Polacy wobec innych narodów, mniejszości narodowych i uchodźców

• Autorzy: Krzysztof Łabędź

Warianty tytułu

Polish Attitudes toward Other Nations, Ethnic Minorities and Refugees

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W tekście przedstawiono stosunek Polaków do mniejszości narodowych, uchodźców, innych narodów i grup etnicznych, zwracając uwagę przede wszystkim na postawy, wypowiedzi i niektóre zachowania mające charakter nietolerancyjny i ksenofobiczny. Ich stosunkowo duży zakres oraz nasilanie się w ostatnich latach pozostaje w sprzeczności z wartościami i zasadami demokracji liberalnej, co rodzi zagrożenie dla demokracji tego typu. Agresja, w tym mowa nienawiści, jest skierowana szczególnie przeciwko muzułmanom, Romom i Żydom, ale wzrost niechęci ze strony Polaków dotyczy większości innych narodów, a w największym stopniu uchodźców. Zasygnalizowano możliwe przyczyny tego stanu rzeczy, ze szczególnym uwzględnieniem wypowiedzi politycznych tworzących sprzyjający klimat dla postaw i zachowań. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper portrays Polish people's attitudes toward national minorities, refugees, other nations and ethnic groups, focusing primarily on intolerant or xenophobic opinions and behaviors. Relatively common and increasingly blatant in recent years, they clearly challenge some of the intrinsic values and principles of liberal democracy, threatening to undermine its foundations. Although aggression, including hate speech, is directed predominantly toward Muslims, Gypsies, and Jews, more and more Poles seem to have developed a revulsion against most other nations, notably refugees. The author points to the likely drivers for this growing trend, with special emphasis on politicians' enunciations that create a favorable climate for the rise of such attitudes and behaviors in the society at large. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ksenofobia; Różnice etniczno-narodowościowe ludności; Nacjonalizm; Mniejszości narodowe; Uchodźcy; Agresja

EN

Xenophobia; Ethno-nationalist differences in population; Nationalism; Ethnic minority; Refugees; Aggression

• Czasopismo: Chorzowskie Studia Polityczne
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 10 Mniejszości narodowe a bezpieczeństwo państwa
• Strony: 149--163

Twórcy

autor

Krzysztof Łabędź

• Akademia Ignatianum w Krakowie

Bibliografia

• Antoszewski A., Herbut R. (red.), 1995, Leksykon politologii, Wrocław: Wydawnictwo Atla 2.
• Antoszewski A., 2000, Społeczeństwo obywatelskie a proces konsolidacji demokracji, w: A. Czajowski, L. Sobkowiak (red.), Studia z teorii polityki, t. 3, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 7-23.
• Balcer A., Buras P., Gromadzki G., Smolar E., 2016, Jaka zmiana? Założenia i perspektywy polityki zagranicznej rządu PiS, www.euractiv.pl [dostęp: 15.05.2016].
• Burton M., Gunther R., Higley J., 1995, Elity a rozwój demokracji, w: Władza i społeczeństwo, J. Szczupaczyński (wybór i oprac.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 15-27.
• Czapiński J., 2015, Stan społeczeństwa obywatelskiego, w: J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza społeczna 2015, www.diagnoza.pl [dostęp: 18.05.2016].
• Bilewicz M., Marchlewska M., Soral W., Winiewski M., 2014, Mowa nienawiści. Raport z badań sondażowych, www.mowanienawiści.info [dostęp: 18.05.2016].
• Dahl R., Stinebrickner B., 2007, Współczesna analiza polityczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Encyklopedia PWN, encyklopedia.pwn.pl [dostęp: 18.05.2016].
• Gdaniec T., Górzyński O., 2016, Polska coraz mniej przyjazna obcokrajowcom. Rośnie liczba rasistowskich napaści, wiadomości.wp.pl [dostęp: 18.05.2016].
• Grzymała-Kazłowska A., 2002, Trzy wymiary tolerancji w Polsce i w Europie, w: A. Jasińska-Kania, M. Marody (red.), Polacy wśród Europejczyków, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 197-211.
• Jakubowska-Branicka I., 2008, Mentalność demokratyczna a dogmatyzm. Przemiany postaw społeczeństwa polskiego w procesie demokratyzacji, w: J. Mariański, L. Smyczek (red.), Wartości, postawy i więzi moralne w zmieniającym się społeczeństwie, Kraków: Polskie Wydawnictwo Socjologiczne, 115-141.
• Kaczyński o przyjęciu uchodźców: PiS uważa, że rząd nie ma prawa do podejmowania takiej decyzji, 2015, niezależna.pl [dostęp: 20.05.2016].
• Kaczyński wywołał burzę. Polonia w Niemczech jest mniejszością? (Opinie), 2012, www.dziennikzachodni.pl/artykul/717387 [dostęp: 20.05.2016].
• Nietolerancja, 2002, D. Ratajczyk-Lewicka (oprac.), www.profesor.pl [dostęp: 14.05.2016].
• Nijakowski L.M., 2013, Ruchy i organizacje skrajne a mniejszości etniczne, narodowe, religijne - doświadczenia polskie i europejskie, www.otwarta.org [dostęp: 20.05.2016].
• O uchodźcach w przededniu unijnego szczytu poświęconego kryzysowi imigracyjnemu, 2015, Komunikat CBOS 133/2015, www.cbos.com [dostęp: 20.05.2016].
• Pawłowska A., 2015, Liczba ataków na tle rasowym w Polsce wzrasta. Skąd wiesz, że i ty nie masz w tym udziału?, noizz.pl/społeczeństwo [dostęp: 14.05.2016].
• Piętka B., 2016. Polityka mocarstwowa, konserwatyzm.pl/artykul [dostęp: 14.05.2016].
• Polacy o uchodźcach - w internecie i w "realu", 2015, Komunikat CBOS 149/2015, www.cbos.com [dostęp: 14.05.2016].
• Postawy wobec Romów w Polsce, Czechach, na Węgrzech i Słowacji, 2008, Komunikat CBOS 104/2008, www.cbos.pl [dostęp: 14.05.2016].
• Postrzeganie Żydów i stosunków polsko-żydowskich, 2015, Komunikat CBOS 112/2015, www.cbos.com [dostęp: 14.05.2016].
• Prof. Krzemiński: antysemityzm związany z postawą narodową, 2014, wiadomości.onet.pl/kraj [dostęp: 9.01.2014].
• Program Prawa i Sprawiedliwości, 2014, pis.org.pl [dostęp: 21.05.2016].
• Raport o sytuacji społeczności romskiej w Polsce - marzec 2012 r., docplayer.pl [dostęp: 20.05.2016].
• Stanowisko Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP w sprawie wypowiedzi posła Jarosława Kaczyńskiego podczas wizyty w Opolu przyjęte w dniu 12 grudnia 2012 r., orka.sejm.gov.pl [dostęp: 22.05.2016].
• Stefaniak A., Bilewicz M., Winiewski M. (red.), 2015, Uprzedzenia w Polsce, Warszawa: Liberi Libri.
• Stosunek do innych narodów, 2016, Komunikat CBOS 53/2016, www.cbos.com [dostęp: 23.05.2016].
• Stosunek do przyjmowania uchodźców w Polsce i w Czechach, 2016, Komunikat CBOS 54/2016, www.cbos.com [dostęp: 30.04.2016].
• Sztompka P., 2002, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Tożsamość narodowa i postrzeganie praw mniejszości narodowych i etnicznych, 2015, Komunikat CBOS 106/2015, www.cbos.com [dostęp: 30.04.2016].
• Ulicka G., 1992, Demokracje zachodnie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.