Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa UE - cele i wyzwania

• Autorzy: Krzysztof Jerzy Gruszczyński

Warianty tytułu

European Union Common Foreign and Security Policy (CFSP) - Goals and Challenges

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł przedstawia analizę prawną prowadzonej przez Unię Europejską wspólnej polityki zagranicznej i obronnej (WPZiB). Posiada ona szczególny charakter po wejściu w życie Traktatu z Lizbony z 2007 r. Podjęta jest próba przedstawienia głównych instytucji i organów zaangażowanych w proces kształtowania i realizacji WPZiB UE; uzupełniona jest wzajemnymi powiązaniami międzyinstytucjonalnymi co pozwoliłoby na pełniejszą ocenę WPZiB i możliwości jej faktycznej realizacji. Wraz z wejściem w życie TL w dniu 1 grudnia 2009 roku przyjęty został pogląd, że nie miał on dużego wpływu na WPZiB a większość komentatorów jest zdania, że obszar "drugi filar" pozostał na swoim miejscu. Nie należy dziwić się, biorąc pod uwagę ochronę suwerennych prerogatyw państw członkowskich, że WPZiB posiada w dalszym ciągu charakter ustaleń międzyrządowych, które są wypadkową indywidualnych, nieraz bardzo odmiennych interesów politycznych państw członkowskich UE. Przyjęty instytucjonalny sposób kształtowania i prowadzenia polityki międzynarodowej UE, naruszający suwerenność państwa członkowskiego, spowodowany jest zbyt dużym rozdźwiękiem w działaniach pomiędzy wymiarem wspólnotowym a międzyrządową WPZiB. Taka sytuacja przyczynia się do sprzeciwiania się państw członkowskich rozszerzeniu formuły wzmocnionej współpracy na kwestie wojskowe i obronne oraz ustanowieniu formuły współpracy strukturalnej w ramach WPZiB. (abstrakt oryginalny)

EN

The article analyzes the European Security and Defense Policy as well as presents a historical overview of the development of European security institutions, and a theoretical perspective on this development. Furthermore it analyses the strategy' underlying EU policies and assesses whether a European strategic culture has emerged. It is argued that organised crime groups involved in the smuggling of migrants exploit the vulnerabilities of people seeking protection or better economic opportunities and are responsible for the loss of lives in the name of profit. Serious and organized cross-border crime is finding new avenues to operate, and new ways to escape detection. There are huge human, social and economic costs - from crimes such as trafficking in human beings, trade in firearms, drug smuggling, and financial, economic and environmental crime. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa (WPZiB); Polityka bezpieczeństwa; Polityka zagraniczna; Traktat lizboński; Suwerenność; Państwa członkowskie

EN

Common Foreign and Security Policy (CFSP); Security policy; Foreign policy; Lisbon Treaty; Sovereignty; Member states

• Czasopismo: Studia Prawnicze i Administracyjne
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 18 (4)
• Strony: 17--36

Twórcy

autor

Krzysztof Jerzy Gruszczyński

• Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie

Bibliografia

• Aarstad A.K., Drieskens E., Jørgensen K.E., Laatikainen K. and Tonra B. (Eds.), Handbook of European Foreign Policy, London, Sage, 2015.
• von Arnauld, A. & Hufeld, U. (Eds.). (2010). Systematischer Kommentar zu den Lissabon-Begleitgesetzen, Baden-Baden Nomos; Frenz, W. 2011.
• The question of competence in the European Union (ed. L. Azoulai), Oxford 2014.
• Blanke H.J. and Mangiameli S. (eds.), The treaty on European Union (TEU) A commentary, Berlin/Heidelberg, Springer 2013.
• Bouton, L, A Llorente-Saguer and F Malherbe, Get rid of unanimity: The superiority of majority with veto power, CEPR Discussion Paper 10408, February 2015.
• Bunse S., Small States and EU Governance. Leadership through the Council Presidency, Basingstoke 2009, DOI: http://dx.doi.org/10.1057/9780230234345.
• Bunse S., Klein C., What's Left of the Rotating Presiency? The Future of 'National' Presidencies, [in:] The European Council and European Governance. The Commanding Heights of the EU, eds. F. Foret, Y.-S. Rittelmeyer, London - New York 2014.
• Gráinne de Búrca and J. H. H. Weiler (Eds), The worlds of European constitutionalism, Cambridge University Press 2012.
• Closa C., Institutional Innovation in the EU: The 'Permanent' Presidency of the European Council, [in:] The EU's Lisbon Treaty. Institutional Choices and Implementation, ed. F. Laursen, Farnham 2012.
• Craig P., The President of the European Council, [in:] Europe's Constitutional Challenges in the Light of the Recent Case Law of National Constitutional Courts. Lisbon and Beyond, eds. J.M. Beneyto, I. Pernice, Baden-Baden 2011, DOI.
• Crum B., Accountability and Personalisation of the European Council Presidency, "Journal of European Integration" 2009, Vol. 31, No. 6, DOI.
• Curtin P., Executive Power of the European Union. Law, Practices and the Living Constitution, Oxford - New York 2009.
• Dinan D., Governance and Institutions: Implementing the Lisbon Treaty in the Shadow of the Euro Crisis, "Journal of Common Market Studies" 2011, Vol. 49, DOI.
• Dudzik S., System instytucjonalny Unii Europejskiej w Konstytucji dla Europy. Zarys problematyki, [w:] Konstytucja dla Europy. Przyszły fundament Unii Europejskiej, (red.) S. Dudzik, Kraków 2005.
• Eggermont F., The Changing Role of the European Council in the Institutional Framework of the European Union. Consequences for the European Integration Process, Cambridge - Antwerp - Portland 2012.
• European Council Decision of 1 December 2009 adopting its Rules of Procedure (2009/882/EU), O.J. 2009, L 315/51.
• European Parliament resolution of 7 May 2009 on the impact of the Treaty of Lisbon on the development of the institutional balance of the European Union (O.J. 2010, C 212E/12. 2008/2073(INI)).
• Fernández Pasarín A.M., The Commmutarization of the Council Presidency. Intra-Institutional Dimensions and Inter-Institutional Effect, [in:] The European Council and European Governance. The Commanding Heights of the EU, eds. F. Foret, Y.-S. Rittelmeyer, London - New York 2014.
• Galster J., Równowaga instytucjonalna jako kategoria doktrynalna, orzecznicza i normatywna. Studium zasady Unii Europejskiej, Toruń 2008.
• Galster J., Knade-Plaskacz A., E pluribus unum. Koherencja UE jako organizacji międzynarodowej, [w:] Unia Europejska: zjednoczeni w różnorodności, (red.) C. Mik, Warszawa 2012.
• Griller, S. Primary law and policy in EU external relations: Moving away from the Big Picture, European Law Review, 33(5) 2013.
• Grzeszczak R., Władza wykonawcza w systemie Unii Europejskiej, Warszawa 2011.
• Herm.-J. Blanke and Stelio Mangiameli (Eds.), The European Union after Lisbon: Constitutional Basis, Economic Order and External Action, Heidelberg/New York Springer 2010.
• Hayes-Renshaw F., Wallace H., The Council of Ministers, Basingstoke 2006.
• Hosli M. (red.), Decision making in the EU before and after the Lisbon Treaty, London 2015.
• Jesień L., The European Union Presidency. Institutionalized Procedure of Political Leadership, Bern 2013, DOI: http://dx.doi. org/10.3726/978-3-0351-0531-5.
• Keukeleire, S. & T. Delreux, The Foreign Policy of the European Union, 2nd edition, Palgrave Macmillan, 2014.
• Koutrakos, Panos, EU international relations law, Oxford Hart Publishing 2015.
• The European Union's external relations, a year after Lisbon, Panos Koutrakos (ed.) CLEER Working Papers 2011/3.
• Kuijper P. J. The law of EU external relations: cases, materials, and commentary on the EU as an international legal actor, Oxford 2013.
• Lenz, C. O. & Borchardt, K.-D. (Eds.). EU-Verträge: Kommentar nach dem Vertrag von Lissabon, 5th ed. Köln: Bundesanzeiger 2010.
• Chelotti, Nicola, The formulation of EU foreign policy: socialization, negotiations and disaggregation of the state, London Routledge, Taylor & Francis Group 2016.
• Peterson J., Byrne A., Helwing N., International Interests: the Common Foreign and Security Policy, [in:] The Institutions of the European Union, (eds.) J. Peterson, M. Shackleton, Oxford 2012.
• Radtke K., The EU's Common Foreign and Security Policy (CFSP) after the Lisbon Treaty: Supranational Revolution or Adherence to Intergovernmental Pattern?, [in:] The EU's Lisbon Treaty. Institutional Choices and Implementation, ed. F. Laursen, Farnham 2012.
• Rosas, E. Levits and Y. Bot (eds), Court of Justice of the European Union - Cour de Justice de l'Union Européenne. The Court of Justice and the Construction of Europe: Analyses and Perspectives on Sixty Years of Case-law - La Cour de Justice et la Construction de l'Europe: Analyses et Perspectives de Soixante Ans de Jurisprudence. The Hague T.M.C. Asser Press.; Hillion, C. 2014.
• Rüger C., A Position under Construction: Future Prospects of the High Representative after Treaty of Lisbon, [in:] The High Representative for the EU Foreign and Security Policy - Review and Prospects, eds. G. Müller-Brandeck-Bocqut, C. Rüger, Baden-Baden 2011.
• Sap J.W., The European President, "European Constitutional Law Review" 2005, Vol. 1.
• Szczerba-Zawada A., Pozycja ustrojowa Rady Europejskiej w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej, Warszawa 2013.
• Szczerba-Zawada A., Przewodniczący Rady Europejskiej, czyli o postlizbońskiej formule przewodnictwa w Radzie Europejskiej, "Przegląd Sejmowy" 2014, nr 4.
• Świeboda P., System instytucjonalny Unii Europejskiej w Traktacie z Lizbony - konsekwencje i wyzwania, [w:] Traktat z Lizbony - postanowienia, ocena, implikacje, (red.) K. Smyk, Warszawa 2008.
• The Treaty of Lisbon: A Second Look at the Institutional Innovations. Joint CEPS, EGMONT and EPC Study, Brussels 2010.
• Van Hecke S., Bursens P., The Concil Presidency and the European Council. Towards Collective Leadership in the EU, [in:] The European Council and European Governance. The Commanding Heights of the EU, (eds.) F. Foret, Y.-S. Rittelmeyer, London - New York 2014.
• Waele H. de, Broeksteeg H., The Semi-Permanent European Council Presidency: Some Reflections on the Law and Early Practice, "Common Market Law Review" 2012, Vol. 49.
• Werts J., The European Council, London 2008.
• Witkowska-Chrzczonowicz K., Prezydencja w Radzie Unii Europejskiej, [w:] M. Czyżniewski, K. Witkowska-Chrzczonowicz, Prezydencja Republiki Czeskiej w Radzie Unii Europejskiej. Studium prawno-politologiczne, Warszawa 2011.
• Wyrok w sprawie T- 174/95; 353/99
• Wyrok w sprawie C - 167/94 i T- 299/04
• Wyrok w sprawach połączonych T-1`96/11 i T-542/12
• Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 12 listopada 2015 r. Elitaliana SpA przeciwko Eulex Kosovo Sprawa C-439/13 P
• Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 3 września 2008 W sprawach połączonych C402/05 P i C415/05 P
• Wyrok ETS w sprawie C-91/05, Komisja przeciwko Radzie, Dz. U rz. UE, C 171 z 5.07.2008
• Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 21 kwietnia 2015 r. - Issam Anbouba/Rada UE Europejskiej (Sprawa C-605/13 P 2015/C205/07
• Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 18 czerwca 2015 r. w sprawie Wadzim v. Rada UE Europejskiej, C-535/14 P Dz. U. C 26 z 26.1.2015
• Odwołanie od wyroku Sądu (siódma izba) wydanego w dniu 16 lipca 2014 r. w sprawie T-578/12, National Iranian Oil Company przeciwko Radzie, wniesione w dniu 23 września 2014 r. przez National Iranian Oil Company. Sprawa C-440/14 P Dz.U.UE.C.2014.421.22/2
• Odwołanie od wyroku Sądu (siódma izba) wydanego w dniu 4 września 2015 r. w sprawie T-577/12, NIOC/Rada UE, wniesione w dniu 14 listopada 2015 r. przez National Iranian Oil Company PTE Ltd (NIOC) i in. Sprawa C-595/15 P
• Postanowienie Sądu z dnia 19 czerwca 2014 r. - Suwaid przeciwko Radzie Sprawa T-268/12 Dz U. C 243 z 11.8.2012
• Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez High Court of Justice (England & Wales), Queen's Bench Division (Divisional Court) (Zjednoczone Królestwo) w dniu 18 lutego 2015 r. - OJSC Rosneft Oil Company / Her Majesty's Treasury, Secretary of State for Business, Innovation and Skills, The Financial Conduct Authority Case C-72/15 OJSC Rosneft Oil Company v. HM Treasury; the Secretary of State for Business, Innovation, and Skills; the Financial Conduct Authority
• Akty Unii Europejskiej
• Decyzja Rady 2013/34/WPZiB z dnia 17 stycznia 2013 r. w sprawie misji wojskowej UE Europejskiej mającej na celu przyczynienie się do szkolenia malijskich sił zbrojnych (EUTM Mali)
• Decyzja Rady 2014/872/WPZiB z dnia 4 grudnia 2014 r. zmieniająca decyzję 2014/512/WPZiB dotyczącą środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie oraz decyzję 2014/659/WPZiB zmieniającą decyzję 2014/512/WPZiB (Dz. U. L 349, s. 58).
• Decyzja Rady 2014/913/WPZiB z dnia 15 grudnia 2014 r. w sprawie wsparcia Haskiego kodeksu postępowania i nierozprzestrzeniania rakiet balistycznych w ramach wprowadzania w życie strategii UE przeciw rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia.
• Decyzja Rady 2014/512/WPZiB z dnia 31 lipca 2014 r. dotycząca środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie (Dz. U. L 229, s. 13).
• Decyzja Rady 2014/659/WPZiB z dnia 8 września 2014 r. zmieniająca decyzję 2014/512/WPZiB dotyczącą środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie (Dz. U. L 271, s. 54).
• Rezolucja Parlamentu z dnia 11 maja 2011 r. w sprawie Deklaracja nr 13 (Deklaracja w sprawie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa) dołączona do Aktu końcowego konferencji międzyrządowej, która przyjęła TL, Dz. Urz. UE 2010 C 83, s. 343; rocznego sprawozdania Rady dla Parlamentu Europejskiego dotyczącego głównych aspektów i podstawowych wyborów w zakresie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) w 2009 r.
• Regulamin Parlamentu Europejskiego, VII kadencja Parlamentu (Tytuł IIa: Stosunki zewnętrzne, rozdział 13: Reprezentowanie UE na zewnątrz oraz wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa)