PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2017 | Osoba starsza w perspektywie społeczno-pastoralnej | 9--26
Tytuł artykułu

Godność jako fundament dostojeństwa osobowego starszych ludzi

Warianty tytułu
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Życie człowieka jest ustawiczną zmianą. Nawet jeśli osiąga jakąś zewnętrzną stabilizację, w nim samym, w jego sferze psychofizycznej, zachodzą nieustanne przeobrażenia. Jednak owe przemiany nie są takimi, jakie pojawiają się w całym istniejącym świecie. Rzeczywistość materialna - ujmując ją ontologicznie - niejako ze swej natury ulega przemianom, a w konsekwencji stopniowej degradacji i dezintegracji. Doświadczenie to, z racji swej cielesności, przynależy także człowiekowi. Jednak oprócz wymiaru materialnego konstytuuje go także wymiar duchowy objawiający się w jego duszy, która nie ulega zagładzie. Te dwa aspekty ludzkiej natury nawzajem się przenikają i wpływają na siebie. Dzięki temu nawet jeśli następują zasadnicze zmiany w fizycznej sferze człowieka, ciągle niezmienna pozostaje jego tożsamość, indywidualność. (Jeśli nawet wziąć pod uwagę sytuacje schizofreniczne i im podobne, to są to stany chorobowe, nieuporządkowane, które sprowadzają się ostatecznie do przywrócenia jedności danego indywiduum). Ostatecznie więc należy wskazać, iż w człowieku występuje zarówno ten czynnik, który odpowiada za zachodzące w nim zmiany, jak i ten, który jest odpowiedzialny za jego spójność, całość i niezmienność. Arystoteles nazywał to zjawisko hylemorfizmem, wskazując na zmienną materię i stałą formę. W rzeczywistości sytuacja ta najlepiej widoczna jest w perspektywie upływu lat ludzkiego życia. Doskonale obrazuje ów fakt zagadka antycznego Sfinksa pytającego o stworzenie, które rano chodzi na czterech nogach, w południe na dwu, a wieczorem na trzech. To przecież człowiek, który stale się zmienia, a jednak ciągle posiada swój niezmienny indywidualizm. Pojawia się jednak pytanie, czym byłby ten najistotniejszy element zachowujący jego jedność, wyjątkowość i trwałą tożsamość? Okazuje się nim osobowa godność każdego człowieka. Godność, która jest niezmienna, nieutracalna i niezbywalna. Godność, która sprawia, iż człowiek staje się najważniejszym indywiduum w całym istniejącym świecie. Wreszcie godność, która sprawia, że mimo przeróżnych doświadczeń i czynów ujawniających się w ludzkim działaniu, człowiek zawsze pozostaje człowiekiem, przez co nie można degradować go do rangi przedmiotu. Nie można go reifikować, ale można gloryfikować jego osobową godność. Bez względu na jego etap życiowy, status społeczny, uwarunkowania kulturowe, czy inne elementy mogące mieć wpływ na jego zewnętrzne spostrzeganie. Problem ten ujawnia się na wielu etapach ludzkiego życia, jednak wydaje się, iż okres starzenia się w szczególności sprzyja nadwyrężaniu, niedocenianiu, a nawet kwestionowaniu ludzkiej godności. Pojawia się więc konieczność szerszej analizy tego aspektu ludzkiej bytowości w perspektywie osiągnięcia podeszłego wieku. (fragment tekstu)
Twórcy
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
  • Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Bibliografia
  • Baron-Wiaterek M., Administracja publiczna wobec osób w podeszłym wieku [w:] L. Frąckiewicz (red.), W obliczu starości, ROPS Województwa Śląskiego, Katowice 2007.
  • Błoch G.B., BI. Jan Duns Szkot. Odległy i bliski, Franciszkanie Prowincji Św. Franciszka, Jarocin 1996.
  • Boecjusz A.M., Przeciwko Eutychesowi i Nestoriuszowi [w:] tenże, Traktaty teologiczne, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2001.
  • Boecjusz A.M., Traktaty teologiczne, wydawnictwo Antyk, Kęty 2001.
  • Bogdanov D., Instytucjonalne przeciwdziałanie e-wykluczeniu wybranych grup społecznych, "Zarządzanie Publiczne" 2013, nr 4 (24).
  • Chlewiński Z., Zaleski Z., Godność [w:] Encyklopedia katolicka, t. 5, RW KUL, Lublin 1989.
  • Chudy W., Pedagogia godności. Elementy etyki pedagogicznej, TN KUL, Lublin 2009.
  • Derejczyk J., Bariery w aktywizacji społecznej osób starszych [w:] L. Frąckiewicz (red.), Zapobieganie wykluczeniu społecznemu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, ROPS Województwa Śląskiego, Katowice 2005.
  • Duthoit M.P., Au seiwice de la personne humaine [w:] La personne humaine en peril, compte rendu in extenso - Semaines sociales de France, Clermont-Ferrand, XXIX session, Paris 1938.
  • Encyklopedia katolicka, t. 5, RW KUL, Lublin 1989.
  • Frąckiewicz L. (red.), Zapobieganie wykluczeniu społecznemu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, ROPS Województwa Śląskiego, Katowice 2005.
  • Frąckiewicz L., Starość jako problem społeczno-ekonomiczny [w:] tenże (red.), W obliczu starości, ROPS Województwa Śląskiego, Katowice 2007.
  • Frąckiewicz L., W obliczu starości, ROPS Województwa Śląskiego, Katowice 2007.
  • Gaudium et Spes, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym [w:] Sobór Watykański II: konstytucje, dekrety, deklaracje, Pallottinum, Poznań 1986.
  • Godność, hasło w Słowniku języka polskiego, t. 1 A-K, PWN, Warszawa 1988.
  • Granat W., Osoba ludzka, Próba definicji, Wydawnictwo Diecezjalne, Sandomierz 1961.
  • Jan Paweł II, List Ojca Świętego. Do moich Braci i Sióstr - ludzi w podeszłym wieku, Watykan 1.10.1999, http://www.opoka.org.p1/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/do_starszych_01101999.html (dostęp: 12 04 2016).
  • Janicki K. (red.), Słuchaj, módl się, pracuj, Wydawnictwo Świętego Wojciecha, Poznań 1989.
  • Kapias M., Polok G., Społeczne, polityczne i gospodarcze elementy demokracji personalistycznej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2006.
  • Kijak R.J., Szarota Z., Starość. Między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013.
  • Kozielecki J., O godności człowieka, Czytelnik, Warszawa 1977.
  • Krąpiec M.A., Dzieła. Ja człowiek, t. IX, RW KUL, Lublin 1991.
  • Ksenofont, Pisma sokratyczne, PWN, Warszawa 1967.
  • Ksenofont, Wspomnienia o Sokratesie [w:] tenże, Pisma sokratyczne, PWN, Warszawa 1967.
  • La personne humaine en péril, compte rendu in extenso - Semaines sociales de France, Clermont-Ferrand, XXIX session, Paris 1938.
  • Marshall G. (red.), Słownik socjologii i nauk społecznych, PWN, Warszawa 2005.
  • Miszczak E., Niepełnosprawność wśród ludzi starszych [w:] B. Skrętowicz, M. Komorska (red.), Osoby niepełnosprawne w społeczeństwie polskim okresu transformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008.
  • Mrugalski D., Logos. Filozoficzne i teologiczne źródła idei wczesnochrześcijańskiej, WAM, Kraków 2006.
  • Nowak A.J., Symbol. Znak, Sygnał, RW KUL, Lublin 2000.
  • Piechowiak M., Filozofia praw człowieka. Prawa człowieka w świetle ich międzynarodowej ochrony, RW KUL, Lublin 1999.
  • Plużek Z., Refleksje nad godnością człowieka [w:] K. Janicki (red.), Słuchaj, módl się, pracuj, Wydawnictwo Świętego Wojciecha, Poznań 1989.
  • Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, RW KUL, Lublin 1994.
  • Skrętowicz B., Komorska M. (red.), Osoby niepełnosprawne w społeczeństwie polskim okresu transformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008.
  • Słownik języka polskiego, t. 1, A-K, PWN, Warszawa 1988.
  • Sobór Watykański II: konstytucje, dekrety, deklaracje, Pallottinum, Poznań 1986.
  • Styczeń T., ABC etyki, RW KUL, Lublin 1983.
  • Styczeń T., Objawić osobę, TN KUL, Lublin 2013.
  • Szukalski P., Uprzedzenia i dyskryminacja ze względu na wiek (ageism) - przyczyny, przejawy, konsekwencje, "Polityka Społeczna" 2004, nr 2.
  • Św. Augustyn, Dialogi filozoficzne, Znak, Kraków 1999.
  • Św. Augustyn, O porządku [w:] tenże, Dialogi filozoficzne, Znak, Kraków 1999.
  • Św. Augustyn, Wyznania, Znak, Kraków 1994.
  • Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, t. 3, Wydawnictwo Veritas, Londyn 1978.
  • Taylor A.E., Socrate, La Nuova Italia, Firenze 1952.
  • Tokaj A., U progu starości (studium socjopeclagogiczne), Eruditus, Poznań 2000.
  • Tomczyk L., Seniorzy w świecie nowych mediów, "E-mentor" 2010, nr 44 (36).
  • Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, RW KUL, Lublin 1986.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171467791

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.