Metody zapobiegania nielegalnej dyspersji turystów i związanej z nią erozji gleby w Tatrzańskim Parku Narodowym

• Autorzy: Szymon Ciapała , Tomasz Zielonka , Justyna Kmiecik-Wróbel

Warianty tytułu

Methods for Prevention of Illegal Touristic Dispersion Related to Soil Erosion in the Tatra National Park

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Górskie parki narodowe obejmują najatrakcyjniejsze pod względem turystycznym obiekty przyrodnicze. Większość z nich jest więc masowo odwiedzana przez turystów, co powoduje szereg problemów związanych z ich ochroną. Celem niniejszego opracowania jest próba inwentaryzacji rodzajów zabezpieczeń przed erozją turystyczną oraz dyspersją ruchu turystycznego stosowanych na szlakach i w ich najbliższym otoczeniu na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego, a także ocena ich stanu i faktycznej skuteczności oraz określenie najlepiej sprawdzających się w praktyce rozwiązań. Autorzy postarali się również wskazać miejsca na terenie parku szczególnie narażone na negatywne oddziaływanie masowej turystyki, w których budowa nowych zabezpieczeń lub naprawa już istniejących mogłaby doprowadzić do poprawy funkcjonowania tatrzańskich szlaków tak, aby do minimum ograniczyć degradację przyrody Tatr przez rzesze odwiedzających je każdego roku turystów. (abstrakt oryginalny)

EN

Mountain national parks include the most atractive in touristic sense nature objects. Majority of them is visited by thousands of people everyday during the touristic season. That causes many problems with protection of these areas. The main aim of this article is to catalogue types of protection against touristic erosion and touristic dispersion that are used along the trails in the Tatra National Park. The other aims are to evaluate condition and efficiency of these protections and to point out the most effective solutions. Authors of the article also tried to point places in the park, which are most threatened with negative consequences of tourism. In these places building new or repairing existing protections against touristic erosion and dispersion might bring improvements in functioning touristic trails and help to limit the degradation of nature in the Tatra National Park. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Ruch turystyczny; Szlaki turystyczne; Obszary chronione; Ochrona przyrody; Parki narodowe; Obszary ekologicznego zagrożenia

EN

Tourism; Tourist movement; Tourist routes; Protected area; Nature protection; National parks; Areas of environmental threats

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 22 Turystyka i ekologia
• Strony: 67--89

Twórcy

autor

Szymon Ciapała

• Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

autor

Tomasz Zielonka

• Instytut Botaniki PAN

autor

Justyna Kmiecik-Wróbel

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Baraniec A. (2002) Turystyka w Babiogórskim Parku Narodowym [w:] J. Partyka, red., Użytkowanie turystyczne parków narodowych, Wydawnictwo Ojcowski Park Narodowy, Ojców.
• Czochański J. (2002) Ruch turystyczny w Tatrzańskim Parku Narodowym [w:] J. Partyka, red., Użytkowanie turystyczne parków narodowych, Wydawnictwo Ojcowski Park Narodowy, Ojców.
• Fidelus J. (2007) Turystyka piesza i jej wpływ na przemiany rzeźby terenu w otoczeniu hal Gąsienicowej i Kondratowej w Tatrach [w:] J. Pociask- Karteczka i in., red., Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym, Studia i Monografie AWF, nr 46, AWF - TPN, Kraków - Zakopane.
• Gorczyca E., Krzemień K. (2002) Wpływ ruchu turystycznego na rzeźbę Tatrzańskiego Parku Narodowego, [w:] W. Borowiec i in., red., Przemiany środowiska przyrodniczego Tatr TPN i PAN, Kraków.
• Krzan Z. (2002) Relacje człowiek - przyroda w planie ochrony Tatrzańskiego Parku Narodowego [w:] W. Borowiec i in., red., Przemiany środowiska przyrodniczego Tatr, TPN i PAN, Kraków.
• Kurek W. (2007) Górskie parki narodowe Europy (wybrane zagadnienia) [w:] J. Pociask-Karteczka i in., red., Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym, Studia i Monografie AWF, nr 46, AWF - TPN, Kraków - Zakopane.
• Partyka J. (2002) Turystyka w polskich parkach narodowych [w:] J. Partyka, red., Użytkowanie turystyczne parków narodowych, Wydawnictwo Ojcowski Park Narodowy, Ojców.
• Skawiński P., Z. Krzan (2002a), Narciarstwo [w:] Z. Mirek, red., Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego, Kraków - Zakopane.
• Skawiński P., Krzan Z. (2002b) Restytucja szaty roślinnej kopuły Kasprowego Wierchu w latach 1993-2001 [w:] W. Borowiec i in., red., Przemiany środowiska przyrodniczego Tatr, TPN i PAN, Kraków.
• Wieniawska B. (2002) Turystyka a ochrona przyrody w Karkonoskim Parku Narodowym, [w:] J. Partyka, red., Użytkowanie turystyczne parków narodowych, Wydawnictwo Ojcowski Park Narodowy, Ojców.