Odpowiedzialny rozwój sektora finansów publicznych w Polsce

• Autorzy: Grażyna Ancyparowicz

Warianty tytułu

Responsible Development of Public Finances in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Polski sektor instytucji rządowych i samorządowych jest od lat 70 XX wieku obarczony długiem, który narastał ze szczególnym natężeniem w ostatniej dekadzie. Koszty obsługi tego zadłużenia stanowią obecnie duże obciążenie zarówno dla budżetu państwa, jak i dla samorządów lokalnych. Utrudniają realizację reguł wydatkowych. Próby kontrolowania tempa zadłużenia i konsolidacji finansów publicznych okazały się mało skuteczne. Pod presją trwającej od 2009 r. procedury nadmiernego deficytu w 2014 r. zredukowano część długu Skarbu Państwa i wprowadzono nowe ramy fiskalne. Działania te przyniosły przejściowo poprawę sytuacji, lecz prognozy na najbliższe trzy lata wskazują na dalszy (choć wolniejszy niż w przeszłości) wzrost zadłużenia państwa. Może to utrudnić bądź opóźnić wdrożenie Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, bowiem plan ten będzie wymagał znacznych nakładów kapitału na reindustrializację naszej gospodarki narodowej oraz realizację przedsięwzięć zorientowanych na podniesienie poziomu życia Polaków.(abstrakt oryginalny)

EN

Since 1970s, the sector of general government in Poland has been burdened with debt, which was rising at a particularly fast rate in the past decade. The cost of servicing the debt puts a significant burden on the current state and local government budgets. This makes the spending rules more difficult to comply with. The attempts to reduce the rate at which the debt has been increasing and to carry out fiscal consolidation of public finances have not been effective. In 2014, under the pressure of the EU Excessive Deficit Procedure that had been imposed on Poland in 2009, the national debt was partly reduced and a new fiscal framework was introduced. Those actions resulted in a temporary upturn in national finances, but a three-year perspective shows a probable further increase of the national debt (although at a lower rate). This may hamper and delay implementation of the national government's Plan for Responsible Development, because this program will require significant investments in the industrial sector of the national economy and realization of other government programs aimed at raising standards of living in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Budżet; Dług publiczny; Finanse publiczne; Reguły fiskalne; Instytucje samorządów terytorialnych

EN

Budget; Public debt; Public finance; Fiscal rules; Local government institutions

• Czasopismo: Ekonomiczne Problemy Usług
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 125
• Strony: 61--74

Twórcy

autor

Grażyna Ancyparowicz

• Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa Rada Polityki Pieniężnej Narodowy Bank Polski

Bibliografia

• Ancyparowicz, G. (2014). Przyczyny narastania deficytu Funduszu Ubezpieczeń Spo-łecznych. [W:] D. Zarzecki (red.), Zarządzanie finansami w przedsiębiorstwach i jednostkach samorządu terytorialnego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczeciń-skiego, 802. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 65 (s. 14-26). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Ancyparowicz, G. (2014). Od neoliberalizmu do neokolonializmu. Ćwierć wieku transformacji ustrojowej w Polsce. Sopot: Biblioteka Kwartalnika Naukowego "Pieniądze i Więź".
• Aslund, A. (2010). Jak budowano kapitalizm. Transformacja Europy Środkowej i Wschodniej, Rosji i Azji Środkowej. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Bezpieczeństwo dzięki zrównoważeniu. Przegląd funkcjonowania systemu emerytalnego wynikający z art. 32 ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (DzU 2011, nr75, poz. 398, z późn. zm.), Warszawa, czerwiec 2013, s. 24-40.
• Hayek, F.A. (1986). Road to Serfdom. Chicago: University of Chicago Press. http://www. finanse .mf. gov. plic/document_ library /get_ file ?uuid = 45de4 8e4-ed8 9-4 7 4d-9 laf-d86ef5d710ll&groupld=766655. Pobrane 14.05.2016.
• Komunikaty dotyczące deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych z lat 2007-2016. Pobrane z: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-naro-dowe/staty sty ka-sektora-instytucj i-rzadowych-i-samorzadowych/komunikat -dotyczacy-deficytu -i-dlugu-sektora-instytucji-rzadowych-i-samorzadowych-w-2015- roku, l ,22. html, dostęp 14.05.2016.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (DzU 1997, nr78, poz. 483). Kosterna, U. (2010). Kryzys obszaru jednowalutowego - potrzeba nowych ram instytucjonalnych narodowej polityki fiskalnej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio 11 Oeconomia, s. 57-69.
• Krugman, P. (2013). Zakończcie ten kryzys!. Gliwice: Helion.
• Łapiński, K., Peterlik, M., Wyżnikiewicz, B. (2015). Szara strefa w polskiej gospodarce w 2015 r. Warszawa: IBnGR.
• Rozporządzenie Rady 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru nad sytuacją budżetową oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych. Pobrane z: http://eur-lex.europa. eu/LexUriServ/LexUriServ., dostęp 12.09.2014.
• Ryśnik, T., Jak prywatyzowano III RP. Pobrane z: http://www.tygodniksolidarnosc.com/ pl/4142/drukuj-artykul.html.
• Sachs, J. (1989). My Plan for Poland. International Economy, 3 (6), December. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE z 30.03.2010).
• Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych. DzU 2013, poz. 1717, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.Tj. DzU 2015, poz. 513, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. T.j. DzU 2013, poz. 885, zpóźn. zm.
• Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. DzU 2006, nr 227, poz. 1658, z późn. zm.
• Wieloletni plan.finansowy państwa na lata 2016-2019, Warszawa, kwiecień2016. Pobrane z: http://www.mf.gov. plic/document_ library /get_ file?uuid= 4f2c7a5a-9e43-467b-8bal-99502fl8bbfa&groupld=764034, dostęp 14.05.2016.
• Williamson, J.B. A Short History of the Washington Consensus, Barcelona 2004. Pobrane z: http://www.iie.com/publications/papers/williamson0904-2.pdf, dostęp 12.03.2013.
• World Bank (1996). Implementation Completion Report. Poland. Debt and Debt Service Reduction Loan and Related Measures to Support the Debt Reduction Program of the Republic of Poland (Loan 3804-Pol), 1996 May 31. Report No 1571. Pobrane z: http://documents.worldbank.org/curated/en/1996/05/733513/poland-debt- debt-service-reduction-loan-project, dostęp 12. 03. 2013.
• Małkiewicz, A. (2010). Kryzys. Polityczne, ekologiczne i ekonomiczne uwarunkowania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe "Scholar".
• Ministerstwo Finansów (2015). Strategia zarządzania długiem finansów publicznych, Warszawa, wrzesień. Pobrane z: http://www.finanse.mf.gov.pl/c/document_library/ get_ file?uuid=45de48e4-ed89-4 74d-9laf-d86ef5d710 l l&groupid=766655, dostęp 14.05.2016.
• Ministerstwo Finansów (2016). Szeregi czasowe. Pobrane z: http://www.finanse.mf.gov. pl/szeregi-czasowe, dostęp 12.05.2016.
• Ministerstwo Rozwoju (2016). Plan na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Pobrane z: https://www.mr.gov.pl/media/14840/Plan _na_ rzecz_ Odpowiedzialnego_ Rozwoju _prezentacja.pdf, dostęp 12.05.2016.
• Najwyższa Izba Kontroli (2016). Przeciwdziałanie wprowadzaniu do obrotu gospodarczego faktur dokumentujących czynności.fikcyjne. Warszawa, 26 marca.
• Narodowy Bank Polski (2014). Informacja na temat nowych zasad funkcjonowania Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej (EFSF) oraz przyszłego kształtu Europejskiego Mechanizmu Stabilności (ESM). Pobrane z: http://wwwnbp.pl/publikacje/integracja_europejska /info_efsf_esm.pdf, dostęp 27.04.2014.
• Narodowy Bank Polski - Instytut Ekonomiczny (2016). Mechanizm transmisji polityki pieniężnej w Polsce. Co wiemy w 2015 roku? Warszawa, marzec.
• Oręziak, L. (2014). OFE-katastrofa prywatyzacji emerytur w Polsce. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Podręcznik wskaźników globalizacji ekonomicznej OECD 2005. Pobrane z: http://browse. oecdbookshop. org/oecd/pdfs/free/920506pe.pdf, dostęp 26.04.2014.
• Rozporządzenie (WE) nr 1467 /97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu z 7 lipca 1997 r. Pobrane z: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/ LexUriServ., dostęp 12.09.2014.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wzmocnienia nadzoru gospodarczego i budżetowego nad państwami członkowskimi strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej z dnia 23 listopada 2011 r. Pobrane z: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/ LexUriServ., dostęp 12.09.2014.
• Rozporządzenie Rady (UE) nr 1177/2011 z dnia 8 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu. Pobrane z: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ., dostęp 12.09.2014.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu (Excessive Debt Procedure - EDP). Pobrane z: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ., dostęp 12.09.2014.

Identyfikatory

DOI

10.18276/epu.2016.125-05