Zdrowie seksualne i reprodukcyjne młodzieży

• Autorzy: Zbigniew Izdebski , Krzysztof Wąż

Warianty tytułu

Sexual and Reproductive Health of Young People

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The authors of the article discuss the terms of sexual health, reproductive health and sexual rights with reference to young people. They describe the health problems connected with psychosexual adolescence. Then the authors, on the base of their own research, present risky (anti-health) sexual behaviors of young people both in the real world and in the Internet as well as the consequences such as sexually transmitted diseases and unwanted pregnancies. The authors emphasize importance of support from professionals, especially doctors, for young people in solving problems connected with their sexual and reproductive health.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Seksualność; Psychologia; Młodzież

EN

Sexuality; Psychology; Youth

• Czasopismo: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie
• Rocznik: 2014
• Tom: 12
• Numer: nr 1
• Strony: 45--55

Twórcy

autor

Zbigniew Izdebski

• Uniwersytet Warszawski

autor

Krzysztof Wąż

• Uniwersytet Zielonogórski

Bibliografia

• Beisert M., Trud dorastania seksualnego, w: Beisert M. (red.), Seksualność w cyklu życia człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Wąż K., Socjalizacja seksualna i przemiany w obyczajowości seksualnej młodzieży, w: Izdebski Z., Niemiec T., Wąż K., (Zbyt)młodzi rodzice, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2011.
• Oblacińska A., Woynarowska B. (red.), Zdrowie subiektywne, zadowolenie z życia i zachowania zdrowotne uczniów szkół ponadgimnazjalnych w Polsce w kontekście czynników psychospołecznych i ekonomicznych, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2006.
• Defining sexual health. Report of a technical consultation on sexual health, WHO, 28-31 January 2002, Geneva, s. 10; http://www.who.int/reproductivehealth/topics/gender_rights/defi ning_sexual_health.pdf, dostęp: 20.03.2014.
• Lew-Starowicz Z., Lew-Starowicz M., Zdrowie seksualne, "Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej" 2003; 3(1): 1-6.
• Education and treatment in human sexuality. The training of health professionals. Report of a WHO Meeting, WHO Technical Report Series, No. 572), Geneva 1975; http://whqlibdoc.who.int/trs/WHO_TRS_572, dostęp: 20.03.2014.
• Defining sexual health. Report of a technical consultation on sexual health, WHO, 28-31 January 2002, Geneva, s. 10; http://www.who.int/reproductivehealth/topics/gender_rights/defi ning_sexual_health.pdf, dostęp: 20.03.2014.
• Sadovsky R., Nusbaum, M., Sexual Health Inquiry and Support Is a Primary Care Priority, "Journal of Sexual Medicine" 2006; 3: 3.
• Izdebski Z., Niemiec T., Zdrowie seksualne i reprodukcyjne, w: Izdebski Z., Niemiec T., Wąż K., (Zbyt)młodzi rodzice, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2011.
• Regional Strategy on Sexual and Reproductive Health. Reproductive health/pregnancy programme, WHO, Copenhagen 2001: 7.
• Karta Praw Seksualnych i Reprodukcyjnych Międzynarodowej Federacji Planowanego Rodzicielstwa, Wizja 2000, IPPF, Towarzystwo Rozwoju Rodziny, Warszawa 2000.
• Convention on the Rights of the Child, United Nations, New York 1989; http://www.un.org/documents/ga/res/44/a44r025.htm, dostęp: 24.03.2014.
• Beisert M., Rozwojowa norma seksuologiczna jako kryterium oceny zachowań seksualnych dzieci i młodzieży, "Dziecko Krzywdzone" 2006; 16: 1-15.
• Jaczewski A., Dojrzewanie - szczególny okres rozwoju, w: Izdebski Z. (red.), Wychowawcze, etyczne i społeczne problemy zachowań seksualnych młodzieży, Wydawnictwo TRR, Zielona Góra 1992.
• Izdebski Z., Seksualność Polaków na początku XXI wieku. Studium Badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
• Wilczewski A., Dmitruk A., Popławska H., Olszewska D., Urbanizacja miejsca zamieszkania a wiek menarche dziewcząt z południowego Podlasia, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin - Polonia" 2005; LX, Suppl. XVI: 225-228.
• Obuchowska I., Jaczewski A., Rozwój erotyczny, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2002.
• Erikson E.H., Dzieciństwo i społeczeństwo, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2000.
• Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentow oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem, Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia dla Europy i Federalne Biuro ds. Edukacji Zdrowotnej (BZgA), Wydawnictwo Czelej, Lublin 2012: 11.
• Makara-Studzińska M., Zachowania ryzykowne młodzieży a wiktymizacja w dzieciństwie, Akademia Medyczna w Lublinie, Lublin 2007.
• Szlendak T., Supermarketyzacja. Religia i obyczaje seksualne młodzieży w kulturze konsumpcyjnej, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.
• Wąż K., Wybrane tendencje w przemianach obyczajowości seksualnej młodzieży, w: M. Kowalski, A. Pawlak, A. Famuła-Jurczak (red.), Przestrzeń edukacyjna - dylematy, doświadczenia i oczekiwania społeczne, Impuls, Kraków 2010: 213-223.
• Ostaszewski K., Podstawy teoretyczne profilaktyki zachowań problemowych młodzieży, w: Deptuła M. (red.), Diagnostyka, profilaktyka, socjoterapia w teorii i praktyce pedagogicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2005: 12-113.
• Irwin C.E. Jr., Adolescence and risk taking: How are they related?, w: N.J. Bell, R.W. Bell (red.), Adolescent risk taking, Sage Publications, Newbury Park, CA 1993: 7-28.
• Obuchowska I., Adolescencja, w: Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. II, Warszawa 2003.
• Mazur J., Małkowska-Szkutnik A. (red.), Wyniki badań HBSC 2010. Raport techniczny, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2011.
• Woynarowska B., Szymańska M.M., Mazur J., Wiedza i przekonania o HIV/AIDS. Zachowania seksualne. Raport z badań wykonanych w 1998 r., Katedra Biomedycznych Podstaw Rozwoju i Wychowania, Wydział Pedagogiczny UW, Warszawa 1999.
• Woynarowska B., Mazur J., Zachowania zdrowotne, Zdrowie i postrzeganie szkoły przez młodzież w Polsce w 2002 r. Raport techniczny z badań. Katedra Biomedycznych Podstaw Rozwoju i Wychowania Wydział Pedagogiczny UW, Zakład Epidemiologii Instytutu Matki i Dziecka, Warszawa 2002.
• Mazur J., Małkowska-Szkutnik A. (red.), Wyniki badań HBSC 2010. Raport techniczny. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2011.
• Oblacińska A, Woynarowska B., Zdrowie subiektywne, zadowolenie z życia i zachowania zdrowotne uczniów szkół ponadgimnazjalnych w Polsce w kontekście czynników psychospołecznych i ekonomicznych. Instytut Matki i Dziecka, Zakład Medycyny Szkolnej, Warszawa 2006.
• Laumann E.O. et al., The social organization of sexuality. Sexual practices in the United States. University of Chicago Press, Chicago 1994.
• Ryan G., Childhood sexuality: A decade of study, "Child Abuse & Neglect" 2000; 24: 33-48.
• Wąż K. (red.), Bądź odpowiedzialny. Wychowanie do odpowiedzialności i partnerstwa w rodzinie. Opis programu edukacyjnego i jego realizacji, Wydawnictwo UZ, Zielona Góra 2008.
• Łukaszek M., Szorstka młodość. Socjalizacyjne wyznaczniki zachowań seksualnych młodzieży (na podstawie badań wychowanków Ochotniczych Hufców Pracy), Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2013.
• Cole J., Suman M., Schramm P., Zhou L., Reyes-Sepulveda E., THE WORLD INTERNET PROJECT, International Report - Fifth Edition, World Internet Project: Polska 2013, www.worldinternetproject.net, dostęp: 13.04.2014.
• Kirwil L., Polskie dzieci w Internecie. Zagrożenia i bezpieczeństwo, Częściowy raport z badań EU Kids Online II przeprowadzonych wśród dzieci w wieku 9-16 lat i ich rodziców. SWPS - EU Kids Online - PL., Warszawa 2011.
• Prezentacja treści seksualnych przez młodzież poprzez wideoczaty, Badania. Dyżurnet, NASK, Research.NK., 2013, http://www.dyzurnet.pl/images/stories/PDF/raporty/mlodziez a wideoczaty.pdf, dostęp: 13.04.2014.
• Niemiec T., Zdrowotne uwarunkowania aktywności seksualnej młodzieży, w: Izdebski Z., Niemiec T., Wąż K., (Zbyt)młodzi rodzice, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2011.
• Imacka J., Bulsa M., Ryzykowne zachowania seksualne młodzieży jako czynnik zwiększający ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową, "Hygeia Public Health" 2012; 47(3): 272-276.
• Izdebski Z., Walendzik A., Psychospołeczne i medyczne aspekty epidemii HIV, w: Izdebski Z., (red.), Zachowania seksualne kobiet świadczących usługi seksualne, mężczyzn homoseksualnych i osób uzależnionych od narkotyków, Oragon, Zielona Góra 2000: 9-20.
• Sytuacja epidemiologiczna HIV w Polsce na koniec 2012 roku, KC AIDS, 2013; http://aids.gov.pl/files/epidemiologia/epi_pol_2012.pdf, dostęp: 13.04.2014.
• Lyons A. C., Chamberlain K., Health psychology. A critical introduction, Cambridge University Press, Cambridge 2009.
• Rudnicka I., Choroby przenoszone drogą płciową, w: Izdebski Z. (red.), Zagrożenia okresu dorastania, Wyd. Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2008.
• Wróblewska W., Wybrane aspekty zdrowia reprodukcyjnego w Polsce, "Studia Demograficzne" 2002; 1(141): 11-41.
• Skowrońska-Zbierzchowska A., Doświadczenia małoletnich rodziców. Aspekty socjopedagogiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010.
• Wąż K., Zjawisko (przed)wczesnego rodzicielstwa, w: Izdebski Z., Niemiec T., Wąż K., (Zbyt)młodzi rodzice, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2011.
• Meeting the Millennium, Working Group Meeting WHO, Geneva, 5-6 August, 2002
• Marianowski L., Grzechocińska B., Prowadzenie ciąży oraz poród i połóg u nieletnich, "Medipress Ginekologia" 1996; 2: 2-5.
• Creatsas G., Elsheikh A., Adolescent pregnancy and its consequences, "The European Journal of Contraception and Reproductive Health Care" 2002; 7: 167-172.
• Zydowicz-Mucha E. et al., Przebieg ciąży i porodu u młodocianych, "Ginekologia Polska" 1999; 70(5): 392-395.
• Izdebski Z., Wąż K., Edukacja seksualna. Potrzeba, oczekiwania społeczne, realizacja, "Edukacja. Studia. Badania. Innowacje" 2011; 1: 47-60.
• Grzelak S., Profilaktyka ryzykownych zachowań seksualnych młodzieży. Aktualny stan badań i na świecie i w Polsce, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2006.
• Wąż K., Profilaktyka wczesnego rodzicielstwa, w: Izdebski Z., Niemiec T., Wąż K., (Zbyt)młodzi rodzice, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2011.
• European Centre for Disease Prevention and Control. Introduction of HPV vaccines in EU countries - an update, ECDC, Stockholm 2012, http://ecdc.europa.eu/en/publications/publications/20120905_gui_hpv_vaccine_update.pdf, dostęp: 15.04.2014.

Identyfikatory

DOI

10.4467/20842627OZ.14.005.2897