Wpływ wykształcenia na bezpieczeństwo ekonomiczne gospodarstw domowych

• Autorzy: Maria Piotrowska

Warianty tytułu

The Impact of Education on Economic Security of Households

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest zbadanie, czy i w jaki sposób różnice między kohortami wyjaśniają zróżnicowanie wpływu wykształcenia na bezpieczeństwo ekonomiczne gospodarstw domowych w Polsce. Kohorty są wyodrębnione na podstawie wspólnych doświadczeń edukacyjnych i zawodowych, jakie doświadczały jednostki w swoim życiu. Jako kryteria przyjęto historyczne okresy zdobywania etapów wykształcenia (istotne daty: 1990, 2004), warunki wejścia na rynek pracy, okresy poszerzania kwalifikacji zawodowych, etap kariery w okresie kryzysu 2008-2010. W badaniu uwzględniono trzy kohorty: kohorta 1 - respondenci w wieku 25-34 lat w roku 2013 - nazwana "Dzieci transformacji"; kohorta 2 - respondenci w wieku 35-44 lat w 2013 r., nazwana "Młodzież transformacji"; kohorta 3 - respondenci w wieku 45-64 lat w 2013 r. - nazwana "Dorośli transformacji". Bezpieczeństwo ekonomiczne gospodarstwa domowego jest definiowane jako możliwość zaspokojenia potrzeb gospodarstwa i tworzenia rezerw finansowych będących do dyspozycji w sytuacji niekorzystnych zdarzeń. Miara bezpieczeństwa ekonomicznego jest obliczona na podstawie estymacji modelu równań strukturalnych (SEM). Źródłem danych jest badanie ankietowe przeprowadzone w 2013 roku na próbie losowej 800 respondentów w wieku 25-64 lat. Wyniki wskazują, że pozytywny wpływ wykształcenia na decyzje ekonomiczne jest najsilniejszy w kohorcie najmłodszej, w której odsetek osób z wyższym wykształceniem jest najwyższy. Wyższa jakość kapitału ludzkiego pozwala kohorcie młodszej na osiągnięcie takiego samego poziomu bezpieczeństwa, jak kohorcie o kilkanaście lat starszej. Wyższy poziom wykształcenia wyraźnie zmniejsza liczbę gospodarstw wykazujących brak bezpieczeństwa ekonomicznego. Średnie wykształcenie w kohorcie najmłodszej nie generuje możliwości zapewnienia bezpieczeństwa ekonomicznego rodzinie. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper is aimed to investigate whether and how cohort differences explain differentiation in the educational effects on household's economic security. Cohorts are distinguished by common educational and professional experiences, controlling for economy conditions. The economic context covers: the beginning of transition in Poland (1990), Poland's accession to the EU (2004) and the beginning of financial crisis (2008). The criteria for determining the cohorts refer to the periods of educational level attained, conditions of entering a labor market, improving qualification and a carrier stage in time of the last financial crises. The research covers three cohorts: cohort 1- respondents in age of 25-34 in 2013 - called "Children of transition; cohort 2 - respondents in age of 35-44 in 2013 - called "Youth of transition"; cohort 3 - respondents in age of 45-64 in 2013 - called "Adults of transition". Economic security of households is defined as the ability to achieve income necessary for covering household needs at its suitable level and to create financial reserves to be at disposal in case of unfavorable accidence. A measure of economic security is calculated on a base of a structural equation model (SEM). The questionnaire survey is a source of data for observed variables. The survey was carried out by the professional polling agency in Poland in June 2013. The whole sample covers 800 respondents in age between 25 to 64. The findings reveal that a positive impact of education on economic security is the strongest for the youngest cohort, in which a fraction of well-educated individuals is the highest. Higher quality of human capital allows the younger cohort to achieve the same level of economic security like the cohort older by several years. Higher educational level attained, less households insecure economically. The secondary level of education among the youngest cohort does not create the ability to ensure economic security for a family. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo ekonomiczne; Wykształcenie; Budżet gospodarstwa domowego; Gospodarstwa domowe

EN

Economic safety; People's education; Budgets of households; Households

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2017
• Numer: z. nr 51
• Strony: 9--26

Twórcy

autor

Maria Piotrowska

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Berger L., Paxson C., Waldfogel J., 2009, Income and child development, "Children and Youth Services Review", Vol. 31 (9), p. 978-989.
• Björklund A., Salvanes K., 2011, Education and Family Background: Mechanisms and Policies [w:] Handbook of the Economics of Education, Vol. 3, red. E. Hanushek, S. Machin and L. Woessmann.
• Black S., Devereux P., 2011, Recent Developments in Intergenerational Mobility [w:] Handbook of Labor Economics, Vol. 4B, Elsevier B.V., p. 1487-1541, https://doi.org/10.1016/s0169-7218(11)02414-2.
• Black S., Devereux P., Salvanes K., 2005, Why the Apple Doesn't Fall Far: Understanding Intergenerational Transmission of Human Capital, "American Economic Review", Vol. 95, p. 437-449, https://doi.org/10.1257/0002828053828635.
• Card D., 1999, The causal effects of education on earnings [w:] Handbook of Labor Economics, Vol. 5, red. O. Ashenfelter, D. Card, North-Holland, New York, p. 1801-1863, https://doi.org/10.1016/s1573-4463(99)03011-4.
• Card D., 2001, Estimating the Return to Schooling: Progress on Some Persistent Econometric Problems, "Econometrica", Vol. 69, p. 1127-1160, https://doi.org/10.1111/1468-0262.00237.
• Card D., Lemieux T., 2001, Can falling supply explain the rising return to college for younger men? A cohortbased analysis, "Quarterly Journal of Economics", Vol. 116 (2), p. 705-746, https://doi.org/10.1162/00335530151144140.
• Carneiro P., Meghir C., Parey M., 2013, Maternal Education, Home Environments, And The Development Of Children And Adolescents, "Journal of the European Economic Association", Vol. 11, p. 123-160, https://doi.org/10.1111/j.1542-4774.2012.01096.x.
• Chevalier A., 2004, Parental education and child's education: A natural experiment, "IZA Discussion Paper", 1153.
• Currie J., Almond D., 2011, Human capital development before age five [w:] Handbook of Labor Economics, Vol. 4 (B), red. D. Card and O. Ashenfelter, Amsterdam: North-Holland, https://doi.org/10.1016/s0169-7218(11)02413-0.
• Del Boca D., Flinn C., Wiswall M., 2014, Household Choices and Child Development, "Review of Economic Studies", Vol. 81, p. 137-185, https://doi.org/10.1093/restud/rdt026.
• Gregg P., Jonsson J., Macmillan L., Mood C., 2013, Understanding income mobility: the role of education for intergenerational income persistence in the US, UK and Sweden, "DoQSS DP", 13-12, UCL Institute of Education.
• Hammermesh D., 1999, Changing Inequality in Markets for Workplace Amenities, "Quarterly Journal of Economics", Vol. 114 (4), p. 1085-1123, https://doi.org/10.1162/003355399556214.
• Heckman J., Mosso S., 2014, The Economics of Human Development and Social Mobility "NBER Working Paper",19925, https://doi.org/10.3386/w19925.
• Heckman J., Lochner L., Todd P., 2006, Earnings functions, rates of return and treatment effects: The Mincer equation and beyond [w:] Handbook of the Economics of Education, Vol. 1, Elsevier, p. 307-458, https://doi.org/10.1016/s1574-0692(06)01007-5.
• Jäntti M., Bratsberg B., Røed K., Raaum O., Naylor R., Eva O., Björklund A., Eriksson T., 2006, American exceptionalism in a new Light: a comparison of intergenerational earnings mobility in the Nordic countries, the United Kingdom and the United States, "Discussion paper",1938, Institute for the Study of Labor (IZA), Bonn.
• Mincer J., 1974, Schooling, Experience and Earnings, Columbia University Press for National Bureau of Economic Research, New York.
• Oreopoulos P., 2007, Do Dropouts Drop Out Too Soon? Wealth, Health, and Happiness from Compulsory Schooling, "Journal of Public Economics", Vol. 91 (11-12), p. 2213-2229, https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2007.02.002.
• Oreopoulos P., Salvanes K,. 2009, How large are returns to schooling? Hint: Money isn't everything, "NBER Working Paper", 15339, https://doi.org/10.3386/w15339.
• Oreopoulos P., Salvanes K., 2011, Priceless: The Nonpecuniary Benefits of Schooling, "Journal of Economic Perspectives", Vol. 25 (1), p. 159-184, https://doi.org/10.1257/jep.25.1.159.
• Schaie K.W., 1994, Developmental designs revisited [w:] Life-span developmental psychology: Theoretical issues revisited, red. S.H. Cohen and H.W. Reese, Hillsdale, p. 45-64, N.J.: Erlbaum.

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2017.3.1