Skład chemiczny wód potoków południowego stoku masywu Babiej Góry

Czasopismo

---

• Autorzy: Małgorzata Malata , Jacek Motyka , Adam Postawa

Warianty tytułu

Water Chemistry of Streams on the South Slope Babia Góra Mt

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Skład chemiczny wód potoków górskich zależy od uwarunkowań naturalnych i antropogenicznych. Celem opracowania jest określenie zmienności cech fizykochemicznych wód potoków w masywie Babiej Góry. Do badań wybrano 14 potoków położonych w Babiogórskim Parku Narodowym oraz w jego otulinie. Na podstawie wyników analiz makroskładników oraz mikroskładników wybranych jonów określono uwarunkowania determinujące parametry fizykochemiczne wód. Znaczenie dla składu fizykochemicznego wód potoków wykazała budowa geologiczna zlewni potoków, proces rozcieńczania, temperatura wody oraz typ zbiorowisk roślinnych i ich sezonowość wegetacji. (abstrakt oryginalny)

EN

The chemical composition of the waters of mountain streams depends on natural and anthropogenic conditions. The aim of the study was to determine the variability of physico-chemical properties of water in the streams in the massif of Babia Góra. The study selected fourteen streams located in the Babia Góra National Park and its buffer zone. Based on the results of analyses of macronutrients and micronutrients of ions, conditions determining the physico-chemical parameters of water were determined. The physical and chemical composition of stream waters proved to be conditioned by the geology of catchments, the process of dilution, water temperature and the type of plant communities as well as and the seasonality of vegetation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Właściwości fizykochemiczne; Zbiorniki wodne

EN

Physicochemical property; Water container

• Czasopismo: ---
• Strony: 81--106

Twórcy

autor

Małgorzata Malata

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Jacek Motyka

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Adam Postawa

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• Alexandrowicz S.W., 2004, Zarys budowy geologicznej Babiej Góry, [w:] W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk (red.), Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza, Wydawnictwo i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, Kraków, 87 - 107.
• Baron J.S., Ojima D.S., Holland E.A., Parton W.J., 1994, Analysis of nitrogen saturation potential in Rocky Mountain tundra and forest: Implication for aquatic systems, Biogeochemistry, 27, 61-82.
• Chełmicki W., 2001, Woda. Zasoby, degradacja i ochrona, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Franczak P., Hudyka M., Buczek K., Górnik M., 2015, Zróżnicowanie przestrzenne i zmienność odpływu w zlewniach fliszowych na obszarze Masywu Babiej Góry, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 70, 1, 95 - 116.
• Holeksa J., Szwagrzyk J., 2002, Szata roślinna, [w:] D. Ptaszycka-Jackowska (red.), Światy Babiej Góry, Grafikon, Zawoja, 41 - 95.
• http://www.freemeteo.pl (1.12.2015).
• Kabata-Pendias A., Pendias H., 1999, Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kleczkowski A.S., 1990, Mapa obszarów głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP) w Polsce wymagających szczególnej ochrony, skala 1: 500 000, Wyd. Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej AGH, Kraków.
• Kondracki J., 2002, Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kownacki A., Dumnicka E., Kwadrans J., Galas J., Ollik M., 2006, Benthic communities in relation to environmental factors in small high mountain pounds threatened by air pollutants, Boreal Environment Research, 11, 481 - 492.
• Książkiewicz M., 1971, Szczegółowe mapy geologiczne Polski w skali 1 50 000, ark. Zawoja (1031) wraz z objaśnieniami, PIG, Warszawa.
• Kurzyca I., Choiński A., Koniecki A., Siepak J., 2009, Water ecosystems affected by human impact within the protected area of the Tatra National Park (Poland), Oceanological and Hydrobiological Studies, 38 (3), 77 - 86.
• Łajczak A., 1983, Wody podziemne, [w:] K. Zabierzowski (red.), Park Narodowy na Babiej Górze. Przyroda i człowiek, Zakład Ochrony Przyrody i Zasobów Narodowych PAN-PWN, Warszawa-Kraków, 79 - 94.
• Łajczak A., 1998, Charakterystyka hydrograficzna, zasoby wodne, zagrożenie wód i wykonanie szczegółowej mapy hydrograficznej Babiogórskiego Parku Narodowego, [w:] A. Łajczak (red.), Plan ochrony Babiogórskiego Parku Narodowego, Zawoja (maszynopis).
• Łajczak A., 2004., Wody Babiej Góry, [w:] W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk (red.), Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza, Komisja Ochrony Przyrody PAN, Kraków, 153 - 177.
• Macioszczyk A., 1987, Hydrogeochemia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• Malata M., 2014, Wybrane właściwości fizyczno-chemiczne potoków Babiogórskiego Parku Narodowego, Słupskie Prace Geograficzne, 11, 65 - 76.
• Malata M., 2015, Sezonowa zmienność fizyko-chemiczna źródeł Babiogórskiego Parku Narodowego, Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 67, 26 - 39.
• Malata M., Motyka J., 2015, Chemizm wód źródeł w zlewni Markowego Potoku. Babiogórski Park Narodowy, Przegląd Geologiczny, 63, 247 - 255.
• Małecka D., 1991, Opady atmosferyczne jako ważny czynnik kształtujący chemizm wód podziemnych, Przegląd Geologiczny, 1, 14 - 19.
• Małecka D., Chowaniec J., Małecki J.J., 2007, Region górnej Wisły, [w:] B. Paczyński, A. Sadurski (red.), Hydrogeologia regionalna Polski, Tom 1. Wody słodkie, PIG, Warszawa, 108 - 158.
• Miechówka A., Niemyska- Łukaszuk J., 2004, Gleby Babiej Góry, [w:] W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk (red.), Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza, Komisja Ochrony Przyrody PAN, Kraków, 197 - 212.
• Obrębska-Starkel B. ,1963, Klimat Babiej Góry, [w:] W. Szafer (red.), Babiogórski Park Narodowy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Kraków, 45 - 69.
• Paczyński B., 1995, Atlas hydrogeologiczny Polski w skali 1: 500 000. Systemy zwykłych wód podziemnych, Zasoby, jakość i ochrona zwykłych wód podziemnych, PIG, Warszawa.
• Paczyński B., Sadurski A., 2007, Hydrogeologia regionalna Polski, T. 1. Wody słodkie, PIG, Warszawa.
• Postawa A., 2005, Zarys aktualnych warunków hydrogeologicznych Babiogórskiego Parku Narodowego, [w:] XII Współczesne Problemy Hydrogeologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Toruń, 839 - 841.
• Pasternak K., 1983, Wody powierzchniowe, [w:] K. Zabierzowski (red.), Park Narodowy na Babiej Górze. Przyroda i człowiek, Zakład Ochrony Przyrody i Zasobów Narodowych PAN, Warszawa-Kraków, 63 - 78.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. 2015 poz. 1989).
• Siwek J., Siwek J.P., Żelazny M., 2009, Wpływ ścieków zrzucanych ze schronisk tatrzańskich na chemizm wód rzecznych TPN, [w:] R. Bogdanowicz, J. Fac-Beneda (red.), Zasoby i ochrona wód. Obieg wody i materii w zlewniach rzecznych, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 468 - 475.
• Watycha L., 1977, Szczegółowe mapy geologiczne Polski w skali 1: 50 000, ark. Jabłonka (1047) wraz z objaśnieniami, PIG, Warszawa.
• Witczak S., Kania J., Kmiecik E., 2013, Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczeń wód podziemnych i metod ich oznaczania, IOŚ, Warszawa.
• Wolanin A., 2013, Właściwości fizykochemiczne wody potoków tatrzańskich w okresie kwiecień-listopad 2011 roku, Prace Geograficzne, 133 (1), 49-60 doi: 10.4467/20833113PG.13.010.1100.
• Wójcik A., Rączkowski A., Mrozek T., Nescieruk P., Marciniec P., Zimnal Z., 2010, Mapa geologiczno-turystyczna Babiogórskiego Parku Narodowego 1: 13 WPIG, Warszawa.
• Żelazny M., Wolanin A., Płaczkowska E ., 2009, Przestrzenne zróżnicowanie i sezonowe zmiany cech fizyczno-chemicznych wód potoków Kościeliskiego i Chochołowskiego w Tatrach Zachodnich, [w:] R. Bogdanowicz, J. Fac-Beneda (red.), Zasoby i ochrona wód. Obieg wody i materii w zlewniach rzecznych, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, 461 - 467.
• Żelazny M., Wolanin A., Płaczkowska E., 2013, Hypsometric factors for differences in chemical composition of spring waters of the Tatra National Park, Polish Journal of Environmental Studies, 22 (1), 289 - 299.

Identyfikatory

DOI

10.4467/20833113PG.17.004.6272