Świat wartości akademickich a procedury awansowe w nauce polskiej. Refleksja z okazji 80-lecia Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

• Autorzy: Jan W. Wiktor
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Istotę uniwersytetu wyraża triada nierozdzielnych funkcji: badań naukowych, kształcenia i wychowania. Ich integracja stanowi o tożsamości uniwersytetu jako szczególnej instytucji życia społecznego, odpowiedzialnej za rozwój nauki z jednej strony oraz z drugiej kształcącej elity intelektualne, ludzi twórczych, otwartych, potrafiących zrozumieć problemy i zawiłości współczesnego świata, formułować trafne, obiektywne diagnozy, poszukiwać wyjaśnienia oraz określać wizje i scenariusze rozwoju. Zasadniczą powinnością/misją uniwersytetu jest dążenie do poszukiwania i głoszenia prawdy, tworzenie warunków uczciwej, poważnej oraz obiektywnej dyskusji nad zasadniczymi problemami współczesnego świata, a także troska o formowanie dojrzałej osobowości młodego człowieka. W tym miejscu można przytoczyć słowa papieża Jana Pawła II wypowiedziane do środowiska akademickiego: "Powołaniem każdego uniwersytetu jest szczególna służba ludzkiej kulturze, a to oznacza przede wszystkim służbę prawdzie: trud jej poznawania, przekazywania, a także jej obrony. Chodzi o pełną i niezafałszowaną prawdę o człowieku i o otaczającym go świecie. Służąc prawdzie, służy się człowiekowi, a broniąc prawdy, broni się człowieka w tym, co dla niego najbardziej istotne" [Jan Paweł II, 1997, za: Ziejka, 2004, s. 6]. Ową służbę prawdzie i kulturze wyraża misja uniwersytetu, nie tylko poprzez sferę badań naukowych, lecz także upowszechnianie ich rezultatów i troskę o właściwe wychowanie młodych ludzi - studentów. Co więcej, misję uniwersytetu - zadania w kształtowaniu dobra wspólnego - stanowi nie tyle każda z funkcji z osobna, lecz właśnie ich zespolenie i integracja. Takie podejście, choć w odmiennym kształcie i obszarze badań, przyjęto już wobec pierwszego w świecie uniwersytetu w Bolonii (1088 r.), takie też ujęcie cechuje uniwersytet współczesny. Do tej myśli i przesłanek, wyrażających ideę uniwersytetu, nawiązuje niniejszy rozdział. W 2017 r. mija 80. rocznica utworzenia Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach z jej pierwszym Wydziałem - Wydziałem Organizacji Przemysłowej, którego kontynuatorem jest Wydział Zarządzania. W związku z tym, niniejsza praca ma szczególny i nietypowy charakter. Przybiera ona formę refleksji o strukturze wartości akademickich w perspektywie wydziału - podstawowej jednostki organizacyjnej, swoistego mikrouniwersytetu. Jubileusz 80-lecia, choć stosunkowo niewielki - jak na tradycję uniwersytetu europejskiego, zapoczątkowaną przez uniwersytet boloński - skłania do różnorodnych przemyśleń, wspomnień, formułowania planów i zamierzeń, o znaczeniu także ogólniejszym względem podstawowych obszarów i kierunków badań naukowych realizowanych na wydziale. Przyjmuje formę spojrzenia na strukturę wartości akademickich, wartości z natury rzeczy dotyczących uczelni jako całości. Uczelnię tworzą wydziały i poprzez wydziały - podstawowe jednostki badań naukowych, obszary dydaktyki i funkcji wychowawczej - realizują swoje misje, wizje, funkcje i zadania. Każde rozstrzygnięcie na poziomie uczelni zostaje odzwierciedlone w skali wydziału, choć z pewnością w zróżnicowanej formie i charakterze. Jubileusz skłania do refleksji ku pamięci o tym, co w życiu społeczności wydziału i całego uniwersytetu jest najważniejsze: jest nim zestaw podstawowych wartości akademickich. Pamięć o nich stanowi rdzeń naszej tożsamości - a ta konstatacja dotyczy każdego wymiaru analizy - zarówno wymiaru indywidualnego, jak i zespołowego, wraz instytucjonalnym, odniesionym także do skali uniwersytetu. Formuła refleksji stanowi zarazem pewne usprawiedliwienie lub uzasadnienie ujęcia problematyki, przyjętego profilu i subiektywnego spojrzenia na tytułowy problem. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Szkolnictwo wyższe; Wartości niematerialne; Kariera zawodowa; Kształcenie; Badania naukowe; Wychowanie

EN

Higher education; Intangible asset; Professional career; Learning; Scientific research; Parenting

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2017
• Tom: Nauki o zarządzaniu : dokonania, trendy, wyzwania
• Strony: 72--83

Twórcy

autor

Jan W. Wiktor

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Dobre obyczaje w nauce, Kodeks opracowany przez Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk, http://www.paleo.pan.pl/documents/KodeksEtyczny_PAN.pdf (data dostępu: 15.05.2017).
• Dobre praktyki w szkołach wyższych, opracowany przez Fundację Rektorów Polskich, http://www.krasp.org.pl/pl/kdp/kodeks_dobre_praktyki (data dostępu: 15.05.2017).
• Domański T. (2017), Rola polskich uczelni w nauczaniu i rozwoju przedsiębiorczości na tle doświadczeń zagranicznych, [w:] T. Domański (red.), Przedsiębiorczość, innowacyjność, konkurencyjność. Polskie doświadczenia na tle innych krajów, Ośrodek Enterprise Europe Network przy Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości, Łódź.
• Jan Paweł II, Przemówienie na spotkaniu z okazji 600-lecia Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 8.06.1997, http://mateusz.pl/JPII/witamy/0904.htm (data dostępu: 15.05.2017).
• Leja K. (2013), Zarządzanie uczelnią. Koncepcje i współczesne wyzwania, Oficyna Wolters Kluwer, Warszawa.
• Sułkowski Ł. (2016), Kultura akademicka. Koniec utopii? Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym [tekst jednolity 2016, Dz. U. 2016, poz. 882].
• Wielgus S. bp (2003), Uniwersytet -historia i przyszłość, [w:] Servo Veritatis. Materiały Międzynarodowej Konferencji dla uczczenia 25-lecia pontyfikatu Jego Świątobliwości Jana Pawła II, UJ, PAT w Krakowie, KUL, Pontificia Universita San Tomaso d'Aquino "Angelicum", Kraków.
• Wiktor J.W. (2017), Procedura w postępowaniach awansowych w świetle analizy porównawczej rozporządzeń ministra w sprawie "szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodzie doktorskim, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora" w latach 2004-2016, Kraków, luty, s. 23, maszynopis.
• [www] https://www.uj.edu.pl/documents/10172/84593596/Strategia-Rozwoju-UJ-2014 -2020.pdf/f490b8e5-83f9-4509-9f9e-f88ald89bd3c (data dostępu: 10.05.2017).
• [www] http://uczelnia.sgh.waw.pl/pl/uczelnia/informacje/misja/Strony/default.aspx (data dostępu: 10.05.2017).
• [www] http://www.ue.katowice.pl/uczelnia/o-uczelni/misja.html (data dostępu: 10.05.2017).
• [www] http://uek.krakow.pl/pl/uczelnia/o-uniwersytecie/misja.html (data dostępu: 10.05.2017).
• [www] http://ue.poznan.pl/pl/uniwersytet,cl3/o-uczelni,c28/wizja,a72.html (data dostępu: 10.05.2017).
• [www] http://www.ue.wroc.pl/uczelnia/5582/misja_i_wizja_uniwersytetu_ekonomicznego_we_wroclawiu.html (data dostępu: 10.05.2017).
• Ziejka F. (2003), Gaudium Veritatis. Świat akademickich wartości w nauczaniu Jana Pawła II, [w:] Serwo Veritatis. Materiały Międzynarodowej Konferencji dla uczczenia 25-lecia pontyfikatu Jego Świątobliwości Jana Pawia II, UJ, PAT w Krakowie, KUL, Pontificia Universita San Tomaso d'Aquino "Angelicum", Kraków.