Przyczynowość w ekonomii : najnowsze badania i nierozwiązane problemy

• Autorzy: Mariusz Maziarz

Warianty tytułu

Causation in Economics : the Most Recent Analyses and the Unsolved Problems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie najnowszych światowych badań nad przyczynowością w filozofii ekonomii, porównanie ich z praktyką badawczą ekonomistów oraz sformułowanie problemów badawczych, które nie zostały dotąd rozwiązane. W pierwszej części podjęto próbę zwięzłej prezentacji pojęcia relacji przyczynowej (ontologia przyczynowości) oraz odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób można ją poznać (epistemologia przyczynowości). Przyczynowość zostanie opisana w świetle dwóch najpopularniejszych paradygmatów filozofii nauki: realizmu naukowego oraz instrumentalizmu. W drugiej części artykułu (w sekcji 3.) przedstawiono wyniki najnowszych badań poświęconych problemowi przyczynowości w filozofii ekonomii. Następnie (w sekcji 4.) dokonano analizy wybranych studiów przypadków mając na celu prezentację przykładów przemawiających na rzecz tezy, iż istnieje rozdźwięk pomiędzy kwestiami analizowanymi na gruncie filozofii i metodologii ekonomii, a problemami napotykanymi przez ekonomistów podczas prac badawczych. Zakończenie zawiera prezentację wniosków z porównania praktyki badawczej ekonomistów oraz problemów związanych z kwestiami ontologii i epistemologii przyczynowości podejmowanych we współczesnej filozofii ekonomii. Ponadto sformułowano problemy badawcze, które nie zostały dotąd podjęte w światowej literaturze przedmiotu, a ich analiza z perspektywy metodologicznej wydaje się niezbędna.(fragment tekstu)

EN

The main aim of my article is indicating the unsolved research problems connected to causation in the area of the philosophy of economics. First, I briefly define causation and discuss two most notable approaches, i.e. the realist theory of causation and the instrumentalist theory of causation. Second, I review the most recent researches focused on the problem of causation in economics. Third, I discuss a number of case studies. On the grounds of comparison of the research practice of economists and the current issues undertaken by the philosophers of economics, I conclude that there is a gap between the research practice and the normative methodo-logical analyses and indicate the research questions that need to be answered. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przyczynowość; Filozofia ekonomii; Badania naukowe

EN

Causality; Philosophy of economics; Scientific research

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2017
• Tom: 20
• Numer: nr 1
• Strony: 63--81

Twórcy

autor

Mariusz Maziarz

• Wrocław University of Economics

Bibliografia

• Alesina A., S. Ardagna, Large Changes in Fiscal Policy: Taxes Versus Spending, "NBER Working Papers" 2009, nr 15438.
• Alesina A., R. Perotti, Fiscal Adjustments in OECD Countries: Composition and Macroeco-nomic Effects, "NBER Working Paper" 1996, nr 5730.
• Beebee H., Introduction [w:] The Oxford Handbook of Causation, red. H. Beebee i in., Ox-ford University Press, London 2009.
• Bhaskar R., A Realist Theory of Science, Verso, London 1997.
• Blanchard O., Suggestions for a New Set of Fiscal Indicators, "OECD Economics Depart-ment Working Papers" 1990, nr 79.
• Blaug M., The methodology of economics. Or how economists explain, Cambridge University Press, Cambridge 1992.
• Botsch A., Hypocritical Versus Hippocratic Economics [w:] Restoring Shared Prosperity. A Policy Agenda from Leading Keynesian Economists, red. Th. Palley, G. Horn, Boeckler, Dusseldorf 2013.
• Cartwright N., Are RCTs the Gold Standard?, "BioSocieties" 2007, vol. 2, s. 11-20.
• Cartwright N., Hunting Causes and Using Them: Approaches in Philosophy and Economics, Cambridge University Press, Cambridge 2007.
• Cartwright N., Nature's Capacities and Their Measurement, Oxford University Press, Ox-ford 1989.
• Cartwright N., Where Is the Theory in Our "Theories" of Causality?, "The Journal of Phi-losophy" 2006, vol. 103, nr 2, s. 55-66.
• Chakravartty A., Causal Realism: Events and Processes, "Erkenntnis" 2014, nr 63, s. 7-31.
• Claveau F., L. Mireles-Flores, On the Meaning of Causal Generalisations in Policy-oriented Economic Research, "International Studies in the Philosophy of Science" 2014, vol. 28, nr 4, s. 397-416.
• Dafermos Y., The 'other half' of the public debt-economic growth relationship: a note on Reinhart and Rogoff, "European Journal of Economics and Economic Policies: In-tervention" 2015, vol. 12, nr 1, s. 20-28.
• Esfeld M., Causal realism [w:] The Oxford Handbook of Causation, red. H. Beebee i in., Oxford University Press, Oxford 2011.
• Glennan S., Mechanisms [w:] The Oxford Handbook of Causation, red. H. Beebee i in., Ox-ford University Press 2009.
• Granger C.W.J., Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods, "Econometrica" 1969, vol. 37, nr 3, s. 424-438.
• Granger C.W.J., Forecasting [w:] Philosophy of Economics, red. U. Mäki, Elsevier, Helsinki 2012.
• Granger C.W.J., Testing for Causality. A personal Viewpoint, "Journal of Economic Dy-namic and Control" 1980, vol. 2, nr 4, s. 329-352.
• Grüne-Yanoff T., Why Behavioral Policy Needs Mechanistic Evidence, "Economics and Phi-losophy" 2015, vol. 32, nr 3, s. 1-21.
• Guajardo J., D. Leigh, A. Pescatori, Will it hurt? Macroeconomic effects of fiscal policy: evidence from industrial and developing countries [w:] World Economic Outlook, International Monetary Fund 2010, s. 93-124.
• Hammond D., Theory and Measurement: Causality Issues in Milton Friedman's Monetary Economics, Cambridge University Press, Cambridge 2005.
• Hardt Ł., Studia z realistycznej filozofii ekonomii, C.H. Beck, Warszawa 2013.
• Harrison G., J. List, Field experiments, "Journal of Economic Literature" 2004, vol. 12, nr 1, s. 1009-1055.
• Herndon Th., M. Ash, R. Pollin, Does high public debt consistently stifle economic growth? A critique of Reinhart and Rogoff, "Cambridge Journal of Economics" 2014, vol. 38, nr 2, s. 257-279.
• Hoover K., Causality in Economics and Econometrics [w:] New Palgrave Dictionary of Eco-nomics, Palgrave, London 2006.
• Hoover K., Causality in Macroeconomics, Cambridge University Press, Cambridge 2001.
• Kistler M., Causation and Laws of Nature, Routledge, London 2006.
• Krugman P., How the case for austerity has crumbled, "The New York Review of Books" 2013, vol. 6.
• LeRoy S., Causality in Economics, LSE Centre for Philosophy of Natural and Social Science, Technical Report 20/04, "Causality: Metaphysics and Methods" 2004.
• LeRoy S., Implementation-Neutral Causation, "Economics and Philosophy" 2015, vol. 32, nr 1, s. 121-142, doi: 10.1017/S0266267115000280.
• Lewis-Beck M., The SAGE Encyclopedia of Social Science Research Methods, SAGE, Washington 2003.
• Little D., Varieties of Social Explanation: An Introduction to The Philosophy of Social Sci-ence, Westview Press, Boulder, Colorado 1991.
• Loewenstein G., Experimental Economics from the Vantage-point of Behavioural Econom-ics, "The Economic Journal" 1999, vol. 109, nr 453, s. 25-34.
• Madrak-Grochowska M., M. Żurek, Testowanie przyczynowości w wariancji między wybra-nymi indeksami rynków akcji na świecie, "Oeconomia Copernicana" 2011, vol. 2, nr 4, s. 5-25.
• Maziarz M., The Reinhart-Rogoff controversy as an instance of 'emerging contrary result' phenomenon, "Journal of Economic Methodology" 2017, 13 March, doi: 10.1080/ 1350178X.2017.1302598.
• Maziarz M., It's All in the Eye of Beholder, "Argumenta Oeconomica" (artykuł złożony do druku).
• Maziarz M., O wartości informacyjnej testów przyczynowości w sensie Grangera, "Opti-mum. Studia Ekonomiczne" 2015, vol. 74, nr 2, s. 152-170.
• Maziarz M., Spór o obiektywne istnienie obiektów teorii ekonomicznych. Argument na rzecz esencjalizmu, "Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny" 2013, nr 4, s. 27-38.
• Maziarz M., Sposoby poznania relacji przyczynowych w ekonomii. Argument na rzecz scep-tycyzmu, "Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia" 2015, nr 2, s. 59-81.
• McCloskey D., Rhetoric of Economics, The University of Wisconsin Press, Wisconsin 1998.
• Mill J.S., Zasady ekonomii politycznej, tłum. E. Taylor, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966.
• Milne A., Kubuś Puchatek, Nasza Księgarnia, Warszawa 1988.
• OECD, Jobs Study: Evidence and Explanations, OECD Publishing, Paris 1994.
• Pearl J., Causality: Models, Reasoning and Inference, Cambridge University Press, Cam-bridge 2009.
• Reinhart C., K. Rogoff, Growth in a Time of Debt, "American Economic Review" 2010, vol. 100, nr 2, s. 573-578.
• Reinhart C., V. Reinhart, K. Rogoff, Debt Overhangs: Past and Present, "NBER Working Paper" 2012, nr 18015.
• Romer Ch., D. Romer, The Macroeconomic Effects of Tax Changes: Estimates Based on a New Measure of Fiscal Shocks, "NBER Working Papers" 2007, nr 13264.
• Shadish W., Th. Cook, Th. Campbell, Experimental and quasi-experimental designs for gen-eralized causal inference, Wadsworth Cengage Learning, Levland 2002.
• Smith J., From Reinhart & Rogoff's own data: UK GDP increased pace of economic growth when debt-to-GDP ratio was highest - and the debt ratio came down, "Prime Eco-nomics" 2013, April 20, http://www.primeeconomics.org/articles/1785.
• Stock J., M. Watson, Interpreting the evidence on money-income causality, "Journal of Econ-ometrics" 1989, vol. 40, nr 1, s. 161-181.
• Wiener M., The Theory of Prediction [w:] Modern Mathematics for Engineers, McGraw-Hill, New York 1956, s. 165-183.
• Williamson J., Probabilistic Theories of Causality [w:] The Oxford Handbook of Causation, red. H. Beebee i in., Oxford University Press 2009, s. 185-212.
• Woodward J., Making Things Happen: A Theory of Causal Explanation, Oxford University Press, Oxford 2003.

Identyfikatory

DOI

10.18778/1899-2226.20.1.05