Deontologia w pracy sędziów Trybunału Konstytucyjnego

• Autorzy: Kamil Stępniak

Warianty tytułu

Deontology in the Work of The Judges of the Constitutional Court

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Etyka stanowi coraz ważniejszą rolę w życiu publicznym. Ciągle na znaczeniu zyskuje już nie tylko etyka ogólna, ale także etyka zawodowa (szczegółowa). Szczególnie ważna wydaje się ona przy wykonywaniu tych zawodów, podczas których człowiek, wyposażony w pewne kompetencje i atrybuty, decyduje swoim zachowaniem i podejmowanymi czynnościami o losach innych ludzi. Zbiorem profesji, które szczególnie wrażliwe powinny być na zachowanie norm etycznych, są zawody prawnicze. W celu dochowania jak najwyższego poziomu moralności, samorządy zawodowe, upoważnione są do wydawania kodeksów deontologicznych uwzględniających specyfikę wykonywania danej profesji. W poniższym opracowaniu chciano zwrócić uwagę na przypadek sędziów Trybunału Konstytucyjnego w Polsce. Moralność kandydatów do tego urzędu nie powinna budzić zastrzeżeń. Niniejszy tekst jest analizą statusu prawnego sędziów TK, po zmianach wprowadzonych kilkoma nowelizacjami ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Ponadto, jest on próbą odpowiedzenia na pytanie, jakie mechanizmy przewidział ustawodawca w celu zachowania jak największego poziomu moralnego sędziów. Poniższy tekst poprzez szczegółową analizę przepisów oraz rozwiązań etycznych odpowiada na pytanie o zasadność wprowadzenia kodeksu deontologicznego skierowanego do sędziów TK. Nie bez znaczenia dla przedmiotu rozważań pozostaje także kwestia jakości wprowadzonych rozwiązań oraz tryb zmian wokół statusu sędziów Trybunału Konstytucyjnego. (abstrakt oryginalny)

EN

Ethics are an increasingly important role in public life. Constantly gaining in importance not only general ethics, but also professional ethics (detailed). Especially important it seems to be the performance of the competition, during which a man equipped with certain powers and attributes, determines their behavior and actions undertaken by the fate of other people. A collection of profession, which should be particularly sensitive to the preservation of ethical standards, are legal professions. In order to comply with the highest level of morality, professional associations, are authorized to issue codes of professional conduct specific to the exercise of a profession. In this study we wanted to draw attention to the case of judges of the Constitutional Court in Poland. The morality of candidates for this office should not raise objections. This text is an analysis of the legal status of judges of the Constitutional Tribunal, the changes introduced several amendments of the Law on the Constitutional Court. In addition, it is an attempt to answer the question, what mechanisms predicted the legislature in order to maintain the highest level of moral judges. The following text by a detailed analysis of regulations and ethical solutions to answer the question about the legitimacy of a code of deontological addressed to judges TK. It not without significance for the subject of discussion is the question of the quality of implemented solutions and procedure changes around the status of judges of the Constitutional Court. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego; Etyka; Sądownictwo; Etyka zawodowa; Zawód prawnik

EN

Judgement of Constitutional Tribunal; Ethics; Judicature; Professional ethics; Legal profession

• Czasopismo: Studia Prawnicze i Administracyjne
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 18 (4)
• Strony: 55--65

Twórcy

autor

Kamil Stępniak

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78 poz. 483).
• Uchwała nr 19 Krajowej Rady Notarialnej z dnia 12 grudnia 1997 r. Kodeks Etyki Zawodowej Notariusza.
• Zbiór zasad etyki adwokackiej i godności zawodu (Kodeks etyki adwokackiej) uchwalony przez Naczelną Radę Adwokacką 10 października 1998 r. (Uchwała nr 2/XVIII/98).
• Ustawa z dnia 23 listopada 2002 roku o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2052. z późn. zm.).
• Uchwała Nr 16/2003 Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 19 lutego 2003 r. w sprawie uchwalenia zbioru zasad etyki zawodowej sędziów.
• Ustawa z dnia 12 maja 2011 roku o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. Nr 126, poz. 714 z późn. zm.).
• Uchwała Nr 10/2012 Zgromadzenia Ogólnego PAN z dnia 13 grudnia 2012 r. - Kodeks Etyki Pracownika Naukowego.
• Uchwała nr 32/2014 Krajowej Rady Doradców Podatkowych z dnia 11 lutego 2014 r. w sprawie Zasad Etyki Doradców Podatkowych.
• Uchwała nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
• Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 roku o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. poz. 1065).
• Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. poz. 2072).
• Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego (Dz.U. poz. 2073).
• Ustawa z dnia 13 grudnia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego (Dz.U. poz. 2074).
• Wyrok TK z 9.11.1993 r., sygn. K 11/93, OTK 1993/2, poz. 37.
• Wyrok NSA z 15.4.2011 r., II GSK 458/10.
• Granat M., Prawo konstytucyjne w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2012.
• Izdebski H., Skuczyński P., Etyka zawodów prawniczych, Warszawa 2006.
• Łojko, Etyka prawnika. Etyka nauczyciela zawodu prawniczego, Warszawa 2006.
• Parsons T., Szkice z teorii socjologicznej, Warszawa 1972.
• Sarapata A., Etyka zawodowa, Warszawa 1971.
• Skrzydło W., Sądy i Trybunały w Konstytucji w praktyce, Warszawa 2005.
• Smoczyński P.J., Etyka. Pisma wybrane, Wrocław 1992.
• Świątkowski W., Syntetyzm, Łomża 2010.
• Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2003.
• Zięba-Załucka H., System organów państwowych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007.