Oszczędności pracowników, rozwój rynku kapitału i inwestycje zagraniczne - rządowy plan rozwoju z perspektywy postkeynesowskiej

• Autorzy: Maciej Holko

Warianty tytułu

Worker savings, foreign investment and capital market development: an assessment of the polish government's action plan from a post-keynesian perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W lutym 2016 r. Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej przyjęła Plan na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. W lipcu przedstawiono do konsultacji społecznych projekt Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, ostatecznie przyjętej w lutym 2017 r. W dokumentach tych można zauważyć wpływ heterodoksyjnych teorii ekonomicznych, co pośrednio spowodowane było światowym kryzysem finansowym, który podważył ortodoksyjne doktryny. Dokumenty te mają wiele wspólnego z teorią (post)keynesowską i pokrewnymi koncepcjami rozwoju. Rozbieżności dotyczą głównie programu budowy oszczędności pracowniczych i rynków kapitałowych, które w Planie i Strategii postrzegane są jako czynnik wzrostu. Celem artykułu jest wyjaśnienie - oparte na metodzie teoretycznego wnioskowania, przy wykorzystaniu teorii postkeynesowskiej - dlaczego te elementy Planu rozwoju mogą przeciwdziałać w dążeniu do osiągnięcia zamierzonych celów. Wniosek jest następujący: w świetle postkeynesowskiego modelu gospodarki zamkniętej skuteczne nakłonienie pracowników do zwiększenia oszczędności jest antywzrostowe i niezgodne z resztą Planu rozwoju. Natomiast w modelu gospodarki otwartej ich pozytywny wpływ miałby polegać na zwiększonej akumulacji kapitału w małych firmach, osiąganej za sprawą niższej stopy procentowej i nadwyżki eksportowej, co jednak jest zależne od sprzyjających okoliczności, których wystąpienie jest niepewne. (abstrakt oryginalny)

EN

In February 2016, the Polish government adopted an Action Plan for Responsible Development and in July it came up with a draft Strategy for Responsible Development that was finally approved in February 2017. It seems that the drafters of the Action Plan and the Strategy drew heavily from the heterodox economy, including post-Keynesian theory and related concepts. In part, this was because they were mindful of the latest crisis and its implications for mainstream economics. However, there is an important divergence between the Polish government's Capital Accumulation Program, which is part of the Action Plan/Strategy, and the role of savings as explained by post-Keynesians. The purpose of this paper is to use post-Keynesian/Kaleckian theory to prove that increasing workers' savings through the development of the capital market, an approach that the government plans to support, is inconsistent with the rest of the Action Plan and contrary to the post-Keynesian policy of growth. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teoria ekonomii; Postkeynesizm; Rynek kapitałowy; Oszczędności gospodarstw domowych; Projekty rozwoju gospodarczego

EN

Economic theory; Post-Keynesian economics; Capital market; Household savings; Economic development project

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 5
• Strony: 5--30

Twórcy

autor

Maciej Holko

• Politechnika Warszawska

Bibliografia

• Bernard L., Gevorkyan A. V., Palley T. I., Semmler W. [2014], Time scales and mechanisms of economic cycles: a review of theories of long waves, "Review of Keynesian Economics", vol. 2, no. 1: 87-107.
• Bhaduri A. [1987], Dependent and self-reliant growth with foreign borrowing, "Cambridge Journal of Economics", vol. 11, no. 3: 269-273.
• Bhaduri A. [1994], Makroekonomiczna teoria dynamiki produkcji towarowej, WN PWN, Warszawa.
• Bhaduri A. [2010], Macroeconomic theory and policy. Critical essays on the dynamics of capitalism, Setu Prakashani (Indie).
• Bhaduri A., Marglin S. [1990], Unemployment and the real wage: the economic basis of contesting political ideologies, "Cambridge Journal of Economics", vol. 14, no. 4: 375-393.
• Blecker R. [1999], Kaleckian macro models for open economies, w: Foundations of international economics: post Keynesian perspectives, red. J. Deprez, J. Harvey, Routledge, London: 116-149.
• Bresser-Pereira L. [2008], Dutch disease and its neutralization: a Ricardian approach, "Brazilian Journal of Political Economy", vol. 28, no. 1: 47-71.
• Bresser-Pereira L., Gala P., Araújo E. [2014], An empirical study of the substitution of foreign for domestic savings in Brazil, "EconomiA", no. 15: 54-67.
• Charles S. [2007], The political role of the State in Cambridge theories of growth and distribution, "Revista de Economia Política", vol. 27, no. 4: 567-574.
• Damijan J., Rojec M., Majcen B., Knell M. [2013], Impact of firm heterogeneity on direct and spillover effects of FDI: micro-evidence from ten transition countries, "Journal of Comparative Economics", vol. 41, no. 3: 895-922.
• Domar E. [1962], Szkice z teorii wzrostu gospodarczego, PWN, Warszawa.
• Dutt A. K. [2016], Growth and distribution in heterodox models with managers and financiers, "Metroeconomica", vol. 67, no. 2: 364-396.
• Eatwell J. [2004], Pensions policies in the European Union: a burden for new members? Distinguished Lectures Series 13, Leon Koźmiński Academy of Entrepreneurship and Management, Warszawa, http://www.tiger.edu.pl/publikacje/dist/eatwell.pdf (1.02.2017).
• Freeman Ch., Louçã F. [2002], As time goes by, Oxford University Press.
• Furtado C. [1982], Mit rozwoju gospodarczego, PWE, Warszawa.
• Godley W., Lavoie M. [2007], Monetary economics: an integrated approach to credit, money, income, production and wealth, Palgrave Macmillan.
• Hagemejer J., Tyrowicz J. [2011], Not all that glitters. The direct effects of privatization through foreign investment, "Eastern European Economics", vol. 49, no. 3: 89-111.
• Harcourt G. [1975], Spory wokół teorii kapitału, PWE, Warszawa.
• Holko M. [2016], Polityka ekonomiczna w warunkach integracji europejskiej w świetle teorii Kaleckiego i Pasinettiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• Hymer S. [1976], The international operations of national firms: a study of direct foreign investment, MIT Press, Cambridge, Mass.
• Kaldor N. [1986], Perspektywy gospodarki światowej, w: Zasoby ludzkie, zatrudnienie i rozwój, red. S. Tsuru, PWN, Warszawa.
• Kalecki M. [1979], Teoria opodatkowania towaru, dochodu i majątku, w: Michał Kalecki. Dzieła t. 1, red. J. Osiatyński, PWE, Warszawa.
• Kalecki M. [1980], Teoria dynamiki gospodarczej, w: Michał Kalecki. Dzieła t. 2, red. J. Osiatyński, PWE, Warszawa.
• Kalecki M. [1985], Zagadnienie finansowania rozwoju ekonomicznego, w: Michał Kalecki. Dzieła t. 5, red. J. Osiatyński, PWE, Warszawa.
• Knell M. [2015], Schumpeter, Minsky and the financial instability hypothesis, "Journal of Evolutionary Economics", vol. 25, no. 1: 293-310.
• Köhler G. [1998], The structure of global money and world tables of unequal exchange, "Journal of World-Systems Research", no. 4: 145-168.
• Łaski K. [2007], Do increased private saving rates spur economic growth? The Vienna Institute for International Economic Studies, Working Paper no. 45, https://wiiw.ac.at/p-545.html (1.02.2017).
• Łaski K. [2015], Wykłady z makroekonomii. Gospodarka kapitalistyczna bez bezrobocia, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Łaski K., Osiatyński J. [2013], Konsolidacja finansów publicznych a kryzys strefy euro, "Ekonomista", nr 1: 9-29.
• Łaski K., Römisch R. [2001], Growth and savings in USA and Japan, The Vienna Institute for International Economic Studies, Working Paper no. 16, http://econpapers.repec.org/paper/wiiwpaper/16.htm (1.02.2017).
• Mainwaring L. [1989], Global accumulation with a dual southern economy, "Journal of Post Keynesian Economics", vol. 11, no. 3: 399-423.
• Moore B. [2003], Saving and investment: Keynes revisited, w: Money credit and the role of the state, red. R. Arena, N. Salvadori, Ashgate Publishing, Aldershot-Burlington-Singapore-Sydney.
• Osiatyński J. [1978], Kapitał, podział, wartość, PWN, Warszawa.
• Osiatyński J. [2009], Strategia makroekonomiczna Polski w warunkach światowego kryzysu, "Gospodarka Narodowa", nr 7-8: 1-16.
• Palley T. I. [1996], Inside debt, aggregate demand, and the Cambridge theory of distribution, "Cambridge Journal of Economics", vol. 20, no. 4: 465-474.
• Palley T. I. [2005], Class conflict and the Cambridge theory of distribution, w: Joan Robinson's economics: a centennial celebration, red. W. Gibson, Edward Elgar, Cheltenham, Northampton.
• Palley T. I. [2012], Wealth and wealth distribution in the neo-Kaleckian growth model, "Journal of Post Keynesian Economics", vol. 34, no. 3: 453-474.
• Palma J. G. [2009], The revenge of the market on the rentiers. Why neo-liberal reports of the end of history turned out to be premature, "Cambridge Journal of Economics", vol. 33, no. 4: 829-869.
• Pasinetti L. [1962], Rate of profit and income distribution in relation to the rate of economic growth, "Review of Economic Studies", vol. 29, no. 4: 267-279.
• Pasinetti L. [1974], Growth and income distribution. Essays in economic theory, Cambridge University Press, New York.
• Pasinetti L. [1981], Structural change and economic growth, Cambridge University Press, New York.
• Pasinetti L. [1993], Structural economic dynamics: a theory of the economic consequences of human learning, Cambridge University Press.
• Pasinetti L. [2000], Critique of the neoclassical theory of growth and distribution, "BNL Quarterly Review", vol. 53, no. 215.
• Perez C. [2007], Finance and technical change: a long-term view, w: Elgar Companion to Neo-Schumpeterian Economics, red. H. Hanusch, A. Pyka, Edward Elgar Publishing.
• Prebisch R. [1986], Ameryka Łacińska jako peryferie globalnego kapitalizmu, w: Zasoby ludzkie, zatrudnienie i rozwój, red. S. Tsuru, PWN, Warszawa.
• Reati A., Toporowski J. [2012], An economic policy for the fifth long wave, "PSL Quarterly Review", vol. 57, no. 231.
• Ricardo D. [1957], Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania, PWN, Warszawa.
• Robinson J. [1947], Wstęp do teorii zatrudnienia, Wydawnictwo Kazimierza Rutskiego, Warszawa-Łódź.
• Schumpeter J. [1960], Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa.
• Sraffa P. [1965], Produkcja towarów za pomocą towarów, PWN, Warszawa.
• Strategia [2016], Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, 4.08.2016, http://www.konsultacje.gov.pl/node/4257 (1.02.2017).
• Talar S. [2009], Znaczenie zagranicznego kapitału produkcyjnego dla innowacyjności polskiego przemysłu, w: Zarządzanie kapitałem ludzkim w gospodarce opartej na wiedzy, red. E. Skrzypek, A. Sokół, Instytut Wiedzy i Innowacji, Warszawa.
• Taylor L. [1979], Denationalization vs. national growth. Who gains from the «advantage» of the MNC's? Institute for International Economic Studies, Stockholm University, Seminar Paper no. 121, http://su.diva-portal.org/smash/record.jsf?pid=diva2 343369&dswid=370 (1.02.2017).
• Thirlwall A. P. [1979], The balance of payments constraint as an explanation of international growth rate differences, "Banca Nazionale del Lavoro Quarterly Review", vol. 32, no. 128: 45-53.
• Toporowski J. [2012], Dlaczego gospodarka światowa potrzebuje krachu finansowego, Książka i Prasa, Warszawa.
• Uchwała [2017], Uchwała nr 8 Rady Ministrów z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie przyjęcia Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.), M. P. 2017, poz. 260, http://www.monitorpolski.gov.pl/mp/2017/260/1 (1.02.2017).
• Valente R. [2016], Mainstream and heterodox sources of endogenous growth: some linkages and the role of income distribution, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy", nr 47.
• Yotopoulos P., Sawada Y. [2006], Exchange rate misalignment: a new test of long-run PPP based on cross-country data, "Applied Financial Economics", vol. 16, no. 1-2: 127-134.