Matryca instytucjonalana a funkcjonowanie kapitalistycznych

• Autorzy: Maciej Miszewski , Sławomir Czech

Warianty tytułu

Istitiutional Matrix and Capitalist Economic Systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W minionych dekadach ekonomia głównego nurtu zinternalizowała pojęcie instytucji uznając je za ważny składnik procesów gospodarowania. Niestety sama kategoria instytucji została tutaj potraktowana wybiórczo, ponieważ zaakceptowano te instytucje, które względnie łatwo wpasowały się w narzędzia i program badawczy ekonomii głównego nurtu. Zwrócono tym samym uwagę na prawa własności, egzekwowanie kontraktów, modele governance czy szeroko pojęte koszty transakcyjne, które ukonstytuowały subdyscyplinę nowej ekonomii instytucjonalnej. Jednocześnie stracono z pola widzenia takie zagadnienia, jak kultura, normy społeczne, polityka, dziedzictwo historyczne itp., które potraktowano jako dany i stały punkt wyjścia dla przeprowadzanych analiz. Współczesne przemiany kulturowe i technologiczne wydają się jednak podważać zasadność takiego podejścia, ponieważ obserwacja rzeczywistości uwydatnia rosnące tempo przemian w tychże właśnie kategoriach. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie, że owe przemiany w matrycy instytucjonalnej są istotnym problemem badawczym, zasługującym na znacznie szerszą uwagę, ponieważ coraz silniej będą one wpływać na realne procesy gospodarowania w ramach kapitalistycznych systemów gospodarczych.(abstrakt oryginalny)

EN

In recent decades mainstream economics has internalized the category of institutions accepting them as an important element of economic activity. Unfortunately, the choice of institutions has been selective as only those institutions that fitted well mainstream tools and analytic problems were assented. It were thus the notions of property rights, contract enforcements, models of governance and transaction costs that constituted the discipline of new institutional economics. At the same time such issues as culture, social norms, politics, historical legacies etc. became missing, mostly because they were treated as a constant variable suitable for being a point of departure for more detailed analyses. However, the ongoing cultural and technological changes seem to undermine such an assumption, as observations of reality show an increasing pace of evolution within these very categories. The aim of this paper it thus to demonstrate that the changes in institutional matrix are a very substantial issue well worth researching, because these changes are going to influence economic activity within capitalist economic systems in the foreseeable future.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System gospodarczy; Ekonomia instytucjonalna; Instytucje

EN

Economic system; Institutional economics; Institutions

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku
• Rocznik: 2016
• Tom: 48 Nowa ekonomia instytucjonalna a nauki o zarządzaniu
• Strony: 209--222

Twórcy

autor

Maciej Miszewski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Sławomir Czech

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Acemoglu D., Robinson J.A. (2014), Dlaczego narody przegrywają, Zysk i s-ka, Poznań.
• Bałtowski M., Miszewski M. (2014), Przeobrażenia cywilizacyjne a zmiany modelu polityki gospodarcze, "Ekonomista", nr 3.
• Braudel F. (2013), Dynamika kapitalizmu, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• Cowen T. (2011), The Great Stagnation, Dutton, New York.
• Czapiński J, (2009), Polska smuta (rozmowa z J. Żakowskim), [w:] Zawal. Zrozumieć kryzys, (red.) I. Żakowski, Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa.
• de Botton A. (2005), Status Anxiety, Penguin Books, New York.
• Douglas M. (2012), Jak myślą instytucje, PWN, Warszawa.
• Ferguson N. (2012), The Great Degeneration. How Institutions Decay and Economies Die, Penguin Books, New York.
• Hirszowicz M. (2007), Stąd, ale dokąd? Społeczeństwo u progu nowej ery, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• Ingham G. (201 i), Kapitalizm, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• Joskow P. (2008), Introduction to New Institutional Economics: A Report Card, [w:] New Institutional Economics. A Guidebook, (red.) E. Brousseau, J.-M. Glachant, Cambridge University Press, Cambridge.
• Kirdina S. (2003), Institutional Matrices and Institutional Changes, Munich Personal RePEc Archive, http://mpra.ub.uni-muenchen.de/29691/.
• Kleer J. (2014), Instytucjonalizacja przestrzeni społecznej poprzez dobra publiczne, "Gospodarka Narodowa", nr 5 (273).
• Kotodko G. (2014), Nowy Pragmatyzm, czyli ekonomia i polityka dla przyszłości, "Ekonomista", nr 2.
• Landes D. (2005), Bogactwo i nędza narodów, Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa.
• Marody M. (2015), Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Mączyńska E. (2015), Aksjologiczne niedostatki współczesnej ekonomii [w:] Ekonomia jest piękna?, (red.) Ł. Hardt, D. Milczarek-Andrzejewska, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.
• Miszewski M. (2013), Hipoteza dryfu cywilizacyjnego - propozycja metaperspektywy dla rozważań o przyszłości kapitalistycznej gospodarki rynkowej [w:] E. Mączyńska, J.J. Michałek, J. Niżnik (red.), Kryzysy systemowe, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus", Polska Akademia Nauk, Warszawa.
• North D. (1990), Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge University Press, Cambridge.
• Pietrewicz L. (2015), Culture and Consumption in the Context of the Stages of Economic Development Theory, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", nr 213.
• Putnam R. (2000), Bowling Alone, Simon & Schuster, New York.
• Ratajczak M. (2012), Einansyzacja gospodarki, "Ekonomista", nr 3.
• Standing G. (2015), Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Stankiewicz W. (2012), Ekonomika instytucjonalna. Zarys wykładu, Wyd. Prywatnej Wyższej Szkoły Biznesu, Administracji i Technik Komputerowych, Warszawa.
• Streeck W. (2011), Taking Capitalism Seriously: Towards and Institutionalist Approach to Contemporary Political Economy, "Socioeconomic Review", vol. 9/1.
• Williamson O. (2000), The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead, "Journal of Economic Literature", vol. 38/3.
• ---