Polityka rodzinna: cele, wartości, rozwiązania - w poszukiwaniu konsensualnego programu

• Autorzy: Marek Rymsza

Warianty tytułu

Family Policy - Aims, Principles, Approaches

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie ewolucji polityki rodzinnej w Polsce po roku 1989 jako procesu przechodzenia od działań epizodycznych i rozwiązań pośrednich, przez prorodzinne rozwiązania w ramach polityki społecznej państwa do bezpośredniego wspierania rodzin przy wykorzystaniu instrumentów polityki rodzinnej w jej szerszym - horyzontalnym ujęciu. W analizie uwzględniony zostanie wdrażany rządowy program "Rodzina 500 plus" będący elementem (potencjalnego) szerszego programu polityki rodzinnej jako polityki inwestycji społecznych. Staram się przy tym nakreślić takie ramy kompleksowego podejścia, które stwarzałyby szansę jego wdrożenia w warunkach konsensu społecznego i politycznego, uznając, że jest to możliwe mimo silnej polaryzacji sceny politycznej. Omawiając podstawy stabilnego rozwiązania modelowego, odwołam się do propozycji programowych Brigitte Berger i Petera Bergera odnośnie do polityki rodzinnej jako "polityki ponad podziałami". Ponadto, aby osadzić rozważania dotyczące Polski w szerszym europejskim kontekście, w pierwszej części tekstu przedstawiam kolejno: różne ujęcia polityki rodzinnej w dyskursie naukowym i na poziomie praktyki społecznej, trzy zasadnicze ideologiczne jej modele oraz kierunki ewolucji polityk rodzinnych w krajach europejskich przełomu XX i XXI wieku.(fragment tekstu)

EN

The author discusses different approaches to family policy in the academic discourse as well as in the field of social praxis. This is a contextual frame for analysis of evolution of social policy toward family in Poland after 1989, including recently implemented governmental program 'The Family 500+'. The author stresses that the structural key arguments for family policy are beyond ideological clashes and family policy needs to be developed with political and social consensus. Presenting frames of family policy as a social investment policy, the author refers to remarks and recommendations presented by Brigitte Berger and Peter Berger.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka rodzinna; Polityka społeczna; Polityka socjalna; Program Rodzina 500+

EN

Family policy; Societal policy; Social policy; Family 500+ program

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 1 (45) Polityka wobec rodziny w Polsce
• Strony: 55--76

Twórcy

autor

Marek Rymsza

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Arczewska M., Dobro dziecka w perspektywie socjologicznej i prawnej [w:] Kwestia społeczna u progu XXI wieku. Księga jubileuszowa dla profesor Józefiny Hrynkiewicz, E. Giermanowska, M. Racław, M. Rymsza (red.), Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015.
• Becker G., Rodzina jako podstawowa jednostka gospodarcza, "Społeczeństwo" 1997, nr 1-2.
• Becker G., Znaczenie kapitału ludzkiego, "Społeczeństwo" 1997, nr 1-2.
• Berger B., Berger P., The War over the Family. Capturing the Middle Ground, Hutchinson, London 1983.
• Berger P., Neuhaus J., To Empower People: from State to Civil Society, American Enterprise Institute, Washington, D.C., 1996.
• Dumon W., National Family Policies in the member States. Current Trends and Developments [w:] Changing Family Policies in the Member States of the European Union, W. Dumon (red.), Commission of the European Communities, Bonn 1994.
• Esping-Andersen G., Społeczne podstawy gospodarki postindustrialnej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP w Warszawie, Warszawa 2010.
• Esping-Andersen G., The Three Worlds of Welfare Capitalism, Polity Press, Cambridge 1990.
• Fink H., Social Philosophy, Routledge, London 2014.
• Gillespie G., The Family [w:] International Encyclopedia of Social Policy, T. Fizpatric i in. (red.), Routledge, London, New York 2010.
• Ginsburg N., Divisions of Welfare. A Critical Introduction to Comparative Social Policy, Sage, London 1992.
• Golinowska S., Polityka społeczna w gospodarce rynkowej. Studium ekonomiczne, PWN, Warszawa 1994.
• O. Hőffe, Etyka państwa i prawa, Znak, Kraków 1992.
• Hőffner J. kard., Chrześcijańska nauka społeczna, WAM, Kraków 1992.
• Jakiej polityki społecznej potrzebuje Polska?, T. Zych, K. Dobrowolska, O. Szczypiński (red.), Fundacja Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Juris, Warszawa 2015.
• Kamerman S.B., Families Overview [w:] Encyclopedia of Social Work, NASW, Washington, D.C., 1995.
• Karta praw rodziny, "L'Osservatore Romano" 1993, nr 10.
• Konwencja o prawach dziecka. Wybrane zagadnienia prawne i socjalne, T. Smyczyński (red.), Polski Komitet UNICEF, Warszawa 1994.
• Kristol I., Neoconservatism. The Autobiography of an Idea, Free Press, New York 1996.
• Luhmann N., Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego, PWN, Warszawa 1994.
• Mills C.W., Wyobraźnia socjologiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Murray Ch., Bez korzeni. Polityka społeczna USA 1950-1980, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
• Publiczna troska, prywatna opieka. Społeczności lokalne wobec osób starszych, M. Racław (red.), Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2011.
• Rymsza M., Małżeństwo nie jest sprawą prywatną, "Więź" 2009, nr 11-12.
• Rymsza M., Polityka rodzinna a ideologie społeczne, "Prace ISNS" 2000, nr 3.
• Rymsza M., Polityka społeczna wobec kwestii społecznej w XXI wieku [w:] Kwestia społeczna u progu XXI wieku. Księga jubileuszowa dla profesor Józefiny Hrynkiewicz, E. Giermanowska, M. Racław, M. Rymsza (red.), Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015.
• Rymsza M., Reformowanie systemu opieki zastępczej w Polsce: od konsensu do konfrontacji [w:] Pomoc społeczna wobec rodzin. Interdyscyplinarne rozważania o publicznej trosce o dziecko i rodzinę, D. Trawkowska (red.), Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2011.
• Rymsza M., Urynkowienie państwa czy uspołecznienie rynku. Kwestia socjalna w Trzeciej Rzeczypospolitej na przykładzie ubezpieczeń społecznych, Tepis, Warszawa 1998.
• Skevik A., Family Policy [w:] International Encyclopedia of Social Policy, T. Fizpatric i in. (red.), Routledge, London, New York 2010.
• Starzec K., Polityka rodzinna we Francji: historia, bilans i kierunki rozwoju, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 1999.
• Sytuacja rodzin i polityka rodzinna w Polsce. Uwarunkowania demograficzne i społeczne, D. Graniewska (red.), Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2004.
• Titmuss R., Social Policy. An Introduction, Alen and Unwin, London 1974.
• Opinia o projekcie ustawy pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, Sekcja Polityka Społeczna, Rodzina Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP, Warszawa 2016, (maszynopis).
• Projekt ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, druk sejmowy nr 216, 2016 r.
• Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, druk sejmowy nr 51, 2015 r.
• Ustawa z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, Dz.U. poz. 195.