Plany prokreacyjne i stosowanie antykoncepcji przez Polaków w wieku reprodukcyjnym

• Autorzy: Zbigniew Izdebski , Krzysztof Wąż

Warianty tytułu

Procreation Plans and Use of Contraception by Poles in Reproductive Age

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problem dzietności, planów prokreacyjnych i w oczywisty sposób z nim związana kwestia stosowania antykoncepcji są bardzo ważnymi wymiarami zdrowia reprodukcyjnego człowieka. Zdrowie reprodukcyjne jest bowiem fizycznym, psychicznym i społecznym dobrostanem we wszystkich sprawach związanych z systemem reprodukcji, co oznacza, że ludzie są w stanie prowadzić satysfakcjonujące i bezpieczne życie seksualne, płodzić dzieci oraz w sposób swobodny decydować, czy, kiedy i ile ich posiadać.(fragment tekstu)

EN

The paper attempts to show the relationship between reproductive plans of Poles in reproductive age and their use of methods of preventing pregnancy. There has been carried out a reinterpretation of the results of a sexuality study from 2011 of a representative sample of 3206 adult Poles. There have also been used some of the results obtained in the previous edition of the survey, realised in 2005. It has been established, among other things, that almost half of the respondents plan to have another child in the future; the reproductive plans of the respondents have been differed by many socio-demographic variables as well as variables describing being in a relationship and sexual activity of the respondents; nearly three quarters of respondents who started a regular sex life used some method of contraception; there has been a favourable change in the use of methods of preventing pregnancy - hormonal medicines and condoms are used more frequently; unreliable methods (natural methods and coitus interruptus) are still relatively frequently used; there has been a radical reduction in concerns about unplanned procreation.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prokreacja; Dzietność kobiet; Dzietność ludności miejskiej; Dzieci; Dobrostan

EN

Procreation; Women's fertility; Fertility of urban population; Children; Well-being

• Czasopismo: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie
• Rocznik: 2017
• Tom: 15
• Numer: nr 2
• Strony: 126--134

Twórcy

autor

Zbigniew Izdebski

• Uniwersytet Warszawski

autor

Krzysztof Wąż

• Uniwersytet Zielonogórski

Bibliografia

• Regional Strategy on Sexual and Reproductive Health. Reproductive Health/Pregnancy Programme, WHO, Copenhagen 2001: 7.
• Izdebski Z., Niemiec T., Zdrowie seksualne i reprodukcyjne, w: Izdebski Z., Niemiec T., Wąż K., (Zbyt)młodzi rodzice, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2011.
• Defining Sexual Health. Report of a Technical Consultation on Sexual Health, WHO, 28-31 January 2002 Geneva, http://www.who.int/reproductivehealth/topics/gender_rights/defi ning_sexual_health.pdf; dostęp: 15.05.2016.
• Komunikat z badań CBOS, BS/61/2012, Potrzeby prokreacyjne oraz preferowany i realizowany model rodziny, http://cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_061_12.PDF; dostęp: 19.09.2016.
• Mynarska M., Kto planuje mieć dzieci w Polsce do 2015 roku?, "Studia Demografczne" 2011; I (159): 75-98.
• Testa M.R., Family Sizes in Europe: Evidence from the 2011, Eurobarometer Survey, http://www.oeaw.ac.at/vid/download/edrp_2_2012.pdf; dostęp: 20.09.2016.
• Badanie postaw i przekonań Polaków dotyczących posiadania dzieci i polityki prorodzinnej, Dom Badawczy Maison, Warsaw Enterprise Institute, Warszawa 2015, http:// wei.org.pl/fles/manager/fle-da993e2b58fe1ecd04481f4ef7552545.pdf; dostęp: 17.10.2016.
• Duszczyk M., Fihel A., Kiełkowska M., Kordasiewicz A., Radziwinowiczówna A., Analiza kontekstualna i przyczynowa rodziny i dzietności, "Studia i Materiały" nr 2, Ośrodek Badań nad Migracjami, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2014: 4.
• Kotowska I.E., Uwagi o sytuacji demograficznej Polski u progu XXI wieku, "Studia Demograficzne" 1998; 1: 10.
• Sobotka T., The diverse faces of the Second Demographic Transition in Europe, "Demographic Research" 2007; 19 (8): 171-224.
• Kluzowa K., Slany K., Przemiany realizacji funkcji prokreacyjnych w rodzinie, w: Mierzwiński B., Dybowska E. (red.), Oblicze współczesnej rodziny polskiej, WAM, Kraków 2004: 2.
• Kotowska I.E., Jóźwiak J., Matysiak A., Baranowska A., Poland: Fertility decline - a response to profound societal change and transformations in the labour market?, "Demographic Research" 2008; 19: 795-854.
• Firlit-Fesnak G., Rodziny polskie i polityka rodzinna; stan i kierunki przemian, w: Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M. (red.), Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007: 189.
• Tymicki K., Zamierzenia prokreacyjne a możliwość ich realizacji w kontekście czynników biologicznych, "Zeszyty Naukowe Instytut Statystyki i Demografii SGH" 2013; 32: 34.
• Bancroft J., Seksualność człowieka, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011: 19.
• Wejbert-Wąsiewicz E., Antykoncepcja jako tabu. O nieważności tego, co ważne, "Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja" 2015; 18, 4 (72): 67-81.
• Okólski M., Reprodukcja ludności a modernizacja społeczeństwa. Polski syndrom, KiW, Warszawa 1988.
• Jaworski A., Grodzki A., Izdebski Z., Przemiany obyczajowości seksualnej młodzieży, TEPRA, Warszawa 1994.
• Lew-Starowicz Z., Zabiegi przerywania ciąży w populacji 760 pacjentek Lekarskich Przychodni Specjalistycznych Towarzystwa Rozwoju Rodziny: analiza statystyczna, "Problemy Rodziny" 1989; 4: 36-38.
• Philipov D., Fertility in Times of Discontinuous Societal Change: The Case of Central and Eastern Europe, MPIDR Working Paper, Max Planck Institute for Demographic Research, Rostock, Germany 2002.
• Ustawa z7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, Dz.U. 93.17.78 ze zm.
• Nowicka W., Ustawa antyaborcyjna w Polsce - stan prawny i rzeczywisty, w: Nowicka W. (red.), Prawa reprodukcyjne w Polsce: Skutki ustawy antyaborcyjnej. Raport, Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Warszawa 2007.
• Odpowiedź na interpelację nr 3717, http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=7D5F64B9; dostęp: 20.09.2016.
• Aborcje w Polsce. NFZ ujawnia dane: w 2014 o jedną trzecią więcej rozliczonych zabiegów niż rok wcześniej, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,17693105,Aborcje_w_Polsce__NFZ_ujawnia_dane__w_2014_o_jedna.html; dostęp: 22.09.2016.
• Komunikat z badań CBOS, BS/60/2013, Doświadczenia aborcyjne Polek, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_060_13.PDF; dostęp: 12.10.2016.
• Komunikat z badań CBOS, BS/111/2013, Wartości i normy, http://www.cbos.pl/ SPISKOM.POL/2013/K_111_13.PDF; dostęp: 20.09. 2016.
• Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, Dz.U. 04. 210.2135 ze zm.
• Ustawa z 6 września 2001 r. prawo farmaceutyczne, Dz.U. 04.53.533 ze zm.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 kwietnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych, Dz.U. 2.04. 2015, poz. 477.
• Izdebski Z., Wąż K., Edukacja seksualna. Potrzeba, oczekiwania społeczne, realizacja, "Edukacja. Studia. Badania. Innowacje" 2011; 1: 47-60.
• Opinie i oczekiwania młodych dorosłych (osiemnastolatków) oraz rodziców dzieci w wieku szkolnym wobec edukacji dotyczącej rozwoju psychoseksualnego i seksualności. Raport z badania, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2015.
• Woynarowska B., Szymańska M.M., Mazur J., Wiedza i przekonania o HIV/AIDS. Zachowania seksualne. Raport z badań wykonanych w 1998 r., Katedra Biomedycznych Podstaw Rozwoju i Wychowania, Wydział Pedagogiczny UW, Warszawa 1999.
• Mazur J., Małkowska-Szkutnik A. (red.), Wyniki badań HBSC 2010. Raport techniczny, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2011.
• Sawiński Z., Metoda identyfikacji znaczących pól w tablicach dwuzmiennowych, Uniwersytet Warszawski, Instytut Studiów Społecznych, Warszawa 1994.
• Komunikat z badań CBOS, BS/4/2010, Postawy prokreacyjne Polaków, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_004_10.PDF; dostęp: 20.05.2015.
• Izdebski Z., Seksualność Polaków na początku XXI wieku. Studium badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
• Dane demograficzne GUS, 2014, http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/CustomSelectData.aspx?s=uro&y=2013&t=00; dostęp: 27.08.2015.
• Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego i Funduszu Ludnościowego Narodów Zjednoczonych (UNFPA) w sprawie zdrowia reprodukcyjnego, Załącznik 2, Planowanie rodziny i niepłodność, Racot, 26-28 marca 2004, "Ginekologia Praktyczna" 2004; 12 (2): 2-6.

Identyfikatory

DOI

10.4467/20842627OZ.17.013.6783