Kategoria wolności gospodarowania przez pryzmat nauczania katolickiej nauki społecznej (KNS)

• Autorzy: Mateusz Rolski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Najbardziej wyrazistą cechą kapitalizmu jest prym indywidualizmu jednostki przed społeczeństwem jako całością, a jednocześnie realizacja celów i dobrobytu społeczeństwa poprzez egoistyczne decyzje gospodarcze jednostek. Trzy najbardziej charakterystyczne przymioty gospodarki kapitalistycznej to z kolei dominacja prywatnej własności środków produkcji, wolny rynek oraz motyw zysku przy podejmowaniu decyzji dotyczących produkcji. Samo pojęcie "liberalizmu gospodarczego" w dokumentach Stolicy Apostolskiej traktowane jest jako synonim kapitalizmu. Religia chrześcijańska, w swej istocie, kładzie nacisk na wolny wybór jednostki. Fakt, że nawet sam Bóg Wszechmogący nie łamie wolnej woli człowieka nie oznacza jednak, że KNS akceptuje pełną swobodę gospodarowania. Brak pełnej akceptacji zasad liberalizmu gospodarczego w jego "skrajnym" wydaniu implikuje konieczność interwencji państwa w sferze gospodarczej. Zakres interwencji instytucji państwowej w poglądach poszczególnych zwierzchników Stolicy Apostolskiej był różny. Z reguły był on odpowiedzią na aktualne problemy społeczno-gospodarcze na świecie. Niniejszy rozdział koncentruje się na kategorii wolności gospodarczej przez pryzmat poglądów zwierzchników Kościoła katolickiego od czasów pierwszej encykliki społecznej po współczesne oficjalne źródła papieskie. W miarę możliwości, ze względu na obszerność zagadnienia, wzięto również pod uwagę zdanie świeckich badaczy KNS. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Koncepcje wolności; Historia filozofii; Historia myśli ekonomicznej; Katolicka nauka społeczna; Kościół katolicki; Gospodarka kapitalistyczna

EN

Concepts of freedom; History of philosophy; History of economic thought; Catholic social teaching; Roman Catholic Church; Capitalist economy

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2016
• Tom: Kategoria wolności w ujęciu wybranych kierunków myśli ekonomicznej
• Strony: 126--144

Twórcy

autor

Mateusz Rolski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Böhr Ch., Raabe S., red. (2007), Nowy porządek wolności. Etyka społeczna Jana Pawła II - wizja dla zjednoczonej Europy, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego "Societas Vistulana, Kraków-Warszawa.
• Chojnicka K. (1993), Nauczanie społeczne Kościoła od Leona XIII do Piusa XII, Nauka dla Wszystkich, nr 462, Polska Akademia Nauk, Kraków.
• Cuda J. (1991), Kościół między kapitalizmem i socjalizmem, Księgarnia św. Jacka, Katowice.
• Encyklika "Caritas in verdate" Ojca Świętego Benedykta XVI do biskupów, prezbiterów i diakonów, do osób konsekrowanych i wszystkich wiernych świeckich o integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie (2009), Katolicka Agencja Informacyjna, http://ekai.pl/biblioteka/dokumenty/x723/encyklika-carltas-in-veritate/(dostęp: 23.11.2015).
• Encyklika "Laudato si" Ojca Świętego Franciszka poświęcona trosce o wspólny dom (2015), Serwis Papieski wiara.pl, http://papiez.wiara.pl/files/15/06/18/623450_150524_enciclicalaudatosi_pl.pdf (dostęp: 23.11.2015).
• Encyklika papieża Piusa XI " Quadragesimo anno " o chrześcijańskim ustroju społecznym (2002), Te Deum, Warszawa.
• Kupny J. ks., Fel S. ks., red. (2003), Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, Księgarnia św. Jacka, Katowice.
• Mazur J. (1992), Katolicka nauka społeczna, Polskie Towarzystwo Teologiczne w Krakowie, UNUM, Kraków.
• Novak M. (1993), Liberalizm - sprzymierzeniec czy wróg Kościoła, "W drodze", Warszawa.
• Papież Leon XIII (1891), Rerum novarum, Encyklika o kwestii robotniczej, Katolicka Agencja Informacyjna, http://ekai.pl/biblioteka/dokumenty/x258/encyklika-rerum-novarum/ ?print=l