Upadłość i jej znaczenie w gospodarce rynkowej - podejeście instytucjonalne

• Autorzy: Marek Matuszak , Andrzej Tokarski

Warianty tytułu

Bankruptcy and its Importance in the Market Economy - Institutional Approach

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Upadłość to jedna z podstawowych instytucji gospodarki rynkowej. Celem artykułu jest przedstawienie istoty i znaczenia upadłości jako instytucji w rozumieniu nadawanym jej w nowej ekonomii instytucjonalnej. Pojęcie instytucji nie jest jednoznaczne. Stosuje się je w różnych obszarach wiedzy i nadaje się mu różne znaczenia. Według D. Northa, instytucje stanowią wykształcone reguły postępowania (przymusy), według których przebiegają złożone interakcje społeczne, polityczne i ekonomiczne. Upadłość stanowi nieodłączny dla gospodarki rynkowej mechanizm selekcji nieefektywnych podmiotów gospodarczych. Istnieje wiele uwarunkowań tworzenia dobrego prawa upadłościowego jako instytucji, które pozwalałoby na osiąganie zakładanych przez to prawo celów oraz zapewniałoby sprawny i efektywny przebieg procesów upadłości. Uwarunkowania budowy prawa upadłościowego jako podstawowej instytucji formalnej regulującej proces eliminacji nieefektywnych przedsiębiorstw z rynku są bardzo złożone i dlatego wyróżnia się kilka modeli prawa upadłościowego. Filarami każdego z nich są szczegółowe rozwiązania w zakresie: bazy normatywnej, konstrukcji procedury upadłości oraz procedur postępowania upadłościowego. W końcowej części artykułu przytoczono wyniki badań empirycznych dowodzących, że wysokiej jakości prawo upadłościowe sprzyja efektywności procesów upadłościowych i pobudza przedsiębiorczość. (abstrakt oryginalny)

EN

Bankruptcy is one of the main institutions of a market economy. The aim of the article is to present the essence and significance of bankruptcy as an institution. The notion of institutions is not unequivocal. They are used in various areas of sciences and has different meanings. According to D. North, institutions are the rules of behavior (compulsions) according to which run the social, political and economic interactions. Bankruptcy constitues an important market economy mechanism for the selection of inefficient enterprises. There are many considerations to create a good bankruptcy law as an institution, but such good law enables the achievement of assumed goals, including an efficient and effective bankruptc;- processes. There are some models of bankruptcy law. Each of them are three pillars: normative base, rules and principles of bankruptcy and detailed procedures of bankruptcy. In the final part of the article the authors presented the results of empirical researches showing that high-quality bankruptcy law favors the efficiency of bankruptcy processes and encourages entrepreneurship.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Upadłość przedsiębiorstwa; Gospodarka rynkowa; Analiza instytucjonalna; Nowa gospodarka; Ekonomia instytucjonalna

EN

Enterprise bankruptcy; Market economy; Institutional analysis; New economy; Institutional economics

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku
• Rocznik: 2016
• Tom: 48 Nowa ekonomia instytucjonalna a nauki o zarządzaniu
• Strony: 263--279

Twórcy

autor

Marek Matuszak

• Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu

autor

Andrzej Tokarski

• Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu

Bibliografia

• Boguszewski P. (red.) (2014), Instrument szybkiego reagowania na zagrożenia upadłością w sektorze przedsiębiorstw niefinansowych. Koncepcja i implementacja, PARP Warszawa.
• Collins J. (2009) Jak upadają giganci. I dlaczego niektóre firmy nigdy się nie poddają, MT Biznes, Warszawa.
• Doing Business 2015. Going Beyond Efficiency (2015), World Bank.
• Druga szansa dla przedsiębiorców. Raport z badań (2011), PARP, Warszawa.
• Gaweł T., Klimczak M. (2005), Pojęcie instytucji w prawie i ekonomii [w:] B. Polszakiewicz, I. Boehlke (red.), Ład instytucjonalny w gospodarce, UMK Toruń.
• Hockuba Z. (2001), Nowa ekonomia instytucjonalna - czy zdominuje nasze myślenie w rozpoczynającym się stuleciu? VII Kongres Ekonomistów Polskich, sesja I, zeszyt 2, PTE, Warszawa.
• Lee S-H., Yamakawa Y., Peng M., Barney J. (2011), How do bankruptcy affect entrepreneurs development around the world, "Journal of Business Venturing" no 26.
• Mączyńska E. (2012), Ekonomiczno-instytucjonalne uwarunkowania bankructw i upadłości [w:] S. Morawska (red.), Ekonomia i prawo upadłości przedsiębiorstw. Zarządzanie przedsiębiorstwem w kryzysie, SGH, Warszawa.
• Mączyńska E., Morawska S. (2015), Efektywność procedur upadłościowych, SGH, Warszawa.
• North D. (1991), Institutions, "Journal of Economic Perspectives", no 1.
• North D. (2002), Understanding Econome Change and Economic Growth, Distinguished Lectures Series No7, L. Koźmiński Academy of Entrepreneurship and Management, Warszawa.
• Stankiewicz W. (2012), Ekonomika instytucjonalna, Zarys wykładu, PWSBiA, Warszawa.
• Tokarski A., Tokarski M. (2014), Models of bankruptcy system, in Poland - characteristics, 14th International Scientific Conference, University of Zilina.
• Williamson O. (1998), Ekonomiczne instytucje kapitalizmu. Firmy, rynki, relacje kontraktowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Williamson O. (2000), The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead, "Jour-nal of Economic Literature, vol. XXXVIII.
• ---