Polityka państwa Polskiego wobec Świadków Jehowy w okresie PRL i po przemianach ustrojowych. Zarys problematyki

• Autorzy: Marek Bielecki

Warianty tytułu

"Polish State's Policy torwards Jehovah's Witnesses in the Period of the Polish Peopoel's Republic and after System Alteration. An Outline of the Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem niniejszego artykułu jest próba ukazania sytuacji, w jakiej znalazło się wyznanie Świadków Jehowy po zakończeniu II wojny światowej. Autor udowadnia, że obok katolików, Świadkowie Jehowy, byli najbardziej dotkniętą represjami ze strony władz, grupą religijną. Sądy powszechne, oraz inne gremia sprawujące wówczas wymiar sprawiedliwości wydawały swe orzeczenie w imię oficjalnej i jedynie słusznej ideologii. Wraz ze zmianą ustroju na przełomie, przyszedł czas na rehabilitację. Wymiar sprawiedliwości, w swoim orzecznictwie, stara się "naprawić", tendencyjną politykę władz opartą na niesprawiedliwym orzecznictwie władzy sądowniczej. (abstrakt oryginalny)

EN

The subject matter of the present article is an attempt to reveal the situation of Jehovah's Witnesses after the Second World War. The author proves that Catholics as well as Jehovah's Witnesses were the most repressed religious groups by the authorities. Decisions of common courts and other judicial bodies used to be based on the one official and primarily accepted ideology. Due to the system changes, the time of rehabilitation has come. The judiciary, in its decisions, aims to "redress" the tendentious authorities' policy based on unjust decisions of the courts. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Związki wyznaniowe; Polityka wyznaniowa; Polityka; Religia; Katolicyzm polityczny; Kościół katolicki

EN

Religious association; Religious policy; Politics; Religion; Political catholicism; Roman Catholic Church

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 36
• Strony: 28--50

Twórcy

autor

Marek Bielecki

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Filia w Stalowej Woli

Bibliografia

• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 19 grudnia 1966 (Dz. U. z 1977, nr 38, poz. 167).
• Dekret o stowarzyszeniach z 3 stycznia 1919 r. (Dz. P. z 1919, nr 3, poz. 88).
• Rozporządzenie Prezydenta RP z 27 października 1932 r., Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 1932 r., nr 94, poz. 808).
• Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 23 września 1944 r., Kodeks Karny Wojska Polskiego (Dz. U. z 1944 r., nr 6, poz. 27).
• Dekret PKWN z 23 września 1944 r., Kodeks Karny Wojska Polskiego (Dz.U. z 1946 r., nr 34, poz. 210).
• Dekret Rady Ministrów z 16 listopada 1945 r., o utworzeniu i zakresie działania Komisji Specjalnej do walki z nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym (Dz. U. z 19345 r., nr 53, poz. 302 ze zm.).
• Dekret Rady Ministrów z 14 maja 1946 r., o zmianie dekretu z 16 listopada 1945 r., o utworzeniu i zakresie działania Komisji Specjalnej do walki z nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym, (Dz. U. z 1946 r., nr 23, poz. 149).
• Dekret Rady Ministrów z 13 czerwca 1946 r., o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa (Dz. U. z 1946 r., nr 30, poz. 192).
• Dekret z 5 sierpnia 1949 r., o zmianie niektórych przepisów prawa o stowarzyszeniach (Dz. U. z 1949 r., nr 45 poz. 335 ze zm.).
• Dekret Rady Ministrów z 5 sierpnia 1949 r., o ochronie wolności sumienia i wyznania (Dz. U. z 1949 r., nr 45, poz. 334).
• Ustawa z 20 marca 1950 r.,o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego (Dz. U. z 1950 r., nr 9, poz. 87, ze zm.).
• Ustawa z 19 kwietnia 1950 r., o zmianie organizacji naczelnych władz państwowych w zakresie gospodarki komunalnej i administracji publicznej (Dz. U. z 1950 nr 19, poz. 156.).
• Ustawa z 20 lipca 1950 r., o zmianie dekretu z 16 listopada 1945 r., o utworzeniu i zakresie działania Komisji Specjalnej do walki z nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym (Dz. U. z 1950 r., nr 38, poz. 350).
• Rozporządzenie Rady Państwa z 12 października 1950 r., w sprawie wewnętrznej organizacji, sposobu urzędowania i trybu postępowania Komisji Specjalnej do Walki z nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym (Dz. U. z 1950 r., nr 47, poz. 429).
• Dekret z 23 grudnia 1954 r., o zniesieniu Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym (Dz. U. z 1954 r., nr 57, poz. 282).
• Ustawa z 25 lutego 1964 r., Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r., nr 9, poz. 59, ze zm.).
• Ustawa z 21 listopada 1967 r., o powszechnym obowiązku obrony PRL (Dz. U. z 1967 r., nr 44, poz. 220, ze zm.).
• Ustawa Kodeks karny z 19 kwietnia 1969 r. (Dz. U. z 1969 r., nr 13 poz. 94).
• Ustawa z 17 maja 1989 r., o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. z 1989 r., nr 29, poz. 155 ze zm.).
• Ustawa z 28 listopada 2003 r., o służbie zastępczej (Dz. U. z 2003 nr 223 poz. 2217 ze zm.).
• Ustawa z 9 stycznia 2009 r.,, o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r., nr 22, poz. 120).
• Zarządzenie Prezesa Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z 3 czerwca 1955 r., w sprawie pozbawienia debitu komunikacyjnego (M.P. z 1955 r., nr 54, poz. 638).
• Załącznik do decyzji Ministra Administracji I Cyfryzacji z 13 maja 2014 r. (DWRMNiE-WROA.6123.1.2014).
• Decyzja UdSW z 2 lipca 1950 r., (L.dz. W II 4/27/67/50).
• Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - Wielka Izba z 7 lipca 2011 r., Bayatan przeciwko Armenii 23459/03.
• Uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów - zasada prawna z dnia 31 maja 1963 r. (VI KO 48/60).
• Wyrok Sądu Najwyższego: z dnia 25 maja 1994 r. II KRN 60/94.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 1995 r. II KRN 232/94.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 1996 r. II KRN 168/95.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2001 r., III KKN 7/01.
• Wyrok Sądu Najwyższego z 22 października 2003 r. (V KK 231/03).
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2004 r., II KK 180/03.
• Wyrok Sądu Najwyższego z 12 sierpnia 2004 r., (III KK 111/04).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 28 października 2004 r. (II KK 359/04).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2005 r. (III KK 16/05).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 1 marca 2006 r. (V KK 306/05).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 10 sierpnia 2006 r. (III KK 31/06).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 22 kwietnia 2010 r. (II KK 314/09).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 27 stycznia 2011 r., (II KK 142/10).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 15 września 2011 r. (II CSK 657/10).
• Wyrok Sądu Najwyższego z 14 czerwca 2013 (IV KK 146/13.
• Wyrok Sądu Wojewódzkiego w Szczecinie z 15 marca 1951 r., (IV K 26/51).
• Wyrok Sądu Wojewódzkiego z 4 października 1951 r. (brak wskazania sądu i sygn).
• Wyrok Sądu Powiatowego w Grudziądzu z 12 września 1972 (brak sygnatury).
• Orzeczenie Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym z 18 marca 1952 r. (sygn. I CSK 572/52).
• Babiński E., Świadkowie Jehowy. Pochodzenie-historia-wierzenia, Kraków 2004.
• Bednarski W., Matusiak Sz., Zmienne nauki Świadków Jehowy. Najważniejsze zmiany w doktrynie Towarzystwa Strażnica w latach 1879-2011, Warszawa 2012.
• Mały Rocznik Statystyczny Polski 2015, Warszawa 2015.
• Michalak R., Polityka wyznaniowa państwa polskiego wobec mniejszości religijnych w latach 1945-1989, Zielona Góra 2014.
• Mysłek W., Polityka wyznaniowa Polski Ludowej. Przesłanki i realizacja, Warszawa 1970.
• Radziwiłowicz M., Świadkowie Jehowy - od początku funkcjonowania do roku 1914. Studia Ełckie 2011/13.
• Rocznik Świadków Jehowy 1994.
• Rocznik Świadków Jehowy 2016.
• Rzędowski J., Najdłuższa konspiracja PRL?, w: Biuletyn IPN 2004/3(38).
• Sońta G., Związek tajny w świetle wyroku składu 7 sędziów SN z dnia 12 stycznia 1995 r. i innych orzeczeń Sądu Najwyższego. Ratio legis kryminalizacji udziału w związku tajnym, w; Wojskowy Przegląd Prawniczy, 1997/3-4.
• Ufniarski S., Międzynarodowe Stowarzyszenie Badaczy Pisma św. (Świadkowie Jehowy), Kraków 1947.
• Urban K., Mniejszości religijne w Polsce 1945-1991 (zarys statystyczny), Kraków 1994.
• Wąsek A., Glosa do wyroku składu 7 sędziów SN z 12 stycznia 1995 r. (II KRN 232/94), Państwo i Prawo 1996/2.
• Świadkowie Jehowy początki (http:/biurorachunkowe-glogow.home.pl).