Finansowe aspekty globalizacji

• Autorzy: Bogumiła Szopa

Warianty tytułu

The Financial Aspects of Globalization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zgodnie z dominującą opinią najwyższy stopień zglobalizowania dotyczy rynków finansowych, gdyż spełniają one funkcję głównego kanału łączącego poszczególne gospodarki z gospodarką światową. Otwartość finansową już w latach 70. XX w. - tj. okresie wzrastającej niestabilności finansowej - uznano za jedyny kierunek ku przyszłości. W opracowaniu zaprezentowano podstawowe wymiary globalizacji. Za główny cel rozważań przyjęto jednak wyznaczniki globalizacji finansowej. Przedstawiono jej przesłanki i ewolucję oraz rozwój pośrednictwa finansowego, zwracając też uwagę na globalizowanie się sprawozdawczości finansowej. Postępująca finansjalizacja, stanowiąca jeden z podstawowych symptomów globalizacji, doprowadziła do wyraźnej ewolucji sektora bankowego, tj. ścisłego zintegrowania banków z rynkami finansowymi, uzależniając je coraz bardziej od globalnego rynku pieniężnego w miejsce wcześniejszych depozytów jako głównego źródła finansowania. Globalizacja rynków finansowych zwiększa też znacząco możliwości pozyskiwania środków przez przedsiębiorstwa dzięki ich dostępowi do giełd światowych, a nie tylko krajowych. Postępującej globalizacji towarzyszą jednak liczne niebezpieczeństwa. Syndrom współistnienia w czasie i przestrzeni trzech elementów (globalizacja, państwo, demokracja) zyskał miano "paradoksu globalizacji", przejawiającego się osłabieniem państwa narodowego, a tym samym zmniejszeniem skuteczności krajowej polityki gospodarczej. Stąd jako wniosek z rozważań wskazuje się na wzrost zapotrzebowania na stworzenie ładu instytucjonalnego w wymiarze światowym, który pozwoliłby na efektywne sterowanie globalizacją, co okazuje się niezwykle trudnym wyzwaniem. (abstrakt oryginalny)

EN

It is generally thought that the highest degree of globalization occurs in the financial markets as they function as the main channel connecting national economies with the global one. In the 1970s, at a time of mounting financial instability, the only feasible way to move forward was to embrace financial openness. The paper presents the basic dimensions of globalization with a focus on financial aspects, including the premises, evolution, and development of financial intermediation, as well as financial reporting. The deepening financialization, which is one of the inherent symptoms of globalization, has led to major evolution of the banking sector. Banks have become closely integrated with the financial markets, making the former increasingly dependent on the latter, which supersede deposits as the main source of financing. The globalization of the financial markets has also greatly enhanced the possibilities of financing companies by giving them access to international stock markets. However, increasing globalization also entails numerous risks. The coexistence in time and space of globalization, nation state, and democracy has become known as "the globalization paradox" manifested in a deteriorating position of states and decreased effectiveness of national economic policies. Thus, it may be concluded that there is a pressing need to develop an international institutional order that would make it possible to effectively shape globalization, which has proven to be an extremely challenging task. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Globalizacja; Globalizacja rynków finansowych; Finanse międzynarodowe; Globalna polityka finansowa

EN

Globalization; Globalization of financial market; International finance; Global financial policy

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 15
• Strony: 25--51

Twórcy

autor

Bogumiła Szopa

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Artus P., Virard M.P., Wielki kryzys globalizacji, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2010.
• Bauman Z., Płynne życie, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007.
• Bauman Z., Szanse etyki w zglobalizowanym świecie, Znak, Kraków 2007.
• Bauman Z., Kultura w płynnej nowoczesności, Agora, Warszawa 2011.
• Beck U., Społeczeństwo ryzyka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002.
• Belka M., Dlaczego tylko odkrywać? Lekcje z obecnego kryzysu dla ekonomii i polityki gospodarczej, "Ekonomista" 2014, nr 2.
• Cohen B., The Geography of Money, Cornell University Press, Ithaca, NY 1998.
• Czaputowicz J., Globalizacja w Europie - wpływ na państwo narodowe, "Polska w Europie" 2001, nr 4(38).
• Dembinski P.H., Finanse po zawale. Od euforii finansowej do gospodarczego ładu, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2011.
• Dunning J.H., The Global Economy, Domestic Governance, Strategies and Transnational Corporations: Interactions and Policy Implications, "Transnational Corporations" 1992, nr 3.
• Eichengreen B.J., Globalizing Capital: A History of the International Monetary System, Princeton University Press, Princeton, NJ 1996.
• Esping-Andersen G., Społeczne podstawy gospodarki postindustrialnej, WSP TWP, Warszawa 2010.
• Flejterski S., Wahl P.T., Ekonomia globalna. Synteza, Difin, Warszawa 2003.
• Globalna ekonomia polityczna, red. J. Ravenhill, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
• Gotz-Kozierkiewicz D., Globalizacja rynków finansowych [w:] Globalizacja. Mechanizmy i wyzwania, red. B. Liberska, PWE, Warszawa 2002.
• Held D., McGrew A., Globalization/Anti-globalization, Polity Press, Cambridge 2002.
• Helleiner E., States and the Reemergence of Global Finance, Cornell University Press, Ithaca, NY 1994.
• Hryckiewicz A., Pawłowska M., Zmiany w nadzorze finansowym oraz ich wpływ na system finansowy w krajach UE, "Ekonomista" 2014, nr 4.
• James H., The End of Globalization: Lessons from the Great Depression, Harvard University Press, Cambridge, MA 2001.
• Kaczmarek T.T., Globalna gospodarka i globalny kryzys, Difin, Warszawa 2009.
• Klich J. i in., Globalizacja, Instytut Studiów Strategicznych, UJ, Kraków 2001.
• Kołodko G.W., Dokąd zmierza świat. Ekonomia polityczna przyszłości, Prószyński i S-ka, Warszawa 2013.
• Kulig J., Meandry globalizacji XXI wieku, Vizja Press&IT, Warszawa 2010.
• Lewicki M., Kapitalizm na swoim. Rozwój rynku kredytów hipotecznych w Polsce jako proces finansjalizacji gospodarstw domowych, "Polityka Społeczna" 2014, nr 5-6.
• Łaski K., Osiatyński J., Konsolidacja finansów publicznych a kryzys strefy euro, "Ekonomista" 2013, nr 1.
• Małecki W., Przemiany sektora bankowego i ich konsekwencje, "Ekonomista" 2014, nr 4.
• Miklaszewska E., Megabanki na globalnym rynku finansowym. Konsekwencje dla stabilności, efektywności i ryzyka, Materiały dydaktyczne, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2011.
• Morawski W., Zarys powszechnej historii pieniądza i bankowości, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2002.
• Muller A., Spadek udziału wynagrodzeń w PKB. Przyczyny i konsekwencje dla polityki społecznej, "Polityka Społeczna" 2014, nr 8.
• Najlepszy E., Eskalacja nierównowagi zewnętrznej krajów zadłużonych w warunkach globalnej mobilności kapitału, "Ekonomista" 2013, nr 5.
• Niczyporuk P., Talecka A., Bankowość. Podstawowe zagadnienia, Wydawnictwo Temida 2, Białystok 2011.
• Oręziak L., Globalizacja rynków finansowych [w:] Globalizacja od A do Z, red. E. Czarny, NBP, Warszawa 2004.
• Palan R., The Offshore World: Sovereign Markets, Virtual Places and Nomad Millionaires, Cornell University Press, Ithaca, NY 2003.
• Poławski P., Reformy państwa opiekuńczego i wytwarzanie niepewności, "Polityka Społeczna" 2014, nr 5-6.
• Przemiany w gospodarce światowej, red. J. Pach, D. Murzyn, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2013.
• Ratajczak M., Ekonomia i edukacja ekonomiczna w dobie finansyzacji gospodarki, "Ekonomista" 2014, nr 2.
• Rodrik D., The Globalization Paradox: Democracy and the Future of the World Economy, W.W. Norton, New York-London 2011.
• Rozporządzenie (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości.
• Rybiński K., Globalizacja w trzech odsłonach, Difin, Warszawa 2007.
• Sadowski Z., Rozwój gospodarczy i bieda, "Ekonomista" 2014, nr 2.
• Scholte J.A., Gobalization: A Critical Introduction, Palgrave Macmillan, Basingstoke 2000.
• Sławiński A., Granice globalizacji, "Ekonomista" 2014, nr 2.
• Smaga P., Optymalny kształt pierwszego filara unii bankowej, "Ekonomista" 2014, nr 4.
• Solarz J.K., Wyczański F., Internacjonalizacja i globalizacja systemów bankowych, "Bank i Kredyt" 1997, nr 6.
• Soros G., The Crisis of Global Capitalism, Public Affairs, New York 1998.
• Stiglitz J.E., Freefall. Jazda bez trzymanki, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2010.
• Stiglitz J.E., Globalizacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Stiglitz J.E., The Price of Inequality. How Today's Divided Society Endangers Our Future, W.W. Norton&Company, New York 2013.
• Stiglitz J.E., Wizja sprawiedliwej globalizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Strange S., Casino Capitalism, Basil Blackwell, Oxford 1986.
• Świerkocki J., Zarys ekonomii międzynarodowej, PWE, Warszawa 2011.
• Williamson J., Konsensus waszyngtoński po 20 latach: Spowiedź liberała (wywiad W. Gadomskiego z J. Williamsonem), "Gazeta Wyborcza", 10.05.2010.
• Wojtyna A., Przyczyny i implikacje zmian w udziale zysków i płac w PKB [w:] Zależność między produktywnością, dochodami i zatrudnieniem w krajach na różnym poziomie rozwoju, red. A. Wojtyna, PWE, Warszawa 2010.
• Wprowadzenie do ekonomii międzynarodowej, red. E. Mińska-Struzik, Difin, Warszawa 2012.
• Zabielski K., Finanse międzynarodowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• Żuławska U., Międzynarodowe stosunki gospodarcze i finansowe [w:] Rozwój w dobie globalizacji, red. A. Bąkiewicz, U. Żuławska, PWE, Warszawa 2010.
• Żyżyński J., Neoliberalizm - ślepa uliczka globalizacji [w:] Globalizacja, kryzys i co dalej? red. G.W. Kołodko, Poltext, Warszawa 2010.

Identyfikatory

DOI

http://www.krakow.pte.pl/pliki/files/ZN_PTE_15/Szopa.pdf