Relacja wybranych segmentów prawa bilansowego z prawem podatkowym

• Autorzy: Leszek Michalczyk

Warianty tytułu

The relationship between given segments of balance sheet law and tax law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł omawia zagadnienia związane z różnicami między polskim prawem bilansowym a prawem podatkowym. Zagadnienia te mają szczególne znaczenie przy analizie możliwości wykorzystania tzw. "poduszki podatkowej". Omawiane różnice wynikają z odmiennych ujęć niektórych zagadnień w prawie podatkowym, niż w prawie bilansowym, jakkolwiek, co do zasady, podstawą ustalania wyniku podatkowego jest prowadzona przez przedsiębiorstwo ewidencja księgowa. W tym zakresie występują też odmienne definicje relacji między działaniami opartymi na tych, formalnie równoważnych sobie ustawach. W ujęciu teoretycznym postrzega się supremację prawa bilansowego, polegającą na przyjęciu ustawy o rachunkowości, jako podstawy do określania wyniku finansowego. W praktyce księgowej widzi się raczej przewagę prawa podatkowego, które stosując bardziej jednoznaczne rozwiązania, ogranicza wariantowość wyboru stosowaną w polskim prawie bilansowym. Różnice te rodzą konieczność tworzenia nowych kategorii bilansowych, związanych z rozliczaniem odroczonego podatku dochodowego. W artykule omawia się też problem w aspekcie podobieństw i różnic występujących, w zakresie analizowanego zagadnienia, w innych krajach. (abstrakt oryginalny)

EN

The article discusses the questions connected with the differences between Polish balance sheet law and tax law. This issue is particularly important while analysing the possibilities of using the so called "pillow tax". The differences in question are caused by the fact that the balance sheet law treats some of the issues differently than the tax law. However, in both cases the basis for determining the tax results is the records kept by a given company. In this area there are also different definitions of the relationship between the actions resulting from this two, formally equivalent to one another, acts. From the theoretical perspective balance sheet law is of greater importance consisting in the accountancy law as the basis for determining a financial outcome. On the other hand, the tax law seems to be more important in accounting, as by applying unambiguous solutions it limits the number of alternatives propounded by Polish balance sheet law. Due to these differences, new balance categories connected with accounting for the deferred income tax need to be created. The article also presents the similarities and differences between these two laws in other countries. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Prawo bilansowe; Prawo podatkowe

EN

Accounting; Balance law; Tax regulations

• Czasopismo: Pieniądze i Więź
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 3(56)
• Strony: 78--87

Twórcy

autor

Leszek Michalczyk

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Dolata S., Podstawy wiedzy o podatkach i polskim systemie podatkowym, Opole 1999.
• Dreń A., Odroczony podatek dochodowy w świetle znowelizowanej ustawy o rachunkowości, "Finanse, Bankowość, Rachunkowość" 2004, nr 1.
• Flower J., Global Financial Reporting, New York 2002.
• Gierusz B., Bielący i odroczony podatek dochodowy a zmiany w rachunkowości, Gdańsk 2002.
• Górowski I., Próba weryfikacji zgodności wynikowej procedury odroczonego podatku dochodowego Z teorią rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2005, t. 30.
• Jankowska M., Zasady rachunkowości a zasady prawa podatkowego, "Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu" 2005, nr 4.
• Juzefczuk M., Autonomiczność polskiego prawa bilansowego względem prawa podatkowego: jej konsekwencje dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, "Roczniki Nauk Społecznych" 2005, t. 33.
• Kamieniecka M., Przychody z działalności gospodarczej - ujęcie prawno-podatkowe a bilansowe, "Zamojskie Studia i Materiały7" 2006, rok 8, z. 2.
• Koperkiewicz-Mordel K., Nykiel W., Chróścielewski W., Polskie prawo podatkowe, Warszawa 2003.
• Krzeszowski W. D., Różnice kursowe w świetle prawa bilansowego i podatkowego, "Finanse, Bankowość, Rachunkowość" 2006, nr 4.
• Kunicki J., Ocena ksiąg podatkowych z punktu widzenia prawa podatkowego i bilansowego, "Monitor Rachunkowości i Finansów" 1999, nr 6.
• Litwińczuk H., Prawo bilansowe, Warszawa 1995.
• Markiewicz S., Podatek dochodowy odroczony w polskiej rachunkowości - historia i perspektywy rozwoju, "Studia Ekonomiczne Oddziału Łódzkiego PTE" 2007, nr 1.
• Michalczyk L., Finansowe sposoby rozliczeń zapasów magazynowych w aspekcie bilansowym ¡podatkowym, [w:] (red.) J. Lewandowski, Zarządzanie organizacjami gospodarczymi. Koncepcje i metody, Wyd. Politechniki Łódzkiej, Łódź 2005.
• Michalczyk L., Inżynieria rachunkowości w świetle koncepcji earnings management'u jako system informacyjny definiujący wynik finansowy przedsiębiorstw, [w:] (red.) T. Grabiński, Rola informatyki w naukach ekonomicznych i społecznych, Wyd.WSH, Kielce 2010.
• Michalczyk L., Metodyka ustalania wysokości wybranych zobowiązań przedsiębiorstw, Zeszyty Naukowe TD UJ Seria: Ekonomia i Zarządzanie 2008, nr 1.
• Michalczyk L., Przekwalifikowywanie aktywów finansowych, [w:] (red.) B. Micherda, Sprawozdawczość i rewizja finansowa w kształtowaniu wiarygodności informacji ekonomicznej, Wyd. UE w Krakowie 2007.
• Michalczyk L., Rola umorzenia aktywów trwałych w powstaniu różnic wyniku finansowego, Zeszyty Naukowe TD UJ Seria: Ekonomia i Zarządzanie 2007, nr 1.
• Michalczyk L., Rozliczenia zapasów magazynowych w aspekcie efektywności ekonomicznej podmiotów gospodarczych w polskich realiach, [w:] (red.) T. Wawak, W Szarapa, Projekty i realność gospodarczą, Wyd. Informacji Ekonomicznej UJ, Kraków 2006.
• Michalczyk L., Umorzenie a amortyzacja w aspekcie rachunkowościowej ochrony obrotu gospodarczego, [w:] (red.) B. Micherda, Rachunkowość w ochronie obrotu gospodarczego, Wyd. AE w Krakowie 2005.
• Michalczyk L., Wiarygodność kalkulacji kosztów produkcji w świetle opcyjnych rozwiązań polskiego prawa bilansowego, [w:] I Ogólnopolskie Seminarium Doktorskie Rachunkowości i Finansów, Wyd. WSRiF w Sopocie, Sopot 2006.
• Michalczyk L., Zastosowanie programów informatycznych jako narzędzia wykrywającego procedury księgowego manipulowania wynikiem finansowym, [w:] (red.) T. Grabiński, Rola informatyki w naukach ekonomicznych i społecznych, Wyd. WSH, Kielce 2010.
• Nobes C., Parker R., Comparative International Accounting, Englewood 2003.
• Olechowicz J., Rachunkowość podatkowa, Warszawa 2000.
• Pietrewicz M., Polityka fiskalna, Warszawa 1998.
• Poszwa M., Wynik bilansowy a wynik podatkowy dla potrzeb podatku dochodowego, przyczyny powstawania różnic i ich prezentacja, "Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej SKwP" 1995, t. 32.
• Walińska E., Podatek dochodowy odroczony jako skutek autonomii prawa bilansowego i podatkowego - rozwiązania polskie w warunkach integracji europejskiej, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica" 2005, z. 191.