PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2017 | Osoba starsza w perspektywie społeczno-pastoralnej | 117--133
Tytuł artykułu

Księża emeryci (archi)diecezji katowickiej w ujęciu historyczno-prawnym

Autorzy
Warianty tytułu
Języki publikacji
PL
Abstrakty
W latach 1991-1997 w Katowicach przy ul. Księdza Józefa Czempiela 1 z inicjatywy arcybiskupa katowickiego Damiana Zimonia i przy osobistym zaangażowaniu wikariusza generalnego archidiecezji katowickiej ks. prałata Wiktora Skworca - obecnego arcybiskupa katowickiego - wybudowano Dom Księży Emerytów. Odpowiedzialnym za budowę domu i jego pierwszym dyrektorem - od czerwca 1997 r. do lipca 2003 r. - był ks. kanonik Florian Ludziarczyk. Od sierpnia 2003 r. do lipca 2014 r. funkcję dyrektora pełnił ks. prałat Zenon Ryzner. Zastąpił go na tym stanowisku ks. Grzegorz Haweł, który na Politechnice Śląskiej ukończył kurs "Zarządzanie projektem" oraz studia podyplomowe z zakresu "Zarządzanie organizacjami" na Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie. Dom został wzniesiony dzięki ofiarności wiernych parafii archidiecezji katowickiej oraz wielkodusznej pomocy Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego á Paulo (szarytek) z Paderborn i wiernych z diecezji mogunckiej (Niemcy). Wielki dar modlitwy złożyły Mniszki Bose Zakonu Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel (karmelitanki bose) z ul. Kilińskiego 15a w Katowicach. Poświęcenie domu nastąpiło w sobotę 21 czerwca 1997 r., w 72. roku istnienia (archi)diecezji katowickiej. Spełniło się marzenie rządców Kościoła w (archi)diecezji katowickiej, aby zapewnić podległym sobie kapłanom godną opiekę po zakończeniu przez nich czynnej pracy duszpasterskiej. W tym miejscu możemy postawić kilka pytań. W jaki sposób biskupi katowiccy troszczyli się w okresie międzywojennym o należyte uposażenie i godziwe warunki bytowania dla tych księży, którzy z racji wieku lub przebytej choroby zostali zwolnieni z obowiązków duszpasterskich i przeszli w stan spoczynku? Dlaczego władze partyjno-państwowe Polski Ludowej w kwestiach bytowych wyróżniły "swoich" kapłanów na tle całej reszty duchowieństwa, jakoby niepatriotycznego? Co biskupi katowiccy mogli w zamian zaproponować księżom, którzy nie zapisali się do państwowego "Caritasu"? Co na temat kapłańskiej emerytury zapisano w oficjalnych dokumentach synodalnych (archidiecezji katowickiej? W jaki sposób kapłańska starość może być realizowana w Domu Księży Emerytów w Katowicach? Czy kapłańska emerytura ma jakiś specyficzny koloryt? (fragment tekstu)
Twórcy
  • Uniwersytet Śląski
Bibliografia
  • Bach T., Ubezpieczenie społeczne osób duchownych i zakonnych w PRL (1945-1989) [w:] J. Krukowski, F. Lempa i F.J. Mazurek (red.), Kościół i prawo, t. 13, Lublin 1998.
  • Łukomski S., Konkordat zawarty dnia 10 lutego 1925 roku pomiędzy Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, Łomża 1934.
  • Mały Rocznik Statystyczny, Warszawa 1972.
  • Olszar H., Duchowieństwo katolickie diecezji śląskiej (katowickiej) w Drugiej Rzeczypospolitej, Katowice 2000.
  • Olszar H., Duchowieństwo "postępowe " w państwie totalitarnym na przykładzie Wojewódzkiego Koła Księży "Caritas" w Katowicach, Katowice 2013.
  • Owczarek S., Być zaangażowanym - być księdzem, Warszawa 1982.
  • Piszczek R., Księża "Caritas". Wspomnienia, Warszawa 1984.
  • Rozporządzenia Administracji Apostolskiej Śląska Polskiego, R. 1: 1923; R. 2: 1924; R. 3: 1925.
  • Ryzner Z. (red.), "Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu". Książka Jubileuszowa Domu św. Józefa - Domu Księży Emerytów w Katowicach 1997-2012, Katowice 2012.
  • Myszor J. (red.), Słownik biograficzny duchowieństwa (archi)diecezji katowickiej 1922-2008, Katowice 2009.
  • Stanisz P., Ubezpieczenie społeczne duchownych w prawie polskim, Lublin 2001.
  • Tajne dokumenty Państwo-Kościół (1960-1980), Londyn 1996.
  • Ustawa Emerytalna funkcjonariuszów państwowych z dnia 28 lipca 1921 roku, Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 1921.
  • Walkusz J., Duchowieństwo katolickie diecezji chełmińskiej (1918-1939), Pelplin 1992.
  • Walny Zjazd Zrzeszenia Katolików "Caritas" (Wrocław, 4X11971), Warszawa 1972.
  • "Wiadomości Archidiecezjalne" [Katowickie], R. 65: 1997; R. 71: 2003, R. 80: 2012; R. 82: 2014.
  • "Wiadomości Diecezjalne" [Katowickie], R. 5: 1930; R. 7: 1932; R. 8: 1933; R. 11: 1936; R. 40: 1972; R. 43: 1975.
  • Wisłocki J., Uposażenie Kościoła i duchowieństwa katolickiego w Polsce 1918-1939, Poznań 1981.
  • Woźnica B. (red.), Wiara, modlitwa i życie w Kościele Katowickim. Uchwały I Synodu Diecezji Katowickiej, Katowice-Rzym 1976.
  • Wójcik W., Zagadnienia prawno-kanoniczne w tekstach I Synodu Diecezji Katowickiej, "Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne", t. 14: 1981.
  • Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003.
  • Żurek J., Ruch "księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1946-1956, Warszawa-Katowice 2008.
  • Opieka nad Domem św. Józefa, http://www.dke.katowice.pl/zarzad,s.html (dostęp: 12.09.2016).
  • Przyjaciel Domu, http://www.dke.katowice.pl/przyjaciel_domu,info,37.html (dostęp: 11.09.2016).
  • Zarządzenie arcybiskupa Wiktora Skworca w sprawie statusu prezbitera i rencisty w archidiecezji katowickiej z 25 XI2014 roku (VA I - 7525/14), http://www.archidiecezja. katowice.pl/dokumenty/zarzadzenia-arcybiskupa (dostęp: 8.09. 2016).
  • Rozmowa autora z ks. Grzegorzem Hawlem z 9.09.2016 r.
  • Rozmowa autora z ks. Reinhardem Schittko z 2.09.2016 r.
  • Akta personalne księży: Karola Arndta, Wiktora Drewnioka, Józefa Karowskiego, Wojciecha Kokota, Jana Koziełka, Jana Kruciny, Józefa Matuli, Jana Sikory i Ludwika Skowronka.
  • Emerytura, T. 1: 1922-1933.
  • Protokoły z zebrań Zarządu Zasiłkowej Kasy Emerytalnej dla duchowieństwa diecezji śląskiej, T. 1: 1931-1939.
  • Zasiłkowa Kasa Emerytalna, T. 2: 1934-1957.
  • Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie, sygn. 563.
  • Kapłani Archidiecezji Katowickiej - stan na dzień 07.09.2016 r.
  • II Synod Archidiecezji Katowickie j - projekty dokumentów synodalnych po sesjach plenarnych - wersje ostateczne, przyjęte przez zgromadzenie synodalne w głosowaniach końcowych w 2016 roku.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171470905

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.