morphological changes in the root system size. Therefore the main task of a farmer is to diminish these soil physical and chemical conditions, which are decisive for roots growth over the growing season. The second area of farmer's activity is to improve phosphorus availability to cultivated crops through chousing appropriate method of phosphorus fertilizer application. The current knowledge of mechanisms of phosphorus uptake allows introducing into agriculture more sophisticated methods of P fertilizers application, such as placement, foliar feeding and fertigation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkcja roślinna; Związki chemiczne

EN

Crop production; Chemical compounds

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 1017 Chemia : związki fosforu w chemii, rolnictwie, medycynie i ochronie środowiska
• Strony: 88--98

Twórcy

autor

Witold Grzebisz

• Akademia Rolnicza w Poznaniu

autor

Jarosław Potarzycki

• Akademia Rolnicza w Poznaniu

Bibliografia

• Barber S.A., (1981), Soil chemistry and the availability of plant nutrients, [w:] Stelly M., Chemistry in the soil environment. 1-12, ASA, SSSA, Madison, Wisconsin, USA.
• Bolan N.S., (1991), A critical review of the mycorrhizal fungi in the uptake of phosphorus by plants, "Plant Soil.", 134, 189-207.
• Bucher M., Rausch Ch., Daram P., (2001), Molecular and biochemical mechanisms of phosphorus uptake into plants, "Plant Nutr. Soil Sci.", 164, 209-217.
• Caldwell M.M., Dudley L.M., Lilieholm B., (1992), Soil solution phosphate, root uptake kinetics and nutrient acquisition: implications for a patchy soil environment, "Oecologia" 89, 305-309.
• Clarkson D.T., (1981), Nutrient interception and transport by roots systems [w:] Johnson C.B., Physiological processes limiting plant productivity, Butterworths, Londyn, 307-330.
• Clarkson D.T., (1985), Factors affecting mineral nutrient acquisition by plants, "Ann. Rev. Plant Physiol.", 16,77-115.
• Epstein E., Hagen C.E., (1952), A kinetic study of the absorption of alkali cations by barley roots, "Plant Physiol.", 27,457-474.
• Föhse D., Junk A., (1983), Influence of phosphate and nitrate supply on root hair formation of rape, spinach and tomato plants, "Plant Soil.", 74, 359-368.
• Gassner A., Grzebisz W. (2003), Nawozy fosforowe, "J. of Elementology", t. 8, 61-76.
• Grzebisz W. (1990), System korzeniowy rośliny, a żyzność gleby, "Postępy Nauk Rolniczych", 4/5/6: 1-20.
• Grzebisz W., Potarzycki J., (2003), Czynniki kształtujące pobieranie fosforu przez rośliny," J. of Elementology" 8, 47-60.
• Holford I.C.R., (1997), Soil phosphorus: its measurement, and its uptake by plants, "Aust. J. Soil Res.", 35, 227-239.
• Itoh S., (2002), Application of mechanistic model for phosphorus uptake by barley under low temperature conditions, "Soil Sci. Plant Nutr". 48(3); 441-445.
• Junk A., Classen N., (1989), Availability in soil and acquisition by plants as the basis for phosphorus and potassium supply to plants, Zeitschrift für Pflanzenernährung und Bodenkunde, 152, 151-157.
• Lajthal K., Harrison A.F., (1995), Strategies of phosphorus acquisition and conservation by plant species and communities. [w:] H. Tiessen, Phosphorus in the global environment., J. Wiley & Sons.
• Lynch J., (1995), Root architecture and plant productivity. "Plant Physiol.", 109, 7-13.
• Lu S., Miller M.H., (1993), Determination of the most efficient phosphorus placement for field-grown maize (Zea mays L.) in early growth stages., Ca. J. Soil Sci., 73, 349-358.
• Maene L.M. (1999), Phosphate Fertilizer Production, Consumption and Trade: The Present Situation and Outlook to 2010. [w:] Proceedings of the 17th. Sulphur Phosphate Symposium, Boca Raton, 17 - 19 January 1999.
• Marschner H., (1995), Mineral nutrition of higher plants, Academic Press, San Diego, California, USA.
• Mengel K., (1991), Ernährung und Stoffwechsel der Pflanze, G. Fischer, Jena, 466 s.
• Mimura Т., (1995), Homeostasis and transport of inorganic phosphate in plants., Plant cell Physiol., 36, 1-7.
• Munson R.D., Murphy L.S. (1986), Factors effecting crop response to phosphorus [w:] Phosphorus for Agriculture. PPI, Atlanta, USA: 9-25.
• Murphy L.S., Dibb D.W. (1986), Phosphorus and placement. [w:] Phosphorus for Agriculture. PPI, Atlanta, USA: 35-49.
• Rogasik J., Rosayadi I., Fleckenstein J., Haneklaus S., Schnug E. (2003) Phosphorpotenziale von Tiermehl und Schlachtabfällen sowie Möglichkeiten de Phosphorrecyclings. [w:] Rückgewinnung von Phosphor in der Landwirtschaft un Abwasser und Abfall. Tagungsband zum Symposium, 6/7 Februar 2003, Berlin, 8-11.
• Raghothama K.G., (1999), Phosphate acquisition, Ann. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol. 50, 665-693.
• Silberbush M., Barber S.A.: (1983), Sensitivity of simulated phosphorus uptake to parameters used by a mechanistic-mathematical model, Plant and Soil, 74, 93-100.
• Smith F.W., (2002), The phosphate uptake mechanism., Plant and Soil, 245, 105-114.
• Steen I. (1998), Phosphorus availability in the 21st century - Management of a non- renewable resource. Phosphorus & Potassium British Sulphur Publishing, 2/7, 25-31.
• Wallingford W., (1986), Phosphorus in starter fertilizer: temperature relationship. [w:] Phosphorus for Agriculture. Potash and Phosphate Institute, Atlanta, USA, 49-56.
• Willigen P., VanNoordwijk M., (1987), Roots, plant production and nutrient use efficiency. IB Haren.