Refinansowanie długu polskich gmin

• Autorzy: Daniel Jurewicz

Warianty tytułu

Polish Local Government Debt Refinance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

O wyborze problematyki refinansowania zadłużenia samorządowego zadecydowało przeświadczenie o niedostatecznym ujmowaniu tego zagadnienia w literaturze przedmiotu, nierzadko jego bagatelizowaniu w odniesieniu do szczebla regionalnego i lokalnego oraz istnieniu pokaźnych luk na tym polu badawczym. Zasadniczym celem pracy jest usystematyzowanie informacji dotyczących refinansowania długu publicznego, w tym samorządowego, oraz zbadanie skali zjawiska w polskich gminach. Przedstawiono propozycje wzbogacenia mierników oceny kondycji finansowej samorządów o te dotyczące opisywanych zagadnień. Sprecyzowane cele mają więc charakter zarówno teoretyczny, jak i aplikacyjny. W pracy wskazano trudności, jakie związane są z pomiarem zadłużenia publicznego, przybliżono pojęcie refinansowania długu oraz odniesiono je do długu samorządowego. Zasygnalizowano zagadnienia związane z restrukturyzacją zadłużenia, myloną czasem z jego refinansowaniem. Zaprezentowano również dane dotyczące refinansowania polskich gmin w latach 2003-2015 oraz przedstawiono propozycje mierników omawianych zagadnień. Opracowanie kończy podsumowanie zawierające najważniejsze wnioski; zasygnalizowano również problemy wymagające dalszych badań. (abstrakt oryginalny)

EN

The choice of the subject of this paper: the refinancing of the local government debt, was determined by the conviction that this field of research has not yet been sufficiently explored. Literature downplays this issue at the regional and local level. Thus the main aim of this work is the systematisation of information on the refinancing of public debt, including local government debt, and examination of the scale of this phenomenon existing throughout Polish municipalities. Debt indicators have been proposed to be added to the array of tools used for assessing the financial condition of local governments so that the objectives defined in the paper had both a theoretical as well as practical application. Problems and difficulties associated with the measurement of public debt have been identified, the concept of debt refinancing explained in more detail and a reference of a public debt to the local government debt has been made. Issues indicated in the article relate to debt restructuring and are sometimes confused with refinancing. The refinancing of Polish municipalities in the years 2003-2015 has been presented, followed by some proposals for measures applicable to the issues under discussion. The paper ends with a summary containing the main findings, and indicates issues that still require further research. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dług publiczny; Zadłużenie; Redukcja zadłużenia; Samorząd terytorialny; Gmina

EN

Public debt; Indebtedness; Debt reduction; Local government; District

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 2
• Strony: 111--126

Twórcy

autor

Daniel Jurewicz

• Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy

Bibliografia

• A. Babczuk, Zadłużenie spółek komunalnych w Polsce. Próba oceny skali i zróżnicowania regionalnego, "Finanse Komunalne" 2012, nr 9.
• A. Gniadkowski, Poprawianie artykułu 243: samorządy pod mniejszą presją, "Wspólnota" 2014, nr 19.
• A. Kamela-Sowińska, Sekurytyzacja jako metoda oddłużenia polskich szpitali, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego" Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" 2014, nr 67.
• A. Koziński, Balcerowicz pokazuje prawdziwy dług Polski, 2013, polskatimes.pl/artykul.1005111.html [dostęp: 6.02.2017].
• Artykuł 243. Ze skarbnikiem o ustawie o finansach publicznych, 2013, Serwis Samorządowy PAP, samorzad.pap.pl/depesze/wiadomości_centralne/125229 [dostęp: 22.02.2017].
• B. Filipiak, Przesłanki dokonania oceny samorządowego długu publicznego na tle podejścia badawczego, w: E. Denek, M. Dylewski (red.), Szacowanie poziomu zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w warunkach zwiększonego ryzyka utraty płynności finansowej, Difin, Warszawa 2013.
• D. Jegorow, Falsyfikacja rozwoju społeczno-gospodarczego w skwantyfikowanym systemie sprawozdawczym w układzie regionalnym, w: J. Pach et al. (red.), Ekonomia umiaru. Realna perspektywa? Nowy paradygmat Grzegorza W. Kołodki, PWN, Warszawa 2016.
• D. Jurewicz, Dług samorządu - bodziec czy bariera absorpcji środków europejskich?, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 78, 2016, z. 2.
• E. Mączyńska, Wybrane globalne i makroekonomiczne czynniki kształtujące w Polsce dochodzenie praw z umów, "Biuletyn PTE" 2015, nr 1(68).
• G. Gorzelak, B. Jałowiecki, Koniunktura w Polsce lokalnej 2013, "Studia Regionalne i Lokalne" 2014, nr 4(58).
• G.W. Kołodko, Społeczne i przestrzenne aspekty zróżnicowania dochodów we współczesnym świecie, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy" 2014, nr 39(3).
• J. Hausner, S. Mazur (red.), Państwo i My. Osiem grzechów głównych Rzeczpospolitej, Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej, Kraków 2015.
• J. Pach, Umiar w finansach publicznych w świetle kryteriów budżetowych z Maastricht, w: J. Pach et al. (red.), Ekonomia umiaru. Realna perspektywa? Nowy paradygmat Grzegorza W. Kołodki, PWN, Warszawa 2016.
• J. Stęplowski, Czy kredyt konsolidacyjny wymaga zmiany budżetu jednostki samorządu terytorialnego?, "Finanse Komunalne" 2016, nr 6.
• K. Marchewka-Bartkowiak, Potrzeby pożyczkowe jednostek sektora finansów publicznych, INFOS, Biuro Analiz Sejmowych, 2012, orka.sejm.gov.pl/Infos_131.pdf [dostęp: 6.02.2017].
• K. Marchewka-Bartkowiak, Refinansowanie (rolowanie) długu, 2012, sejm.gov.pl/sejm7.nsf/BAS Leksykon [dostęp: 8.02.2017].
• K.S. Cichocki, Zarządzanie finansami i długiem samorządu terytorialnego w perspektywie wieloletniej, PAN, IBN, Warszawa 2013.
• M. Bitner, M. Kulesza, Nowa definicja państwowego długu publicznego? Problemy związane z interpretacją przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 23.12.2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, w tym do długu Skarbu Państwa, "Samorząd Terytorialny" 2011, nr 7-8.
• M. Bitner, Spółki prawa handlowego - przeniesienie zadłużenia poza JST, w: P. Walczak (red.), Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego, C. H. Beck, Warszawa 2014.
• M. Cilak, Instrumenty wspierania rozwoju gospodarczego stosowane przez samorząd terytorialny. Problematyka prawnofinansowa, TNOiK, Dom Organizatora, Toruń 2013.
• M. Jastrzębska, Nadmierne zadłużanie się jednostek samorządu terytorialnego - przyczyny, skutki, przeciwdziałanie, "Finanse Komunalne" 2016, nr 6.
• M. Poniatowicz et al., Efektywne zarządzanie długiem w jednostce samorządu terytorialnego, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa 2010.
• M. Poniatowicz, Dług publiczny w systemie finansowym jednostek samorządu terytorialnego (na przykładzie miast na prawach powiatu), Wyd. UwB, Białystok 2005.
• M. Słodowa-Hełpa, Rozwój zintegrowany. Warunki, wymiary, wyzwania, CeDeWu, Warszawa 2013.
• M. Tyniewicki, Ogólne zasady zaciągania zobowiązań przez inne niż Skarb Państwa jednostki sektora finansów publicznych, w: E. Ruśkowski, J.M. Salachna (red.), Finanse publiczne. Komentarz praktyczny, ODDK, Gdańsk 2014.
• M. Wiśniewski, Obligacje podporządkowane, wieczyste i przychodowe w Polsce - próba oceny ekonomicznych skutków nowelizacji ustawy o obligacjach, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 77, 2016, z. 1.
• P. Dobrowolski, Prawdziwy dług publiczny Polski wynosi ponad 200% PKB, Instytut Sobieskiego, Warszawa 2009, sobieski.org.pl/wp-content/uploads/raport_dobrowolski_e_book.pdf [dostęp: 6.02.2017].
• P. Walczak, Zasady zaciągania zobowiązań z tytułu kredytów, pożyczek i papierów wartościowych przez zarządy JST, w: P. Walczak (red.), Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego, C. H. Beck, Warszawa 2014.
• P. Wielgosz (red.), Kryzys długów publicznych. Przewodnik dla początkujących, witryna Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, 2012, issuu.com/lmdpl/docs/dlug [dostęp: 22.02.2017].
• Public debt. How much is too much, 2015, economist.com/blogs/freecharge/2015/06/publicdebt [dostęp: 22.02.2017].
• R.J. Shiller, Finance and the Good Society, PUP, Princeton 2012.
• R.P. Krawczyk, Problem skuteczności rozwiązań prawnych zapobiegających nadmiernemu zadłużaniu się samorządu terytorialnego, "Finanse Komunalne" 2016, nr 12.
• Refinansowanie, Portal Narodowego Banku Polskiego, www.nbportal.pl/slownik/pozycje-slownika/refinansowanie [dostęp: 8.02.2017].
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, Dz. U. Nr 298, poz. 1767.
• S. Owsiak, Finanse, Polskie WE, Warszawa 2015.
• T. Uryszek, Ryzyko refinansowania długu Skarbu Państwa w Polsce, Finanse i Prawo Finansowe 2, Łódź 2014, finanseiprawofinansowe.uni.lodz.pl/Publikacje/2/Dodatek_Kwartalny.pdf [dostęp: 8.02.2017].
• T. Żółciak, Kreatywna księgowość kwitnie w samorządach. Nowe reguły zadłużenia się nie zdają egzaminu, 2016, serwisy.gazetaprawna.pl/samorząd/artykuly/925758.html [dostęp: 22.02.2017].
• Ustawa z 17 października 2003 r. o zmianie ustawy o finansach, Dz. U. 2003, Nr 189, poz. 1851.
• Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz. U. 2016, poz. 1870 ze zm.
• W. Gonet, Kredyty, pożyczki, obligacje w gospodarce finansowej samorządu terytorialnego, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie - Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2006.
• W. Gonet, Zapis dyskusji panelowej na temat "Pożądane kierunki i scenariusze naprawy finansów publicznych w Polsce", w: J. Szołno-Koguc, A. Pomorska (red.), Ekonomiczne i prawne uwarunkowania i bariery redukcji deficytu i długu publicznego, Wolters Kluwer business, Warszawa 2011.
• W. Miemiec, Kategoria kredytu i pożyczki jako tytułów zaliczanych do państwowego długu publicznego w ustawie o finansach publicznych i w rozporządzeniu wydanym na jej podstawie, w: J. Szołno-Koguc, A. Pomorska (red.), Ekonomiczne i prawne uwarunkowania i bariery redukcji deficytu i długu publicznego, Wolters Kluwer business, Warszawa 2011.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rpeis.2017.79.2.10