Czynna ochrona siedlisk nietoperzy w jaskini Szachownica

• Autorzy: Adam Skwara , Damian Czechowski , Anna Supera
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jaskinia Szachownica to jeden z najdłuższych systemów jaskiniowych na Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej. Znajduje się ona w północnej części województwa śląskiego, w gminie Lipie. System jaskiń powstał w wyniku rozmycia wapiennego wzgórza nazwanego Krzemienną Górą, znajdującego się na kierunku odpływu wód topniejącego lądolodu zlodowacenia środkowopolskiego. Wiek jaskiń został określony na około 150 tysięcy lat. System podziemi został odsłonięty w trakcie eksploatacji wapienia. Wyrobisko kamieniołomu przecina wzgórze w kierunku północ - południe na długości 150 metrów, pasem szerokości 50 metrów. Wydobycie trwało do roku 1962. Obecnie obiekt składa się z pięciu osobnych jaskiń, które oznaczono kolejnymi numerami od I do V. Największą z nich jest Szachownica I, o długości korytarzy około 600 metrów. Szachownica II liczy 200 metrów długości. Pozostałe, oznaczone numerami III - V, to małe fragmenty systemu, zlokalizowane w południowej części kamieniołomu. Ze względu na walory geologiczne obszar, gdzie występuje jaskinia, został objęty ochroną prawną. 11 października 1978 roku na powierzchni 12,70 ha utworzono rezerwat przyrody Szachownica. Wokół rezerwatu rozciągają się lasy gospodarcze. Podziemia nie są udostępnione do ruchu turystycznego. W rezerwacie, oprócz typowej fauny leśnej, najcenniejszą grupę stanowią nietoperze, hibernujące w salach jaskini. Stanowi ona jedno z większych zimowisk tych zwierząt w południowej Polsce. Co roku zimą przebywa tu ponad 2500 nietoperzy, reprezentujących dziesięć gatunków. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Środowisko przyrodnicze; Ochrona fauny; Rezerwaty przyrody

EN

Natural environment; Protection of fauna; Nature reserves

• Czasopismo: Aura
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 6
• Strony: 6--7

Twórcy

autor

Adam Skwara

• Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach

autor

Damian Czechowski

• Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach

autor

Anna Supera

• Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach

Bibliografia

• [1] Bednarek J., Głazek J., Rudnicki J., Szymkiewicz A., Wierzbowski A. (1977), Projekt rezerwatu geologicznego "Szachownica". Manuskrypt, Warszawa-Wrocław.
• [2] Górny A., Szelerewicz M. (2008), Jaskinia Szachownica od nowa. Jaskinie 53: 30-32.
• [3] Górny A., Szelerewicz M. (2009), Jaskinia Szachownica II. Jaskinie 55: 32-33.
• [4] Hejduk J., Radzicki G. (1996), Dynamika liczebności nietoperzy zimujących w Jaskini Szachownica (w sezonach 1993/1994 i 1994/1995). W: Aktualne problemy ochrony nietoperzy w Polsce. Materiały IX Ogólnopolskiej Konferencji Chiropterologicznej, Kraków 25-26 listopada 1995 (red. B.W. Wołoszyn). Publikacje Centrum Informacji Chiropterologicznej ISEZ PAN Kraków, s. 41-55.
• [5] Ignaczak M. (2001), "Szachownica" w szachu. Przyroda Górnego Śląska 24: 13.
• [6] Nierobisz A., Kabiesz J., Kowalski A., Gawryś J., Gruchlik P., Wadas M., Sanetra U., Polanin P., Merta G., Adamski S. (2014), Projekt techniczny zabezpieczenia jaskini Szachownica I przed niekontrolowanym zawałem stropu - część I i II. Praca badawczo-usługowa GIG (nie publikowana), Katowice.