Wokół "Patologii transformacji" Witolda Kieżuna - uwagi krytyczne

• Autorzy: Marcin Zieliński

Warianty tytułu

On Witold Kieżun's Pathology of Transformation - Critical Remarks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W tym artykule skupiam się na aspekcie gospodarczym transformacji, świadomie pomijając aspekt ustrojowy. Chociaż oba aspekty podczas transformacji systemowej przenikają się, to jednak możliwe jest ich metodologiczne rozdzielenie. Czynię to ze względu na zwięzłość artykułu. Co istotne, artykuł ten nie stanowi obrony procesów transformacji, których całościowa ocena wymagałaby o wiele więcej miejsca - stanowi jednak obronę analizy procesów transformacyjnych przed niepotrzebnym emocjonalizmem. Moim głównym celem jest wskazanie na występującą w wielu miejscach nieadekwatność i stronniczość narracji zaproponowanej przez Witolda Kieżuna, aczkolwiek artykuł ten nie aspiruje do całościowej krytyki jego książki, ponieważ taka krytyka, ze względu na wielość zagadnień, wymagałaby napisania osobnej pozycji książkowej. (fragment tekstu)

EN

In the first half of the 1970s Witold Kieżun, basing on the contributions of the Polish school of praxiology, presented his theory of pathology of organization. Recently in the book on pathology of transformation he attempted - in my view, unsuccessfully - to apply this theory to the analysis and evaluation of the process of systemic and especially economic transformation in Poland. In this paper I try to present apartial critique of his position. First, the theory of pathology organization, that is reconstructed in the first chapter of his last book, is largely incompatible with market conditions and as such it impedes the understanding of the working of organizations within the framework of market calculative environment - because of it I point to some defects of the said theory. Second, this theory has little in common with later description of pathology of transformation, that is based not on the theory of praxeology, but on the ideology of neocolonialism - therefore I present also acritique of basic propositions of this ideology. Third, Iindicate, basing on some case studies, that Kieżun's selection of data in the description of privatization processes is largely biased - considering the wider context allows us to understand that the scale of "pathologies" during privatization had to be much smaller than is suggested in the book. Fourth, Ipoint out that vague alternative presented by Kieżun does not take into account the realities of transformation, although - as is implied in many passages of the book - he was well aware of them. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ocena procesu transformacji; Patologia organizacji; Prakseologiczna teoria organizacji

EN

Evaluation of the transformation process; Organisation pathology; Praxeological theory of organization

• Czasopismo: Ekonomia - Wroclaw Economic Review
• Rocznik: 2017
• Numer: tom 23, nr 2
• Strony: 9--34

Twórcy

autor

Marcin Zieliński

• Instytut Misesa

Bibliografia

• Bałtowski M., Miszewski M. (2007), Transformacja gospodarcza w Polsce, Warszawa.
• Chałaczkiewicz M. (2004), Czynnik własnościowy a efektywność sektora bankowego, cz. II studium przypadku Banku Zachodniego i Wielkopolskiego Banku Kredytowego w latach 1989-1999, "Bank i Kredyt" 35 (10), s. 64-79.
• Heydel A. (2012), Dzieła zebrane, t. 2, Warszawa.
• Kaczyński L. (18.11.1994a), Informacja prezesa Najwyższej Izby Kontroli o przebiegu prywatyzacji Banku Śląskiego i wstępne informacje o dotychczasowych wynikach kontroli Wielkopolskiego Banku Kredytowego, http://orka2.sejm.gov.pl/Debata2.nsf/main/5F68964E [dostęp: 8.12.2016].
• Kaczyński L. (18.11.1994b), Informacja prezesa Najwyższej Izby Kontroli o przebiegu prywatyzacji Banku Śląskiego i wstępne informacje o dotychczasowych wynikach kontroli Wielkopolskiego Banku Kredytowego [cd.], http://orka2.sejm.gov.pl/Debata2.nsf/main/31F07899 [dostęp: 8.12.2016].
• Kieżun W. (2013), Patologia transformacji: Wydanie uzupełnione, Warszawa.
• Kotarbiński T. (1975), Traktat o dobrej robocie. Wroclaw.
• Lange O. (1974), Ekonomia polityczna, t. 1, Warszawa.
• Ociepa E., Kędzia W. (2015), Analiza strat wody w wybranych wodociągach województwa śląskiego, "Inżynieria i Ochrona Środowiska" 18 (3), s. 277-288.
• Romatowski M. (2005), Twin Deficits - czy to rzeczywiście bliźniacze deficyty?, "Bank i Kredyt" 36 (8), s. 17-25.
• Sikora Т., Giemza M. (2003), Obsługa klienta. Elementy towaroznawstwa, Warszawa.
• Wilkins M. (1991), Foreign Investment in the U.S. Economy before 1914, "The Annals of the American Academy of Political and Social Science", 516, s. 9-21. DOI: 10.1177/0002716291516001002.
• Zieliński M. (22.10.2016), USA nie urosłyby bez europejskiego kapitału, https ://www.obserwatorfi- nansowy.pl/tematyka/rynki-finansowe/usa-nie-uroslyby-bez-europejskiego-kapitalu/ [dostęp: 8.12.2016].

Identyfikatory

DOI

10.19195/2084-4093.23.2.1