Kanały międzynarodowej transmisji kryzysu gospodarczego na przykładzie Wielkiego Kryzysu 1929-1933

• Autorzy: Szymon Mazurek

Warianty tytułu

Channels of International Transmission of Crises by Example of Great Depression 1929-1933

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kryzys jako kategoria ogólnogospodarcza jest pojęciem niejednorodnym. Określenie sytuacji w gospodarce ujmowanej całościowo wymaga używania wskaźników zagregowanych, na których poziom ma wpływ bardzo duża liczba czynników. Często są one zdecydowanie różne i nie tylko ekonomiczne. Tym samym recesje w różnych krajach, mimo identycznych przejawów w postaci podobnego spadku PKB czy wzrostu bezrobocia, mogą mieć całkiem inne przyczyny. Pomiędzy poszczególnymi gospodarkami narodowymi występuje jednak na tyle dużo podobieństw oraz współzależności, że po pierwsze tendencje negatywne rozwijają się mniej więcej na tych samych zasadach, a po drugie często pojawiają się u sąsiadów wywołane mechanizmami podobnymi do epidemii w społecznościach ludzkich. Rozprzestrzenianie zjawisk kryzysowych w gospodarce określa się mianem transmisji. Mechanizm transmisji kryzysów gospodarczych sprowadza się do przechodzenia przez różne typy załamań lub, inaczej rzecz ujmując, do obejmowania zasięgiem recesji kolejnych obszarów w ujęciu ekonomicznym (branże i sektory gospodarcze) oraz geograficznym (gospodarki narodowe, kraje, regiony). W tym kontekście kanały (płaszczyzny) zarażania kryzysem będą oznaczały określone, istotnie ze sobą powiązane sfery gospodarek narodowych, które przez swoje uwrażliwienie na zakłócenia umożliwiają przenoszenie impulsów kryzysowych z zagranicy. W celu zaprezentowania przykładowych kanałów transmisji na potrzeby niniejszego opracowania wybrano kryzys z roku 1929. B.S. Bernanke pisze, że "zrozumienie Wielkiego Kryzysu to święty Graal makroekonomii". Symboliczne znaczenie tego wydarzenia wynika przede wszystkim z tego, że było to pierwsze prawdziwie ogólnoświatowe załamanie gospodarcze. Co więcej, było ono pierwszą tak poważną recesją, z którą mogła się zmierzyć w pełni już rozwinięta teoria ekonomii. Tym samym jest to wydarzenie gospodarcze bardzo dokładnie zbadane i opisane. Wszystkie te elementy czynią z Wielkiej Depresji początku lat trzydziestych XX w. bardzo dobry punkt wyjścia do rozważań nad źródłami kryzysu gospodarczego oraz do analizy mechanizmu umiędzynarodawiania załamań gospodarczych. (fragment tekstu)

EN

In face of recent international economic crises studies trying to exрlain how shocks are propagated internationally gain on importance. This papers goal is to look at contagion mechanism during Great Depression (1929-1933). First sections describe background of the crisis in the USA as well as international connections and conditions. The last part of the paper lists and characterizes three basic transmission channels noticeable during the described period: international trade, currency system and banking sector. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kryzys gospodarczy; Przyczyny kryzysu

EN

Economic crisis; Causes of crisis

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 1016 Gospodarka - przestrzeń - rozwój
• Strony: 222--234

Twórcy

autor

Szymon Mazurek

• Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu

Bibliografia

• Bernanke B.S., The Macroeconomics of the Great Depression: A Comparative Approach, "Journal of Money, Credit and Banking" 1995, nr 27.
• Cameron R., Historia gospodarcza świata. Od paleolitu do czasów najnowszych, Książka i Wiedza, Warszawa 1999.
• Ciepielewski J., Kostrowicka I., Landau Z., Dzieje gospodarcze świata do roku 1975, PWE, Warszawa 1977.
• Hall T.E., Ferguson J.D., The Great Depression. An International Disaster of Perverse Economic Policies, The University of Michigan Press, 1998.
• Hosen F.E., The Great Depression and the New Deal. Legislative Acts in Their Entirely (1932-1943) and Statistical Economic Data (1926-1946), McFarland & Co., 1992.
• Kindleberger Ch.P., Szaleństwo, panika, krach. Historia kryzysów finansowych, Wig-Press, Warszawa 1999.
• Rolfe S.F., Burtle J., The Great Wheel: The World Monetary System, Quadrangle/New York Times Book Co., New York 1973.
• Schumpeter J.A., Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa 1960.
• Shannon F.A.: America's Economic Growth, The Macmillan Company, New York 1940.