Preferencje i zachowania konsumentów w centrach handlowych w Polsce na przykładzie Krakowa

• Autorzy: Anna Irena Szymańska , Monika Płaziak

Warianty tytułu

Consumers' Preferences and Behaviour in Polish Shopping Malls Based on the Example of Kraków

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przemiany społeczno-gospodarcze, które nastąpiły po 1989 roku, przyczyniły się do rozwoju gospodarki rynkowej, a co za tym idzie swobodnego powstawania oraz wycofywania się z rynku podmiotów gospodarczych stanowiących prywatną własność. Początkowo powstawały głównie małe prywatne przedsiębiorstwa handlowe, w których przeważał polski kapitał. Jednak cechy, którymi charakteryzował się polski rynek w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, czyli duży popyt konsumpcyjny, brak dużego krajowego kapitału wyspecjalizowanego w działalności handlowej, korzystne przepisy podatkowe, niskie ceny zakupu i dzierżawy nieruchomości oraz dostępność wykwalifikowanej siły roboczej, stanowiły zachętę dla zagranicznych firm handlowych o światowym zasięgu do inwestowania w rozwój sklepów wielkopowierzchniowych w Polsce. Do szybkiego rozwoju tej formy handlu w przyczynił się również duży kapitał oraz nowoczesna kadra zarządzająca, którymi firmy te dysponowały. W efekcie w Polsce powstało wiele wielkopowierzchniowych obiektów handlowych (WHO) o powierzchni powyżej 400 m2 , takich jak: sklepy dyskontowe, superi hipermarkety oraz domy i centra handlowe, charakteryzujących się dużą powierzchnią sprzedaży i szerokim asortymentem towarów z wielu branż. Obecnie stanowią one istotny element przestrzeni miejskiej i jednocześnie poważną konkurencję dla pozostałych form handlu detalicznego. Możliwości, jakie dają WHO, czyli szeroka oferta produktowo-usługowa, akcje promocyjne i degustacyjne, duże własne parkingi i stacje benzynowe, jak również wiele różnych placówek znajdujących się na terenie kompleksu handlowego, skutecznie przyciągają klientów. W niniejszym opracowaniu skoncentrowano się głównie na analizie centrów handlowych działających w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem tych zlokalizowanych w Krakowie. Za centrum handlowe uznano "nieruchomość handlową, która została zaplanowana, zbudowana oraz jest zarządzana jako jeden podmiot handlowy, składający się ze sklepów oraz części wspólnych, o minimalnej powierzchni najmu 5 tys. m2 (GLA) i składa się z minimum 10 sklepów" (Mikołajczyk, 2009: 138-139). Celem niniejszego opracowania była diagnoza preferencji konsumentów w zakresie wyboru miejsc dokonywania zakupów oraz deklaracji dotyczących korzystania z dodatkowych funkcji oferowanych w ramach badanych podmiotów handlowo-usługowych, jak również identyfikacja pozahandlowych funkcji centrów handlowych, którymi szczególnie zainteresowani są potencjalni konsumenci. W artykule dokonano także charakterystyki profilu konsumenta deklarującego wybór centrum handlowego jako miejsca dokonywania zakupów i spędzania wolnego czasu. Wnioskowanie oparte zostało o analizę literatury przedmiotu oraz wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych przez autorki opracowania. Jako narzędzie badawcze zastosowano kwestionariusz ankiety. W badaniach uczestniczyło łącznie 1756 respondentów będących głównie mieszkańcami Krakowa.(abstrakt oryginalny)

EN

Social and economic changes that occurred after 1989 contributed to the market economy development and thus the unfettered creation and withdrawal from the market of business entities which are private properties. Initially, mainly small private trade enterprises were formed, in which Polish capital prevailed. But the traits that characterised the Polish market in the 1990s, i.e. a large consumer demand, the lack of large national capital specialised in commercial activities, favourable tax laws, low purchase prices, lease of real estate and the availability of skilled labour were the incentive s for foreign trade enterprises to invest in the development of hypermarkets in Poland. Foreign trade enterprises dispose the large capital and modern management team which has contributed to the rapid development of this trade form. As a result, in Poland, a large number of commercial buildings (WHO) were created with an area of more than 400 sq m, such as discount stores, supermarkets and hypermarkets, as well as trading houses and shopping centres, characterised by a large area of sales and a wide range of diverse goods of various types. Currently, they form an important element of urban space and at the same time a serious competition for other retail forms. The opportunities provided by the WHO, ie. a wide range of products and services, sales and tasting, large parking lots and gas stations, as well as many different outlets located within the shopping complex, effectively attract customers. This paper focuses mainly on the analysis of shopping centres operating in Poland, with particular emphasis on those located in Kraków. A shopping centre was defined as "commercial real estate, which was planned, built and managed as a single entity, consisting of shops and common parts, with a minimum leasable area of 5 thousand sq m (GLA) and containing at least 10 stores" (Mikołajczyk, 2009: 138-139). The aim of this study was to identify the preferences of consumers in terms of their choice of shopping areas and their declarations related to the use of the additional functionality offered by the surveyed entities of commercial premises, as well as the identification of the non-trade concerns function of the shopping centres, which are particularly interested in the potential consumers. In the article, the characteristics of the profile of the consumer declaring the choice of the mall as a place for shopping and leisure was also dealt with.The inference was based on an analysis of the literature and the results of a direct research conducted by the authors of the study. As a research tool the survey questionnaire was used. The studies involved a total of 1,756 respondents who were mostly residents of Kraków and selected by random method.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Centra handlowe; Preferencje konsumenta; Zachowania konsumenta; Studium przypadku

EN

Shopping centres; Consumer preferences; Consumer behaviour; Case study

• Czasopismo: Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Rocznik: 2017
• Tom: 31
• Numer: nr 3 Rozwój wybranych działów sektora usług = The Development of Selected Branches of the Services Sector
• Strony: 132--152

Twórcy

autor

Anna Irena Szymańska

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

autor

Monika Płaziak

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Bibliografia

• Almanach centrów handlowych 2013/14 (2017, 22 stycznia). Pozyskano z http://www.thecity. com.pl/Publikacje/Almanach-Centrow-Handlowych/Almanach-CH-2013-2014
• Altkorn, J., Kramer, T. (red.) (1998). Leksykon marketingu. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Bogdanov, D. (2002). Problemy lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. W: J. Słodczyk (red.). Przemiany bazy ekonomicznej i struktury przestrzennej miast. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 383-388.
• Celińska-Janowicz, D. (2011). Centra handlowe wobec miejskiej przestrzeni publicznej - nie tylko imitacja. W: I. Jażdżewska (red.). Człowiek w przestrzeni publicznej miasta. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 149-156.
• Centrum Handlowe Panorama (2017, 22 stycznia). Pozyskano z http://najlepszegalerie.pl/warszawa/centrum,handlowe,panorama
• Chaberko, T., Ciechowski, M., Kretowicz, P. (2013). Funkcjonowanie wielkiego centrum handlowego w ujęciu przestrzennym i czasowym (na przykładzie Bonarka City Center w Krakowie). Ekonomia / Uniwersytet Warszawski, 32, 121-13.
• Chebat, J.C., Sirgy, J.M., Grzeskowiak, S. (2010). How can shopping mall management best capture mall image? Journal of Business Research, 63(7).
• Chomuntowska, D. (2017, 22 stycznia). Obiekty nowej generacji. Pozyskano z http://www.poradnikbiznesu.info/edukator-przedsiebiorcy/nieruchomosci-komercyjne/rynek-handlowy-obiekty-nowej-generacji
• Chudzik, D. (2006). Wizerunek klienta supermarketów. Handel Wewnętrzny, 4-5, 63-66.
• Ciechomski, W. (2010). Koncentracja handlu w Polsce i jej implikacje dla strategii konkurowania przedsiębiorstw handlowych. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
• Colliers International. Raport roczny 2016 (2017, 22 stycznia). Pozyskano z http://www.colliers.com/-/media/files/emea/poland/reports/2016/colliers_international_raport_roczny_2016.pdf?la=pl-pl
• Czekamy na centra handlowe piątej generacji (2008, 18 lutego) (2017, 22 stycznia). Pozyskano zhttp:// www.rp.pl/artykul/94191-Czekamy-na-centra-handlowe-piatej-generacji.html

Identyfikatory

DOI

10.24917/20801653.313.9