Kontrowersje wokół skutecznych metod zapewnienia dyscypliny fiskalnej w krajach Unii Europejskiej

• Autorzy: Małgorzata Gajda-Kantorowska

Warianty tytułu

The Controversy over the Effective Methods of Ensuring Fiscal Discipline in the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kryzys ekonomiczny i finansowy doprowadził do ujawnienia wielu niedoskonałości systemu zarządzania ekonomicznego w krajach Unii Europejskiej, a ustalone reguły fiskalne nie zapobiegły kryzysowi zadłużenia w strefie euro. Nie tylko doszło do gwałtownego pogorszenia się wskaźników fiskalnych we wszystkich krajach tego ugrupowania, przebieg kryzysu udowodnił także, że nadmierny poziom długu może stanowić poważniejsze zagrożenie dla stabilności fiskalnej niż wysoki wskaźnik deficytu budżetowego. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie działań podjętych po kryzysie zmierzających do zapewnienia zachwianej równowagi budżetowej na poziomie UE, oceny ich skuteczności oraz dyskusji na temat możliwości efektywnego zapewnienia dyscypliny fiskalnej szczególnie w strefie euro złożonej z państw o bardzo zróżnicowanej kulturze stabilności fiskalnej. Z przeprowadzonej analizy wynika, że zreformowane reguły fiskalne nadal nie spełniają wielu warunków tzw. dobrej i skutecznej reguły fiskalnej. Z jednej strony zwiększyła się elastyczność przepisów, co pozwala uwzględnić zróżnicowanie sytuacji gospodarczej w poszczególnych krajach członkowskich. Z drugiej strony jednak doszło do istotnego skomplikowania przepisów, co utrudnia weryfikację stopnia ich respektowania przez kraje członkowskie. Co więcej, upolitycznienie procesu podejmowania decyzji oraz brak skutecznych instrumentów zapewniających niezbędne dostosowanie polityki fiskalnej w krajach członkowskich, powodują, że rozwiązania te nie są jednak wystarczające do efektywnego zapewnienia stabilności fiskalnej w długim okresie. Wobec skrajnych kontrowersji co do kierunku reform oraz w warunkach unikania trudnych decyzji przez instytucje UE, ostatecznie, przy relatywnie wysokich preferencjach suwerenności w dziedzinie polityki fiskalnej, najważniejszym czynnikiem utrzymania dyscypliny budżetowej w długim okresie jest występowanie kultury stabilności fiskalnej w poszczególnych krajach. (abstrakt oryginalny)

EN

Economic and financial crisis has led to the disclosure of many imperfections of the system of economic management in the European Union, and established fiscal rules did not prevent the debt crisis in EMU. Not only there was a rapid deterioration in fiscal indicators in all countries of this group, the course of the crisis also proved that the excessive levels of debt can be a serious threat to the -fiscal sustainability than high budget deficit indicators. The aim of this paper is to present measures used after the crisis to ensure the disturbed balance budget at the EU level, to assess their effectiveness and discussions on the possibility of ensuring fiscal discipline effectively especially in the euro area composed of countries with very diverse culture of fiscal sustainability. The analysis shows that the reformed fiscal rules still do not meet many of the conditions of the so-called. good and effective fiscal rule. On the one hand, it increased flexibility of regulations, which allows to take into account the diversity of the economic situation in individual member states. On the other hand, there has been a significant complexity of the rules, making it difficult to verify the degree of respect by member states. Furthermore the politicization of decision-making and the lack of effective instruments to ensure the necessary adjustment of fiscal policies in the Member States, they mean that solutions are not however, sufficient to effectively ensure fiscal stability in the long run In view of the extreme controversy about the direction of reform and conditions to avoid difficult decisions by the EU institutions, finally, at a relatively high preferences of sovereignty in the area of fiscal policy, the most important factor in maintaining fiscal discipline in the long run is the presence of the culture of fiscal sustainability in individual countries. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Finanse publiczne; Równowaga budżetowa; Polityka fiskalna; Reguły fiskalne; Stabilność fiskalna

EN

Public finance; Budget balance; Fiscal policy; Fiscal rules; Fiscal stability

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2017
• Numer: z. nr 49
• Strony: 84--95

Twórcy

autor

Małgorzata Gajda-Kantorowska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Angerer J., 2015, Briefing. Stability and Growth Pact-An Overview of the Rules, European Parliament, 18 December, www.europarl.europa.eu (dostęp: 1.01.2016 r.).
• De Grauwe P., 2011, Only a more active ECB can solve the euro crisis, "CEPS Policy Brief", No. 250, August.
• De Haan J., Gilbert N., Hessel J., Verkaart S., 2013, How to Enforce Fiscal Discipline in EMU: A Proposal, "Swiss Society of Economics and Statistics", Vol. 149 (2), s. 205-217.
• Dyrektywa Rady 2011/85/UE z 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich.
• European Commission, 2014, Communication from The Commission to The European Central Bank, The European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions. Economic Governance Review. Report on the application of Regulations (EU) No. 1173/2011, 1174/2011, 1175/2011, 1176/2011, 1177/2011, 472/2013 and 473/2013, Brussels, 28.11.2014, COM (2014) 905 final.
• Fischer J., Jonung L., Martin L., 2006, 101 Proposals to Reform the Stability and Growth Pact. Why so Many? A Survey, "European Economy", No. 267, European Commission, December.
• Gadomski W., 2014, Pakt fiskalny nie działa, http://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/makroekonomia/pakt-fiskalny-nie-dziala/, 2014-05-21 (dostęp: 2.01.2016 r.).
• Inman R.P., 1996, Do Balanced Budget Rules Work? U.S. Experience and Possible Lessons for the EMU, NBER Working Paper No. 5838.
• Komisja Europejska, 2014, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów, Bruksela, 28.11.2014 r., COM(2014) 905 final.
• Komisja Europejska, 2013, Euro - waluta europejska. Polska 2013-2014, Urząd Publikacji UE, Luksemburg.
• Marchewka-Bartkowiak K., 2012, Nowe ponadnarodowe reguły budżetowe odpowiedzią na kryzys zadłużenia publicznego w strefie euro, "Studia Ekonomiczne", nr 1 (LXXII).
• Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej, 2014, Sprawdzanie skuteczności dwupaku i sześciopaku, http://www.consilium.europa.eu/pl/policies/six-pack-two-pack-review/ (dostęp: 1.01.2016 r.).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1173/2011 z 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1174/2011 z 16 listopada 2011 r. w sprawie środków egzekwowania korekty nadmiernych zakłóceń równowagi makroekonomicznej w strefie euro.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1175/2011 z 16 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 z 16 listopada 2011 r. w sprawie zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania.
• Rozporządzenie Rady (UE) nr 1177/2011 z 8 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu.
• Rozporządzenie WE nr 472/2013 w sprawie nadzoru gospodarczego i budżetowego nad państwami członkowskimi strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi trudnościami w odniesieniu do stabilności finansowej.
• Rozporządzenie WE nr 473/2013 w sprawie planów budżetowych oraz korekty nadmiernego deficytu w państwach członkowskich strefy euro.
• Sawyer M., 2012, The Fiscal Compact is Unachievable, https://www.socialeurope.eu/2012/05/the-fiscal-compact-is-unachievable/.
• Von Hagen J., Hallerberg M., Strauch R.R., 2009, Fiscal Governance: Evidence from Europe, Cambridge University Press, s. 170-172.
• Wyplosz C., 2013, Europe's Quest for Fiscal Discipline, European Commission, "European Economy", Economic Papers No. 498, Brussels, April.
• Wyplosz C., 2015, The Centralization-Decentralization Issue, European Commission, European Economy Discussion Paper No. 014, September, http://ec.europa.eu, s. 18 (dostęp: 1.01.2016 r.).

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2017.1.6