Problemy kontroli zbrojeń i handlu uzbrojeniem - perspektywa międzynarodowa

• Autorzy: Przemysław Skulski

Warianty tytułu

Problems of Arms Trade Control and Disarmament - International Perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka kontroli zbrojeń i rozbrojenia jest istotnym elementem budowania międzynarodowego systemu bezpieczeństwa w wymiarze zarówno globalnym, jak i regionalnym. Działania w tym zakresie miały miejsce nawet w trakcie zimnej wojny i głównie dotyczyły zobowiązań, jakie przyjęły na siebie Stany Zjednoczone i ZSRR. Koniec systemu dwubiegunowego spowodował krótkotrwały spadek wydatków zbrojeniowych w skali globalnej, jednak nie przyniósł intensyfikacji działań na rzecz rozbrojenia. Wynikało to z pojawienia się nowych zagrożeń dla bezpieczeństwa (przede wszystkim tzw. asymetrycznych) oraz sprzecznych interesów poszczególnych państw. Celem artykułu jest przedstawienie istniejącego systemu kontroli zbrojeń i rozbrojenia oraz transferu uzbrojenia, który odnosi się do problemów broni masowego rażenia i środków jej przenoszenia oraz uzbrojenia konwencjonalnego. Przedstawione zostały działania dotyczące kontroli zbrojeń oraz obrotów uzbrojeniem na arenie międzynarodowej, przy czym starano się wskazać na ich niedoskonałości. Jako podstawowy problem wskazano konflikt interesów najsilniejszych państw, które traktują produkcję i eksport uzbrojenia jako element polityki zagranicznej(abstrakt oryginalny)

EN

Up to the end of Cold War era, international security issues were predominantly associated with military aspects. From the early 1990s, the security issues have been perceived in broader context in order to accommodate other potential threats (economic, ecological, socio-cultural), to protect individual countries and whole regions of the world. The end of Cold War was indeed an important step in reducing the level of military threat on the global scale. However, the early years of the 21st century brought a number of traumatic events (terrorist attacks in New York, Madrid, London and Brussels, conflicts in Lybia, Syria and Ukraine). It appears that military aspects remain a major issue and continue to affect the perception of international security. For these reasons, international control over armament and arms transfer plays an increasingly significant role. The regimes apply both to conventional weapons and weapons of mass destruction. The nuclear program of North Korea, together with successful development of long-range ballistic missiles proves enough that proliferation of nuclear weapons is a serious threat to global security. It seems that neither the international agreements in force at present nor the control regimes can warrant international security. They fail to eliminate both the transfer of nuclear technologies and conventional arms trade. It appears that the main problem in the issue under study is the conflict of interests between major global players, namely the United States, Russia, China, India and Japan(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Handel bronią; Handel międzynarodowy; Bezpieczeństwo; Broń nuklearna

EN

Arms trade; International trade; Security; Nuclear weapon

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 448 Wolny handel i szybki rozwój. Współczesne priorytety w gospodarce światowej
• Strony: 44--57

Twórcy

autor

Przemysław Skulski

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• 57 Senators Protest U.N. Small Arms Treaty, www.geekswithguns.com (dostęp: 22.11.2011).
• Airborne Laser Test Bed Successful in Lethal Intercept Experiment, www.mda.mil (dostęp: 15.04.2010).
• Amerykanie testują nową broń kosmiczną, http://wiadomosci.onet.pl (dostęp: 4.03.2009).
• Bitzinger R.A. (ed.), 2009, The Modern Defense Industry, ABC-CLIO, Santa Barbara.
• Brzezinski M., 2009, Wschód Czerwonego Księżyca, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Cevasco F., 2009, Export Controls and Their Relationship to National Defense Industries, [w:] Bitz-
• inger R.A. (ed.), The Modern Defense Industry, ABC-CLIO, Santa Barbara.
• C.N.630.2014.TREATIES-XXVI.8 (Depositary Notification) United Nations, treaties.un.org (dostęp: 20.03.2016).
• Eksport uzbrojenia i sprzętu wojskowego z Polski. Raport za rok 2010, MSZ Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2011.
• Global Partnership against the Spread of Weapons and Materials of Mass Destruction (10 plus 10 over 10 program), www.nti.org (dostęp: 10.03.2016).
• Górka-Winter B., 2003, Globalne Partnerstwo Przeciwko Rozprzestrzenianiu Broni i Materiałów Masowego Rażenia, Biuletyn PISM, 43(147).
• Gray C.S., 2005, Another Bloody Century: Future Warfare, Orion Books, London.
• Inicjatywa Krakowska, www.msz.gov.pl (dostęp: 7.02.2007).
• Inicjatywa Krakowska. Proliferation Security Initiative, www.psi.msz.gov.pl (dostęp: 15.03.2016).
• Inicjatywy na forum OBWE i Porozumienia z Wassenaar, www.msz.gov.pl (dostęp: 20.02.2015).
• Komitet Zanggera, www.wiedenun.polemb.net (dostęp: 12.05.2009).
• Lachowski Z., 2003, Perspektywy kontroli zbrojeń konwencjonalnych, [w:] Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian. Zagrożenia - koncepcje - instytucje, PISM, Warszawa.
• Madej K., 2005, Terroryzm i inne zagrożenia asymetryczne w świetle współczesnego pojmowania bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego - próba teoretycznej konceptualizacji, [w:] Kuźniar R. (red.), Porządek międzynarodowy w progu XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Moltz J.C., Technology: Asia's Space Race, Nature, no.7376, 08.12.2011.
• Rosja będzie rozwijała broń do zwalczania satelitów, http://news.money.pl (dostęp: 5.03.2009).
• Rosja i USA podpisały nowy układ rozbrojeniowy, Raport, 2/2010.
• Rosyjscy naukowcy ostrzegają przez próbami militaryzacji kosmosu przez USA, http://konflikty.wp.pl (dostęp: 18.12.2012).
• Rozbrojenie, www.genewaonz.msz.gov.pl (dostęp: 23.03.2016).
• Russia is Concerned About America's Far-Off Space Weapons, www.motherboard.vice.com (dostęp: 15.03.2016).
• Shaw M., 2006, Prawo międzynarodowe, Książka i Wiedza, Warszawa.
• SIPRI Yearbook 2012 Armaments, Disarmament and International Security, 2012, Oxford University Press, Oxford.
• SIPRI Yearbook 2014. Armaments, Disarmament and International Security, 2014, Oxford University Press, Oxford.
• Skulski P., 2013, Uwarunkowania komunikacji na międzynarodowym rynku uzbrojenia i sprzętu wojskowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Strategic Technology Office DARPA, www.darpa.mil (dostęp: 31.01.2012).
• Taubman Ph., 2003, Secret Empire. Eisenhower, the CIA, and the Hidden Story of America's Space Espionage, Simon & Schuster, New York.
• The Arms Trade Treaty, www.un.org (dostęp: 10.03.2016).
• U.N. Arms Trade Treaty Filas On U.S. Opposition After False ANR Gun Rights Threat, www.huffingtonpost.com (dostęp: 26.09.2012).
• Zięba R., 2008, Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Żukrowska K., Grącik M. (red.), 2006, Bezpieczeństwo międzynarodowe. Teoria i praktyka, Wydawnictwo SGH, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2016.448.04