Rola sumienia w przeciwdziałaniu zjawisku decouplingu

• Autorzy: Michał Kapias , Grzegorz Polok

Warianty tytułu

Conscience as a Phenomenon to Counter Decoupling

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Decoupling jest pojęciem niejednoznacznym i wielowymiarowym. Pojawia się w wielu dyscyplinach naukowych. W języku polskim najczęściej tłumaczone jest ono jako: "rozdźwięk", "rozszczepienie" bądź "rozłączenie". Można je opisać jako sytuację, w której pojawia się pewne działanie, lecz z różnych przyczyn nie prowadzi ono do zamierzonego celu. Ostatecznie pod wpływem innych, pobocznych bodźców pojawi się skutek zasadniczo odmienny do oczekiwanego. Sytuacja ta występuje w różnego rodzaju organizacjach podejmujących wysiłek wprowadzenia w swym łonie jakiegoś ładu, normatywnej regulacji postępowania członków owej organizacji. Dotyczy to relacji zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Bywa jednak, iż podejmowana regulacja nie jest pozytywnie postrzegana przez wszystkie jednostki tejże organizacji. Pojawia się wtedy konflikt, swoiste napięcie między tym, co nowelizowane, regulowane czy wdrażane, a oczekiwaniem, postrzeganiem lub rozumieniem tej sytuacji przez dane podmioty. Dlatego też aby dane regulacje odniosły zamierzony skutek, nader istotną kwestią staje się odpowiednie ich przedstawienie i wdrożenie. (fragment tekstu)

EN

Decoupling has been diagnosed since the second half of the last century. It is conceived as a kind of separation, appearing in a variety of organisations, in situations in which established principles or rules, aimed at normalising interpersonal relationships or governing the rules of conduct, despite being officially established, are not implemented. Another situation may also occur. It arises when individuals know and accept the guidelines, but for multiple - often subjective - reasons, they do not materialize as they are blocked by individual decisions. This results in serious consequences of a social, economic, legal or managerial nature. How they be prevented? Solutions based upon ethics seem to be a sound base to counteract the destructive consequences of decoupling. Human conscience is one of the fundamental ethical categories. Deep rooted in every person, it shapes behaviour, even though its impact can also be minimised. It turns out that a properly formed conscience gives better results in personal activity on both the individual and human levels. Also, conscience enables the correct interpretation of what is prohibited and what is expected, and thus becomes the perfect tool for countering decoupling. Finally, it can be assumed that as long as man has a well-constituted conscience and follows its guidance, the negative effects of a split between the recognized rules and their actual observance can be minimised. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Etyka; Teoria organizacji; Moralność; Wartości i normy etyczne

EN

Ethics; Organisation theory; Morality; Value and ethical norms

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2017
• Tom: 20
• Numer: nr 2
• Strony: 19--30

Twórcy

autor

Michał Kapias

• University of Economics in Katowice, Poland

autor

Grzegorz Polok

• University of Economics in Katowice, Poland

Bibliografia

• Banajski R., Treści aksjologiczne kodeksów etycznych regulujących sferę życia gospodarczego [w:] Etyka biznesu w działaniu - doświadczenia i perspektywy, red. W. Gasparski, J. Dietl, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Biesaga T., Sumienie [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 9, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2008.
• Bromley P., W.W. Powell, From Smoke and Mirrors Walking the Talk: Decoupling in the Contemporary World, "The Academy of Management Annals" 2012, vol. 6, nr 1, June.
• Etyka biznesu w działaniu - doświadczenia i perspektywy, red. W. Gasparski, J. Dietl, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Etyka biznesu, gospodarki i zarządzania, red. W. Gasparski, A. Lewicka-Strzałecka, D. Miller, wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 1999.
• Filek J., Wprowadzenie do etyki biznesu, wyd. Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2001.
• Gasparski W., A. Lewicka-Strzałecka, B. Rok, G. Szulczewski, Rola i znaczenie programów i kodeksów etycznych [w:] Etyka biznesu w zastosowaniach praktycznych - inicjatywy, programy, kodeksy, red. W. Gasparski, A. Lewicka-Strzałecka, B. Rok, G. Szulczewski, Centrum Etyki Biznesu & Biuro Stałego Koordynatora ONZ w Polsce, Warszawa 2002.
• Haack P., D. Schoeneborn, Is Decoupling Becoming Decoupled from Institutional Theory? A Commentary on Wijen, "Academy of Management Review" 2015, vol. 40, nr 2.
• Hardt Ł., Propozycje Komisji Europejskiej zreformowania Wspólnej Polityki Rolnej a potrzeby rozwojowe rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce, "Studia Europejskie" 2002, vol. 4.
• Häring B., Świętość a dobro. Wzajemny stosunek religii i moralności, Pallottinum, Poznań 1963.
• Jan Paweł II, Veritatis splendor, Pallottinum, Poznań 1993.
• Kapias M., G. Polok, Prawe sumienie człowieka - luksus czy powinność?, wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2013.
• Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym [w:] Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002.
• Kryk B., Czy kodeks przedsiębiorstwa może stanowić rozwiązanie problemów firmy [w:] Etyka biznesu w działaniu, red. W. Gasparski, J. Dietl, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Lewicka-Strzałecka A., Etyczne programy firm: teoria i praktyk [w:] Etyka biznesu, gospodarki i zarządzania, red. W. Gasparski, A. Lewicka-Strzałecka, D. Miller, wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 1999.
• Meyer J.W., B. Rowan, Institutionalized organizations: Formal structure as myth and ceremony, "American Journal of Sociology" 1977, nr 83.
• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Polska wizja Wspólnej Polityki Rolnej wobec wyzwań oceny funkcjonowania WPR, http://www.powiatkoscierski.pl/upload/WPR_health_check_final.pdf.
• Pietrzkiewicz T., Systemy wartości i kodeksy etyczne w gospodarce, wyd. Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle "Orgmasz", Warszawa 1997.
• Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 9, wyd. Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2008.
• Public relations w kształtowaniu pozycji konkurencyjnej organizacji, red. S. Ślusarczyk, J. Świda, D. Tworzydło, T.1, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Rzeszów 2003.
• Skala A., Decoupling w sektorze transportu - weryfikacja zjawiska w warunkach spowolnienia wzrostu gospodarczego, "Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej" 2012, vol. 87.
• Skala-Poźniak A., Zjawisko decouplingu w gospodarce w okresie transformacji, "Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej" 2010, vol. 72.
• Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2002.
• Stankiewicz D., Reforma wspólnej polityki rolnej UE, "Kancelaria Sejmu i Biuro Studiów i Ekspertyz", 985: wrzesień 2003, http://biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf_03/i-985.pdf.
• Styczeń T., O przedmiocie etyki i etyce, "Roczniki Filozoficzne" 1984, nr 32, z. 2.
• Styczeń T., Wprowadzenie do etyki, TN LUL, Lublin 1993.
• Sudoł S., Nauki o zarządzaniu. Węzłowe problemy i kontrowersje, Dom Organizatora TNOiK, Toruń 2007.
• Szulczewski G., Programy etyczne firm i ich wykorzystanie w działalności Public Relations [w:] Public relations w kształtowaniu pozycji konkurencyjnej organizacji, red. S. Ślusarczyk, J. Świda, D. Tworzydło, t. 1, Wyd. Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Rzeszów 2003.
• Ślipko T., Zarys etyki ogólnej, Wyd. WAM, Kraków 1974.
• Zbiegień-Maciąg L., Etyka w zarządzaniu, Wyd. Centrum Informacji Menadżera, Warszawa 1996.

Identyfikatory

DOI

10.18778/1899-2226.20.2.02