Konflikt o Górski Karabach : problem azerskich przesiedleńców

• Autorzy: Anna Wirowska

Warianty tytułu

Conflict over Nagorno-Karabakh : Problem of Azerbaijani Internally Displaced Persons

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Według rankingu ONZ Azerbejdżan jest jednym z czołowych państw, na których terenie występuje wysoki odsetek przesiedleńców. Mniej więcej co ósmy Azerbejdżanin przynależy do jednej z tych grup. Sprawę pogarsza fakt, że ok. 79 % przesiedleńców cierpi z powodu ubóstwa lub społecznej dyskryminacji. Sytuacja ta jest rezultatem konfliktu między Armenią a Azerbejdżanem o Górski Karabach, który rozpoczął się u schyłku lat 80- tych. Pierwsze migracje rozpoczęły się w 1987 roku, a zakończyły w 1991 i dotyczyły głównie Azerów i Ormian powracających do ojczyzny (około 500.000 wszystkich razem). W 1988 sytuacja w regionie była już bardzo groźna i prawie nikt nie potrafił przejąć nad nią kontroli. Zaczęło dochodzić do pogromów, w wyniku których zginęło wielu ludzi w Sumgait i Baku. W latach 1992-94 doszło do regularnej wojny między Armenią i Azerbejdżanem. Gdy miały miejsce największe migracje, wielu Azerów i Kurdów musiało opuścić swe domy z powodu ormiańskiej inwazji w Szuszi i Chodżali. Najbardziej traumatyczne wydarzenia miały miejsce w roku 1993, podczas których Azerbejdżan utracił 13% swego terytorium, a wszystkich ludzi stamtąd zmuszono do wyniesienia się. W maju 1994, pod auspicjami WNP, podpisano zawieszenie broni między tymi dwoma poradzieckimi państwami. Od tego czasu między Azerbejdżanem i Armenią ma miejsce coś, co można nazwać "stanem pokojowo-wojennym". Prace nad przywróceniem pokoju, w które zaangażowane są Mińska grupa OBWE (z Rosją, USA, Francją) oraz ONZ, wciąż trwają bez powodzenia. Niemożliwy będzie potencjalny powrót przesiedleńców nawet w następnej dekadzie. Jest to związane z nieuregulowanym statusem Górskiego Karabachu i Korytarza Laczyńskiego (stanowiącego strefę buforową).(abstrakt oryginalny)

EN

According to UN report Azerbaijan is ranked as one of the top countries with the vast majority of refugees and internally displaced persons- every eight Azerbaijani citizen belongs to one of these groups. What makes that matter worse is that 79% of IDP`s suffers from poverty or social discrimination. That situation is a result of the conflict between Armenia and Azerbaijan over Nagorny Karabakh which broke out in the end of 80s`. The first migrations started in 1987 and finished in 1991 and concerned mainly Azerbaijanis and Armenians going back to their motherlands(around 500.000 people all together). In 1988 situation in the region was getting very serious and hardly nobody could take control over it. Rallies stared to turn into pogroms and a lot of people were killed in Sumgait and in Baku. In 1992-1994 a regular war broke out between Armenia and Azerbaijan. That is when the biggest migrations took place- Azerbaijanis and Kurds had to leave their homes because of the Armenian invasion on Shushi and Khodzaly. The most traumatic event occurred in 1993- Azerbaijan lost 13% of its territory and all people leaving there were forced to move out. In may 1994 a ceasefire under auspicious of CIS was signed between these two former-Soviet countries. Since then, something what might be called "a peace-war state" between Armenia and Azerbaijan has been existing. The peacemaking process is still in progress- there are OSCE Minsk Group (with Russia, USA, France) and UN working on that- unsuccessfully. The potential IDP`s comeback will be impossible even in next decade. That is connected with unsettled status of Nagorny Karabakh and Lachin corridor (which is a buffer zone).(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konflikty etniczne; Przesiedlenia ludności; Dyskryminacja

EN

Ethnic conflicts; Resettlements of people; Discrimination

• Czasopismo: Doctrina. Studia społeczno-polityczne
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 9
• Strony: 307--315

Twórcy

autor

Anna Wirowska

Bibliografia

• T. de Waal, Black Garden. Armenia and Azerbaijan through peace and war, New York/ London 2004, s. 127-128.
• Nagorny Karabakh v 1918-1923 gg: sbornik dokumentov i materialov, dokument nr 297, Erewań 1992.
• T. de Waal, Black Garden. Armenia and Azerbaijan through peace and war, New York/ London 2004, s. 127-128.
• Nagorny Karabakh v 1918-1923 gg: sbornik dokumentov i materialov, dokument nr 297, Erewań 1992.
• T. Świętochowski, Azerbejdżan, Warszawa 2006, s. 164-166.
• Zayavlenye MID Rossiyskoy Federacyi, 13.05.92 i 22..05.92, "Diplomaticheskiy vestnik" no 7, Moskwa 30.06. 1992, s. 3.
• F. M. Deng, Report of the Represenative of the Secretary-General. Profiles in displacement: Azerbaijan, United Nations Comission on Human Rights (CHR), 25.01.1999, paragrafy 29-30.
• http://www.eurasianet.org/node/61146, 26.08.2010.
• http://www.unhcr.org/44103bcb0.html, 22.08.2010.
• Estimates of IDPs Temporarily Residing at Cities and Regions of the Azerbaijan Republic December 2005.
• http:// www. internal-displacement. org, 22.08.2010.
• UNHCR 2004 Statistical Yearbook entry for Azerbaijan, http://www.unhcr.org/414ad56a0.html, 22.08.2010.
• Azerbaijan Human Development Report, A specific impediment to development: the issue of refugees and IDPs, Demographics and Gender, Baku 2002, http://www.un-az.org / undp /nhdr/index.php