Witalnościowa perspektywa zachowań rynkowych przedsiębiorstw. Nowy paradygmat w nurcie behawioralnym?

• Autorzy: Beata Majecka

Warianty tytułu

A Vitality-based Perspective on the Market Behaviors of Enterprises: A New Paradigm in the Behavioral Approach?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zjawiskiem pozwalającym zauważyć różnorodność i wieloaspektowość współczesnych problemów gospodarczych są rynkowe zachowania przedsiębiorstw, będące źródłem użytecznej wiedzy o generujących je podmiotach oraz stanowiące bazę informacyjną dla podejmowania decyzji wszystkich podmiotów z ich otoczenia. Aby jednak w pełni wykorzystać informacje płynące z obserwacji zachowań rynkowych przedsiębiorstw, należy zrozumieć ich istotę i uwarunkowania. Zachowania przedsiębiorstw niewątpliwie zależą od procesów i zjawisk obecnych w ich otoczeniu. Każdy podmiot gospodarczy charakteryzuje się też indywidualnie ukształtowanym zbiorem cech, który odróżnia go od innych, jednocześnie odpowiadając za sposób działania i przejawy tych działań w otoczeniu. Cechy te da się sprowadzić do kategorii witalności, określanej mianem siły życiowej, która pozwala na dość spójne i wieloaspektowe rozważanie cech przedsiębiorstwa. Przyjęcie witalnościowej perspektywy rozważań zachowań rynkowych przedsiębiorstw prowadzi do konkluzji, że nurt behawioralny w naukach ekonomicznych należy wzbogacić o nowy paradygmat, który nie tyle zmienia sposób myślenia o funkcjonowaniu podmiotów gospodarczych, ile go wzbogaca. Podstawowym celem rozważań jest przedstawienie behawioralnej metodologii poznania uwarunkowań i skutków działań podmiotów gospodarczych, opartej na analizie indywidualnych cech tych podmiotów, przyjmujących postać ich witalności. Celami szczegółowymi są: ustalenie uwarunkowań zachowań rynkowych przedsiębiorstw oraz wyjaśnienie zjawiska witalności przedsiębiorstw jako podstawy kreowania ich zachowań rynkowych. (abstrakt oryginalny)

EN

The variety and complexity of contemporary economic problems are reflected in market behaviors, which provide useful insights into the enterprises generating them and constitute a decision-making database for other organizations. To fully utilize information from the observation of the market behaviors of enterprises, one needs to understand their nature and determinants. Those behaviors are undoubtedly affected by the processes and phenomena occurring in the environment of the enterprises. Each economic entity exhibits a unique set of characteristics distinguishing it from others and determining its mode of operations and the way those operations are manifested in the environment. Enterprise characteristics may be analyzed from the perspective of vitality, or the ability to survive and grow, affording a coherent and multifaceted discussion. The adoption of a vitality-based perspective on the market behaviors of enterprises leads to the conclusion that the behavioral approach in economic sciences should be expanded to incorporate a new paradigm enriching the understanding of enterprise functioning. The main objective of this contribution was to present a behavioral methodology for studying the determinants and effects of the behaviors of economic entities based on analysis of individual characteristics comprising their vitality. Another goal was to investigate the phenomenon of enterprise vitality as the foundation of market behaviors. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zachowania rynkowe; Zachowania przedsiębiorstw; Ekonomia behawioralna

EN

Market behaviour; Enterprise behaviour; Behavioral economics

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 15
• Strony: 117--139

Twórcy

autor

Beata Majecka

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Adamkiewicz-Drwiłło H.G., Antycypacyjność - atrybut strategiczny współczesnego przedsiębiorstwa [w:] Zachowania organizacji wobec zjawisk kryzysowych, red. J. Skalik, CORNETIS, Wrocław 2003.
• Adamkiewicz-Drwiłło H.G., Konkurencyjność przedsiębiorstw w świetle uwarunkowań współczesnej gospodarki, Wydawnictwo TNOiK "Dom Organizatora", Toruń 2010.
• Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie, red. M. Jerzemowska, PWE, Warszawa 2006.
• Barabasz A., Osobowość organizacji. Zastosowanie w praktyce zarządzania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2008.
• Baruk J., Zarządzanie wiedzą i innowacjami, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006.
• Behawioralne determinanty rozwoju przedsiębiorczości w Polsce. Ekonomia behawioralna finansowania przedsiębiorczości, red. P. Kulawczuk, A. Poszewiecki, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010.
• Bielski M., Organizacje. Istota, struktury, procesy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1996.
• Brzeziński M., Organizacja kreatywna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
• Collins J., Od dobrego do wielkiego, WT Biznes, Warszawa 2007.
• Frank R.H., Mikroekonomia jakiej jeszcze nie było, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.
• From Engagement to Work Passion. A Deeper Understanding of the Work Passion Framework, The Ken Blanchard Companies, 2009, www.kenblanchard.com (data dostępu:16.03.2011).
• Gruszecki T., Współczesne teorie przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Jankowska-Mihułowicz M., Kształtowanie organizacji wielokulturowej - strategie behawioralne, "Problemy Zarządzania" 2011, vol. 9, nr 4(34).
• Komorowski J., Cele przedsiębiorstwa a rozwój gospodarczy. Ujęcie behawioralne, Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie, Warszawa 2012.
• Krupski R., Niemczyk J., Stańczyk-Hugiet E., Koncepcje strategii organizacji, PWE, Warszawa 2009.
• Krzyżanowski L.J., O podstawach kierowania organizacjami inaczej. Paradygmaty, metafory, modele, filozofia, metodologia, dylematy, trendy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
• Ksiądzyna M., Organizacja fit, http://www.topmenedzer.pl/2009/06/organizacja-fit (data dostępu: 17.03.2011).
• Maciejec L., Witalność w przedsiębiorstwie, "CIO Magazyn Dyrektorów IT" 2005, nr 4, http://cio.cxo.pl/artykuly/47648_1/Witalnosc.w.przedsiebiorstwie.html (data dostępu: 10.08.2010).
• Majecka B., Kształtowanie zachowań warunkujących zrównoważony rozwój przedsiębiorstw [w:] Zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa a relacje z interesariuszami, red. H. Brdulak, T. Gołębiowski, Wydawnictwo Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2005.
• Majecka B., Zachowania organizacyjne przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2003.
• Masłyk-Musiał E., Organizacje w ruchu. Strategie zarządzania zmianami, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003.
• Morgan G., Obrazy organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Noga A., Teorie przedsiębiorstw, PWE, Warszawa 2011.
• Obłój K., DNA przedsiębiorstw, "Personel i Zarządzanie" 2005, nr 1.
• Podstawy nauki o przedsiębiorstwie, red. J. Lichtarski, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2005.
• Przedsiębiorstwo. Zasady działania, funkcjonowanie, rozwój, red. J. Żurek, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2007.
• Revitalizing the Organization, "Global Journal of Flexible Systems Management" 2005, nr 6, http://www.indianjournals.com/ijor.aspx?target=ijor:gjfsm&volume=6&issue=3and4&article=editorial (data dostępu: 2.07.2010).
• Steps to Organizational Vitality, http://doug-ross.com/dr/resources/articles/steps-toorganizational.shtml (data dostępu: 26.04.2010).
• Strelau J., Temperament. Inteligencja [w:] Psychologia ogólna, red. T. Tomaszewski, PWN, Warszawa 1992.
• Szałucki K., Przedsiębiorstwa transportowe. Warunki i mechanizmy równowagi, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999.
• Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych z póź. zm., Dz.U. z 8.11.2000 r., nr 94, poz. 1037, art. 154 i 308.
• Vicenzi R., Adkins G., A Tool for Assessing Organizational Vitality in an Era of Complexity, "Technological Forecasting and Social Change" 2000, nr 64.
• VITALITY. A Model for Healthy and Well-functioning Organizations, The Center for Productivity and Creativity, http://cpcontext.com/vitality.html (data dostępu: 30.03.2011).
• Warnecke H.J., Rewolucja kultury przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa fraktalne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
• Work Passion the Key to Organizational Vitality, http://www.maintenancesuppliesmag.com/web/online/Industry-News/Work-Passion-the-Key-to-Organizational-Vitality/2$1176 (data dostępu: 2.07.2010).
• Zachowanie człowieka w organizacji, red. W.E. Scott Jr, L.L. Cummings, PWN, Warszawa 1983, część A.
• Zarządzanie przedsiębiorstwem w turbulentnym otoczeniu, red. R. Krupski, PWE, Warszawa 2005.