Wrocław - the Cradle of the Statistics and Demography in Central Europe

• Autorzy: Jurgen Wilke

Warianty tytułu

Wrocław - kolebka statystyki i demografii w Europie Środkowej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Wrocław was the cradle of statistics and demography in Central Europe. One can ask the question, who lay in this cradle? It was Caspar Neumann 350 years ago, one of the precursors of the population statistics. (fragment of text)

W artykule jest odpowiedź na pytanie, dlaczego właśnie Wrocław stał się centrum badań statystycznych i demograficznych w końcu XVII w. Teolog Caspar Neumann (1648-1715) i fizyk Johann Christian Kundmann (1684-1751) pracowali we Wrocławiu na polu statystyk dotyczących śmiertelności. Dane Caspara Neumanna dotyczące urodzeń i pogrzebów we Wrocławiu zostały wykorzystane przez Edmunda Halleya (1656-1742) z Londynu (Oksfordu) w przygotowaniu pierwszych naukowych tablic trwania życia. Demograficzne badania Neumanna wiązały się z publikacjami założycieli "arytmetyki politycznej" w Anglii: Graunta i Petty'ego. Uczeń Neumanna Kundmann był jednym z pionierów porównawczej statystyki medycznej w Niemczech i Europie. Analiza przyczyn śmiertelności i zachorowalności dokonana przez Kundmanna ukierunkowała wiele dalszych badań. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Science; Statistics; Demography; Mortality; Life table

PL

Nauka; Statystyka; Demografia; Umieralność; Tablice trwania życia

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 1162 Application of Mathematics and Statistics in Economics
• Strony: 210--220

Twórcy

autor

Jurgen Wilke

• University of Cologne, Germany

Bibliografia

• Akten des Landesarchiv Altenburg, Kultusarchiv Nr. 3 Act.-Cons. Vol. II, 1642-1790.
• Akten des Archivs der Berlin Brandenburgischen Akademie der Wissenschaften, Briefwechsel 1700-1715.
• Archives of Royal Society, Early letters Ref. No EL/N; EL/L; EL/J.
• Archiv der Leibnizforschungsstelle Potsdam, Briefwechsel: Leibniz mit Neumann, Leibniz mit Halley, Leibniz mit Justell.
• Aber F., Caspar Neumann; Ein Beitrag zur Geschichte des hebräischen Studiums in Deutschland, insbesondere des semitischen Wurzelproblems, Breslau 1920.
• Bernd A., Eigene Lebensbeschreibung..., Leipzig 1738.
• Böckh R., Halley als Statistiker, "Bull. Intern. Stat. Inst". 1893, 7, 1-24.
• Castens M., Celeberrimi Theologi Casparis Neumanni Vratisl. Trutina Religionum..., Lipsiae 1731.
• Graetzer J., Daniel Gohl und Christian Kundmann, Breslau 1884.
• Graetzer J., Edmund Halley und Caspar Neumann, Ein Beitrag zur Geschichte der Bevölkerungsstatistik, Breslau 1883.
• Graetzer J., Lebensbilder hervorragender Ärzte, Breslau 1889.
• Greenwood M., Medical statistics from Graunt to Farr, [w:] E.S. Pearson, M.G. Kendall (eds), Studies in the History of Statistics and Probability, London 1970, pp. 47-120.
• Guhrauer G.E., Leben und Verdienste Neumanns nebst seinem ungedruckten Briefwechsel mit Leibniz, Schlesische Provinzblätter, Neue Folge, 2. Jahrgang, Glogau 1863.
• Hald A., A History of Probability and Statistics and Their Applications before 1750, John Wiley & Sons, New York 1998.
• Halley E., An Estimate of the Degree of the Mortality of Mankind, Drawn from Curious Tables of the Births and Funerals of the City of Breslaw; with an Attempt to Ascertain the Price of Annuities upon Lives, "Philosophical Transactions", XVII, for 1693 published 1694, pp. 596-610, and 'Postcript: Some Further Considerations on the Breslaw Bills of Mortality by the Same Hand' , pp. 654-656.
• Harnack A., Geschichte der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Berlin 1900.
• Heyde C.C. et al. (eds), Statisticians of the Centuries, included: P. Koch, Caspar Neumann, pp. 29-31, Springer, New York 2001.
• John V., Geschichte der Statistik, Bd. 1, Stuttgart 1884.
• Johnson N.L. (ed.), Leading Personalities in Statistical Sciences: From the Seventeenth Century to the Present, New York 1997.
• Kapp J.E., Sammlung einiger vertrauter Briefe zwischen Leibniz und Daniel Emst Jabionski, Leipzig 1745.
• Klopp O. (ed.), Die Werke von Leibniz, Erste Reihe, Vol. 5, Akademie Verlag, Berlin 1927.
• Kundmann J.Ch., Heimsuchungen Gottes in Zorn und Gnade über das Herzogtum Schlesien in Münzen, Liegnitz 1742.
• Kundmann J.Ch., Scholae in nummis, Berlin 1741.
• Kundmann J.Ch., Rariora Naturae et Artis Item in Re Medica..., Breßlau u. Leipzig 1737.
• Kundmann J.Ch., Silesia in nummis, Breslau 1738.
• Kundmann J.Ch. (coed.), Sammlung von Natur-, Medizin- sowie auch dazu gehörigen Kunstund Literaturgeschichten 1717-.
• Lischke R.-J., Caspar Neumann (1648-1715). Ein Beitrag zur Geschichte der Sterbetafeln, Institut für Angewandte Demographie GmbH, Berlin 1998.
• Neumann C., Kern aller Gebete, Luckau 1752.
• Pearson E.S. (ed.), Lectures by Karl Pearson, The History of Statistics in the 17th and 18th Centuries against the Changing Background of Intellectual, Scientific and Religious Thought, Griffin, London 1978, Chapter 111, pp. 74-99.
• Schubert B., Kaspar Neumann, Elberfeld 1903.
• Tacke F.P., Das merkwürdige Leben des vortreflichen und in Gott ruhenden Gottesgelehrten, Hr. M. Caspar Neumanns, Pietsch, Breslau 1741.
• Zimmermann H., Caspar Neumann und die Entstehung der Frühaufklärung, Witten 1969.