Klauzula sumienia lekarzy a trudny przypadek prawa

• Autorzy: Katarzyna Rzymkowska

Warianty tytułu

Medical Conscience Clause and the Hard Case

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem tekstu jest próba opisania sytuacji odwołania się przez lekarza do klauzuli sumienia jako trudnego przypadku prawa w rozumieniu Ronalda Dworkina. Tak samo, jak ma to miejsce w trudnym przypadku, klauzula sumienia pozwala lekarzom odwołać się do autonomicznego systemu norm w przypadku niesprawiedliwego wyniku interpretacji norm systemu prawnego. Dzieje się tak dlatego, że sytuacja lekarza jest indywidualna i konkretna, w odróżnieniu od przepisów prawa, co każe uznać klauzulę nie za przyczynę zaistnienia trudnego przypadku, lecz drogę do jego rozwiązania. Ponadto instytucja klauzuli sumienia nakłada na lekarza dodatkowe obowiązki, które motywowane są zasadami prawa, poddanymi procesowi ważenia. Obecna w koncepcji Dworkina postawa interpretacyjna pozwala na rozszerzenie kategorii trudnego przypadku na sprawy niesądowe oraz nierozstrzygane przez sędziów.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to describe the situation of using the medical conscience clause as a hard case in Ronald Dworkin's understanding. Like in a hard case, the clause creates a possibility to appeal to an autonomous system of rules in case of an unjust result of interpretation of the rules of law. It is so because the doctor's situation is individual and specific in contrast to the rules of law. Moreover, the clause has to be seen as a way to resolve a hard case, not as its reason. Furthermore, the institution of the conscience clause imposes additional duties on doctors, which are motivated by judging legal principles against one another. Additionally, the Dworkin's interpretative attitude allows extending the category of hard cases to non-judicial cases and not adjudicated by judges.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Klauzula generalna; Prawo; Ochrona zdrowia

EN

General clause; Law; Health care protection

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 79 Filozofia prawa wobec zagadnień normatywnych
• Strony: 9--19

Twórcy

autor

Katarzyna Rzymkowska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Biernat, Tadeusz. 2010. "Trudne sprawy" w procesie tworzenia prawa. Pole dyskursu legislacyjnego. W W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa profesora Macieja Zielińskiego. Red. Agnieszka Choduń, Stanisław Czepita. 473-489. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Dworkin, Ronald. 1998. Biorąc prawa poważnie. Tł. Tomasz Kowalski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Dworkin, Ronald. 2006. Imperium prawa. Tł. Jan Winczorek. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
• Dybowski, Maciej. 2001. "Ronalda Dworkina koncepcja zasad prawa". Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 63: 99-115.
• Dybowski, Maciej. 2015. "Sumienie w klauzuli sumienia lekarzy". W Maciej Dybowski, Marcin Romanowski. O trudnych przypadkach w filozofii prawa. 69-111. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Izdebski, Hubert. 2011. Elementy teorii i filozofii prawa. Warszawa: LexisNexis.
• Kordela, Marzena. 2012. Zasady prawa. Studium teoretycznoprawne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Stelmach Jerzy. 2010. "Trudny przypadek w prawie". W W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa profesora Macieja Zielińskiego. Red. Agnieszka Choduń, Stanisław Czepita. 141-150. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Wojciechowski, Bartosz. 2004. "Rozstrzyganie tzw. trudnych przypadków przez odwołanie się do odpowiedzialności moralnej". Studia Prawno-Ekonomiczne 70: 9-26.
• Woleński, Jan. 1998. "Wstęp". W Ronald Dworkin. Biorąc prawa poważnie. Tł. Tomasz Kowalski. VII-XIX. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wronkowska, Sławomira. 2005. Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Poznań: Ars Boni et Aequi.
• Zajadło, Jerzy. 2008. "Co to są hard cases?". W Fascynujące ścieżki filozofii prawa. Red. Jerzy Zajadło. 7-19. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
• Zajadło, Jerzy. 2013. "Czy istnieją i czym są hard cases?". W Filozofia prawa w pytaniach i odpo-wiedziach. Red. Jerzy Zajadło, Kamil Zeidler. 379-388. Warszawa: LexisNexis.
• Zielińska, Eleonora. 2008. Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz. Warszawa: ABC a Wolters Kluwer business.
• Zirk-Sadowski, Marek. 2006. "Wprowadzenie". W Ronald Dworkin. Imperium prawa. Tł. Jan Winczorek. XI-XXVI. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Identyfikatory

DOI

11089/22400