Tradycyjne rolnictwo jako element produktu turystycznego w parkach narodowych - sposób na ochronę bioróżnorodności agrocenoz

• Autorzy: Zbigniew Witkowski , Paweł Adamski

Warianty tytułu

Traditional Farming as an Element of Tourism Product In National Parks - the Way of Agrobiodiversity Conservation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Praca dotyczy wykorzystania cennych przyrodniczo agrocenoz oraz tradycyjnej infrastruktury rolniczej dla celów turystycznych w parkach narodowych. Autorzy proponują, aby agrocenozy te, będące przeważnie w rękach prywatnych oraz zachowaną infrastrukturę w postaci tradycyjnego budownictwa i innych urządzeń technicznych, np. młynówek, jazów, budynków gospodarczych, młynów i foluszy, uwzględnić w ofercie turystycznej parku narodowego. Stworzenie takiego kompleksowego produktu turystycznego wymaga jednak zaangażowania trzech rodzajów podmiotów: służby parku narodowego, właścicieli gospodarstw oraz organizacji turystycznych. Produkt taki powinien obejmować zarówno ścieżkę edukacyjną, pokazującą historyczne tradycje lokalnego rolnictwa, jak i zachowane elementy regionalnego budownictwa i infrastruktury technicznej. Działania edukacyjne mogą zostać uzupełnione przez ofertę sprzedaży tradycyjnych produktów żywnościowych oraz lokalnego rękodzielnictwa wykorzystującego surowce pochodzenia rolniczego, takie jak wełna, len, drewno czy słoma i tym podobne. Opracowanie takiego produktu może w istotny sposób podnieść atrakcyjność turystyczną terenu, a jednocześnie zapewnić utrzymanie ekstensywnych, cennych przyrodniczo agrocenoz. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper is devoted to use of the high biodiversity agrofarms as well historical farm buildings and infrastructure as an additional tourism attraction in national parks. The authors propose that these agrosystems, mainly privately owned, and farm buildings and infrastructure e.g. mill-races and mill ponds, mills and fulling mills incorporate to the tourist offer of national parks. The tourism product should be prepared in cooperation between the park administration, private owners as well as the tourism agencies. Such product should include not only an education path where the traditional farming is exposed as well as historical buildings and infrastructure but also include selling of regional domestic food, wool, straw, flax or woody products. This offer can significantly improve an attractivity of national park and can assure maintenance of valuable diversed agrofarms. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Produkt turystyczny; Rolnictwo; Parki narodowe; Ochrona przyrody

EN

Tourism; Tourist product; Agriculture; National parks; Nature protection

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 22 Turystyka i ekologia
• Strony: 107--118

Twórcy

autor

Zbigniew Witkowski

• Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

autor

Paweł Adamski

• Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Bibliografia

• Adamski P., Gmyrek-Gołąb K., Krauz K., Łabaj M., Mroczka A., Witkowski Z. (2006) Turystyka jako źródło finansowania celów ochrony przyrody na przykładzie rezerwatów "Wąwóz Homole" i "Biała Woda" [w:] J. Krupa, J. Biliński, red., Turystyka w badaniach naukowych, WSzIiZ, Rzeszów, s. 249-257.
• Adamski P., Witkowski Z. (2001) NATURA 2000 i rolnictwo - problem przyrodniczy i społeczny, Biuletyn PKE, nr 8, s. 5-13.
• Adamski P., Wróbel I., Zając T. (2003) Charakterystyka Pienińskiego Parku Narodowego w kontekście ostoi NATURA 2000, Biuletyn PKE, nr 12(119), s. 6-9.
• Bednarczyk E. (2007) Turystyka w parkach narodowych Polski i Hiszpanii a ochrona przyrody [w:] J. Pociask-Karteczka, A. Matuszyk, P. Skawiński, red., Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym, AWF, Kraków, s. 286-291.
• Boyd S. W., Butler R. W. (1996) Managing ecotourism: an opportunity spectrum approach, "Tourism Management", vol. 17, no. 8, s. 557-566.
• Dziadoń J., Kosiniak J., Jasiński J., Stankiewicz J., Gruszeczka M. (2006) Informacja o wynikach kontroli. Funkcjonowanie parków narodowych w zakresie zachowania, zrównoważonego użytkowania oraz odnawiania zasobów przyrody, Najwyższa Izba Kontroli, Delegatura w Krakowie, Kraków, s. 15-21.
• Global ecotourism: a report on World Ecotour '97' (1997) [w:] The First World Congress and Exhibition on Ecotourism, Rio de Janeiro, Brazil, 15-18 December, s. 1.
• Jerzak L. (2006) Turystyka przyrodniczą szansą dla terenów dotychczas nieatrakcyjnych - przykład Muzeum Bociana Białego w Kłopocie, [w:] J. Krupa, J. Biliński, red., Turystyka w badaniach naukowych, WSzIiZ, Rzeszów, s. 23-30.
• Kamieniecka J. (1988) Ekopolityka w turystyce - Raport, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa, s. 3.
• Karg J., Ryszkowski L. (1996) Animals in arable land [w:] L. Ryszkowski, N. French, A. Kędziora, red., Dynamics of an agricultural landscape, PWRiL, Poznań, s. 138-172.
• Kurczewski R. (2006) Przyroda i turystyka - małżeństwo z rozsądku [w:] J. Krupa, J. Biliński, red., Turystyka w badaniach naukowych, WSzIiZ, Rzeszów, s. 15-21.
• Liro A. (2003) Program rolnośrodowiskowy jako instrument wielofunkcyjnego rozwoju wsi i ekologizacji polskiego rolnictwa, "Wieś i Rolnictwo", nr 2 (119), s. 96-117.
• Łajczak A. (1996) Wpływ narciarstwa i turystyki pieszej na erozję gleby w obszarze podszczytowym Pilska [w:] A. Łajczak, S. Michalik, Z. Witkowski, red., Wpływ narciarstwa i turystyki pieszej na przyrodę masywu Pilska, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków, s. 131.
• Łajczak A., Krzan Z., Michalik S., Skawiński P., Witkowski Z. (1996) Projekt rekultywacji obszaru podszczytowego Pilska oraz reorganizacja ruchu narciarskiego i pieszego w tym rejonie [w:] A. Łajczak, S. Michalik, Z. Witkowski, red., Wpływ narciarstwa i turystyki pieszej na przyrodę masywu Pilska, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków, s. 227-237.
• Mielnicka B. (1996) Narciarstwo i turystyka piesza w strefie szczytowej Pilska w latach 1993-1994 [w:] A. Łajczak, S. Michalik, Z. Witkowski, red., Wpływ narciarstwa i turystyki pieszej na przyrodę masywu Pilska, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków, s. 81-101.
• Manning E.W., Dougherty D.T. (1995) Sustainable tourism. "Cornell hotel and restaurant administration quarterly", vol. 36, No. 2, s. 29-42.
• Nyaupane G.P., Morais D.B., Graefe A.R. (2004) Nature Tourism Constraints. A Cross-Activity Comparison, "Annals of Tourism Research", vol. 31, no. 3, s. 540-555.
• Ryszkowski L., Karg J. (2007) The influence of agricultural landscape diversity on biological diversity [w:] Ü. Mander, H. Wiggiering, K. Helming, red., Multifunctional land use, Springer, Berlin, Heidelberg, New York, s. 125-141.
• Vera F.W.M. (2000) Grazing Ecology and Forest History, Strategic Policies Division, Ministry of Agriculture, The Hague, The Netherlands, s. 1-55.
• Wilczek Z. (2004) Ekologia w turystyce, Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej w Lublinie, Warszawa-Lublin, s. 15, 26.
• Witkowski Z. (2002) Rolnicza przestrzeń produkcyjna przestrzenią dla bioróżnorodności [w:] Wieś polska - współczesne przemiany i rozwój "Zagroda w Parku Krajobrazowym". Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Polski Klub Ekologiczny, Kraków, s. 13-28.
• Witkowski Z. (2007) Wpływ turystyki na ochronę przyrody [w:] M. Grzegorczyk, red., Integralna Ochrona Przyrody, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków, s.187-189.
• Witkowski Z., Adamski P. (2002) Biodiversity conservation in agriculture: the experience of Poland, "Nature Conservation", No. 52 (2), s. 99-108.
• Zaręba D. (2000) Ekoturystyka. Wyzwania i nadzieje, PWN, Warszawa, s. 64-68.
• [online] http://www.mos.gov.pl [dostęp: 10.05.2008].
• [online] http://www.opn.pan.krakow.pl [dostęp: 10.05.2008].
• [online] http://www.poleskipn.pl [dostęp: 10.05.2008].
• [online] http://www.wigry.win.pl [dostęp: 10.05.2008].