Systemy zarządzania środowiskowego jako szansa na promowanie zrównoważonego rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem systemu ekozarządzania i audytu (EMAS)

• Autorzy: Janusz Myszczyszyn

Warianty tytułu

The Environmental Management Systems as a Opportunity in Promoting Sustainable Development with Special Emphasis on the Community Eco-Management and Audit Scheme (EMAS)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przygotowując artykuł, autor sformułował następujące cele: - ocena popularności implementacji systemów zarządzania środowiskowego ISO 14001 oraz wspólnotowego systemu zarządzania i audytu EMAS w krajach członkowskich UE, a szczególnie w Polsce; - ukazanie statystyk dotyczących wdrożeń systemów zarządzania środowiskowego; - ocena oddziaływania systemów środowiskowych na ciągły wzrost świadomości zrównoważonego rozwoju w naszym kraju; - przedstawienie głównych korzyści, a także barier, które towarzyszą wdrażaniu systemu EMAS. Dla weryfikacji hipotezy badawczej i założonych celów autor posłużył się materiałami wtórnymi, m.in. statystykami dostępnymi w unijnym rejestrze EMAS, a także rejestrze prowadzonym przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, deklaracjami środowiskowymi zarejestrowanych w EMAS organizacji i obiektów. Autor przeprowadził także pilotażowe badania 22 organizacji, które zostały zarejestrowane w systemie EMAS i które są przez niego kontynuowane. W badaniu uczestniczyli pełnomocnicy systemu środowiskowego (w tym EMAS).(fragment tekstu)

EN

The idea of sustainable development is one of the key in the process of economic development for Poland and the world. Human population wants the continuous growth of their consumption, but must recognize the need to protect the environment. Environmental management systems provide the appropriate management culture in the sphere of protection of natural resources in organizations, in their external environment, as well as human behavior. EMAS though still not very popular in our country (70 registered organizations), because it assumes much higher requirements than ISO 14001. Average number of the organizations increasing annually by 5-6. EMAS may in the future play an important role in promoting ecological behavior not only in the economic sphere, but also non-profit organizations and public institutions. The author shows how the benefits of the implementation of the EMAS, but also examines the barriers and difficulties in its start-up. The results of the author's own research carried out in 2016 among representatives of EMAS system.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój zrównoważony; Ochrona środowiska; System zarządzania środowiskiem; Audyt; Kultura zarządzania

EN

Sustainable development; Environmental protection; Environment management system; Audit; Management culture

• Czasopismo: Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 86
• Strony: 63--78

Twórcy

autor

Janusz Myszczyszyn

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• Agreement establishing the WTO. The WTO Agreements Series, https://www.wto.org/english/ /res_e/booksp_e/agrmntseries1_wto_e.pdf, dostęp: 22.05.2016.
• Borowiecki R., Bartkowiak P. 2006. Zmiany własnościowe i organizacyjne w przedsiębiorstwach komunalnych sektora energetycznego i ich wpływ na rozwój zrównoważony. Zesz. Nauk. AE Krak. 731, 17.
• Council Regulation (EEC) No 1836/93 of 29 June 1993 allowing voluntary participation by companies in the industrial sector in a Community eco-management and audit scheme. DzU z 10.7.1993 r., L 168.
• Czech K. 2009. Rozwój zrównoważony i jego realizacja w warunkach integracji europejskiej na przykładzie Francji, w: Handel międzynarodowy a procesy integracyjne w gospodarce światowej. Red. M. Maciejewski, S. Wydmus. Kraków, Fundacja UE Krak., 43-44.
• Gawor L. 2006. Antyglobalizm, alterglobalizm i filozofia zrównoważonego rozwoju jako globalizacyjne alternatywy. Probl. Ekorozw. 1(1), 41-48.
• Gecevska V., Donev V., Polenakovik R. 2016. A review of environmental tools towards sustainable development. Ann. Fac. Eng. Hunedoara - Inter. J. Eng. 14(1), 147-152.
• ISO 14001. Key benefits. 2015. Genewa, International Organization for Standardization.
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. DzU z 1997 r., nr 78, poz. 483 z późn. zm.
• Malicki M., Dreszczyk E. 2001. Bezpieczeństwo środowiska na terenach niezurbanizowanych, w: Gospodarka, człowiek, środowisko na obszarach wiejskich. Red. M. Kłodziński, Warszawa, PAN.
• Mierzejewska L. 2010. Rozwój zrównoważony miasta. Zagadnienia poznawcze i praktyczne, Poznań, Wydaw. UAM.
• Myszczyszyn J. 2010. Polskie doświadczenia w implementacji wspólnotowego systemu ekozarządzania i audytu w świetle najnowszego rozporządzenia EMAS III. Ochr. Środ. Zas. Natural. 44, 44-50.
• Myszczyszyn J. 2010. Próba oceny korzyści i barier związanych z implementacją wspólnotowego systemu ekozarządzania i audytu (EMAS). Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Oeconomica 277(58), 59-72.
• Myszczyszyn J. 2015. Oddziaływanie polityki handlu zagranicznego w kształtowaniu współczesnych procesów globalizacyjnych na przykładzie wybranych gospodarek z wczesnym take-off. Kult. Hist. Global. 18, 191-193.
• O krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS). DzU z 12.03.2004 r., nr 70, poz. 631, z późn. zm.
• Official statistics of the European EMAS Helpdesk - Organisations and sites with EMAS, http://ec.europa.eu/environment/emas/register, dostęp: kwiecień 2016.
• Organziations per one milion inhabitants, http://ec.europa.eu/environment/emas/documents/ articles_en.htm, dostęp: kwiecień 2016.
• Resolution of the Council and the Representatives of the Governments of the Member States, meeting within the Council of 1 February 1993 on a Community programme of policy and action in relation to the environment and sustainable development - A European Community programme of policy and action in relation to the environment and sustainable development. DzU 17.05.1993, C 138.
• Rosicki R. 2010. Międzynarodowe i europejskie koncepcje zrównoważonego rozwoju. Prz. Nauk.- -Met. 4, 44-56.
• Rozporządzenie (WE) nr 761/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 marca 2001 r. dopuszczające dobrowolny udział organizacji w systemie zarządzania środowiskiem i audytu środowiskowego we Wspólnocie (EMAS). DzU z 24.04.2001 r., L 114.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie wzoru wniosku o rejestrację organizacji w rejestrze EMAS. DzU z 2012 r., nr 0, poz. 166.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie współczynników różnicujących wysokość opłaty rejestracyjnej za wpis do rejestru organizacji zarejestrowanych w krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS). DzU z 2012 r., nr 0, poz. 341.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie wzoru wniosku o wpis podmiotu do rejestru weryfikatorów środowiskowych oraz wzorów dokumentów, formy, częstotliwości i terminów przekazywania informacji z rejestru wojewódzkiego do rejestru krajowego. DzU z 2004 r., nr 94, poz. 930.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu danych, które zawiera rejestr wojewódzki oraz wzoru wniosku o rejestrację organizacji w rejestrze wojewódzkim. DzU z 2004 r., nr 94, poz. 931.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie współczynników różnicujących wysokość opłaty rejestracyjnej w krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS). DzU z 2004 r., nr 94, poz. 932.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS), uchylające rozporządzenie (WE) nr 761/2001 oraz decyzje Komisji 2001/681/WE i 2006/193/WE. DzU z 22.12.2009 r., L 342.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (We) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS). DzUrz. UE z 22.12.2009 r., L342/1.
• Runowski H. 2001. Zrównoważony rozwój gospodarstw i przedsiębiorstw rolniczych, w: Gospodarka, człowiek, środowisko na obszarach wiejskich. Red. M. Kłodziński. Warszawa, PAN.
• Sustainable development in the European Union. Monitoring report of the EU Sustainable Development Strategy. 2015. Luxembourg, Eurostat, Publications Office of the European Union, 105.
• The ISO Survey of Management System Standard Certifications. 2014, http://www.iso.org/iso/iso_ _survey_executive-summary.pdf, dostęp: maj 2015.
• The World Trade Organization and Sustainable Development: An independent assessment. A report by the International Institute for Sustainable Development. 1996. Winnipeg, Manitoba, International Institute for Sustainable Development.
• Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana). DzUrz. UE z 26.10.2012 r., C 326.
• Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS). DzU z 2004 r., nr 70 poz. 631, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS). DzU z 2011 r., nr 178, poz. 1060.
• Wiatrak A. 2000. Założenia i polityka zrównoważonego rozwoju rolnictwa. Zesz. Nauk. SGGW Warsz. 40, 5-16.
• World Commission on Environment & Development. 1987. Our Common Future. Oxford, Oxford University Press, 27.

Identyfikatory

DOI

10.21005/oe.2017.86.1.07