Społeczno-demograficzne i rodzinne uwarunkowania pierwszych doświadczeń seksualnych i inicjacji seksualnej młodzieży

• Autorzy: Zbigniew Izdebski , Krzysztof Wąż , Joanna Mazur , Anna Kowalewska

Warianty tytułu

Socio-demographic and Familial Determinants of First Sexual Experiences and Sexual Initiation of Young People

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejsze opracowanie jest poświęcone związkom między czynnikami społeczno-demograficznymi i relacjami rodzinnymi a pierwszymi, przedinicjacyjnymi doświadczeniami seksualnymi i inicjacją seksualną podejmowaną przez młodzież.(fragment tekstu)

EN

The study analyses the relationship of selected socio-demographic characteristics of adolescents (gender, place of residence, type of school) and selected characteristics of their families (education of parents, family wealth, support and communication) with their pre-initiation sexual experiences and sexual initiation. The results of a research carried out on a sample of 1,266 second- and third-class students of post-secondary schools have been analysed. The survey used an auditorium questionnaire. It has been shown that: three-fifths of the respondents had sexual experiences, of whom two-fifths already had sexual intercourse; girls were less likely than boys to have had sexual initiation, but more often than they got involved into pre-initiation forms of sexual activity; people who had a sexual initiation got involved into early forms of sexual activity earlier than those who didn't have it yet. Factors that differentiate young people's sexual behaviour have also included: the type of school, family support and material resources of the family. It has been established that in the case of boys, the risk factor for early sexual initiation is low family support and high level of affluence, while the protective factor is attendance at general secondary school or technical secondary school, and in the girls' group, the protective factor is attendance at general secondary school, while the risk factor is living in a large city.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prokreacja; Młodzież; Dzietność kobiet

EN

Procreation; Youth; Women's fertility

• Czasopismo: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie
• Rocznik: 2017
• Tom: 15
• Numer: nr 2
• Strony: 144--155

Twórcy

autor

Zbigniew Izdebski

• Uniwersytet Warszawski

autor

Krzysztof Wąż

• Uniwersytet Zielonogórski

autor

Joanna Mazur

• Instytut Matki i Dziecka w Warszawie

autor

Anna Kowalewska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Woynarowska B. (red.), Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki, PWN, Warszawa 2008.
• Beisert M., Trud dorastania seksualnego, w: Beisert M. (red.), Seksualność w cyklu życia człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Oleszkiewicz A., Senejko A., Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w okresie globalizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
• Sokołowska M., Granice medycyny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1980.
• Regional Strategy on Sexual and Reproductive Health. Reproductive Health/Pregnancy Programme, WHO, Copenhagen 2001: 7.
• Karta Praw Seksualnych i Reprodukcyjnych Międzynarodowej Federacji Planowanego Rodzicielstwa, Wizja 2000, IPPF, Towarzystwo Rozwoju Rodziny, Warszawa 2000.
• Beisert M., Rozwojowa norma seksuologiczna jako kryterium oceny zachowań seksualnych dzieci i młodzieży, "Dziecko Krzywdzone" 2006; 16: 1-15.
• Erikson E.H., Dzieciństwo i społeczeństwo, Dom Wydawniczy "Rebis", Poznań2000.
• Jankowiak B., Gulczyńska A., Wczesna inicjacja seksualna młodzieży - przyczyny i konsekwencje, "Kultura - Społeczeństwo - Edukacja" 2014, 1 (5): 171-187.
• Beisert M. (red.),Seksualność człowieka w cyklu życia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Izdebski Z., Rozwój seksualny, w: Woynarowska B., Kowalewska A., Izdebski Z., Komosińska K., Biomedyczne podstawy kształcenia i wychowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
• Gasparski P., Związek doświadczeń z ocenami prawdopodobieństwa zagrożeń i aktywnością profilaktyczną, w: StudenskiR. (red.),Zachowanie się w sytuacji ryzyka, Katowice 2004.
• Erikson E., Tożsamość a cykl życia, Zysk i S-ka, Poznań 2004.
• Izdebski Z., Seksualność Polaków na początku XXI wieku. Studium badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
• Jaczewski A., Obuchowska I., Rozwój erotyczny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1992.
• Imacka J., Bulsa M., Ryzykowne zachowania seksualne młodzieży jako czynnik zwiększający ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową, "Hygeia Public Health" 2012; 47: 3.
• Wąż K., Socjalizacja seksualna i przemiany w obyczajowości seksualnej młodzieży, w: Izdebski Z., Niemiec T., Wąż K., (Zbyt)młodzi rodzice, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2011.
• Zawadzka A., Ten pierwszy raz. Konstruowanie heteroseksualności, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015.
• Ramiro I., Windlin B., Nic Gabhainn S. et al., Gendered trends in early and very early sex and condom use in 20 European countries from 2002 to 2010, "European Journal of Public Health" 2015; 25 (suppl. 2): 65-68.
• Woynarowska B., Szymańska M., Mazur J., Wiedza i przekonania o HIV/AIDS. Zachowania seksualne. Raport z badań wykonanych w 1998 r., Katedra Biomedycznych Podstaw Rozwoju i Wychowania Wydział Pedagogiczny UW, Warszawa 1999.
• Mazur J., Małkowska-Szkutnik A. (red.), Wyniki badań HBSC 2010. Raport techniczny, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2011.
• Opinie i oczekiwania młodych dorosłych (osiemnastolatków) oraz rodziców dzieci w wieku szkolnym wobec edukacji dotyczącej rozwoju psychoseksualnego i seksualności. Raport z badania, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2015.
• Mazur J. (red.), Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2015.
• Izdebski Z., Wiedza, przekonania o HIV/AIDS w społeczeństwie polskim. Zachowania seksualne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Woynarowska B., Tabak I., Czynniki ryzyka wczesnej inicjacji seksualnej, "Medycyna Wieku Rozwojowego" 2008; 2, część 2: 541-557.
• Madkour A.S., Farhat T., Halpern C.T., Godeau E., Gabhainn S., Early adolescent sexual initiation as a problem behavior: A comparative study of five nations, "Journal of Adolescent Health" 2010; 47: 389-398.
• Shoveller J.A., Johnson J.L., Langille D.B. et al., Socio-cultural influences on young people's sexual development, "Social Science & Medicine" 2004; 59: 473-487.
• Berne L.A., Huberman B.K., Lesson learned. European approaches to adolescent sexual behavior and sexuality, "Journal of Sex Education and Therapy" 2000; 25: 189-199.
• Valle A.-K., Roysamb E., Sundby J., Klepp K.I., Parental social position, body image, and other psychosocial determinants and first sexual intercourse among 15- and 16-year olds, "Adolescence" 2009; 44 (174): 479-498.
• Kogan S.M., Yu T., Allen K.A., Pocock A.M., Brody G.H., Pathways from racial discrimination to multiple sexual partners among male African American adolescents, "Psychology of Men & Masculinity" 2014; 8: 1-11.
• Harden P.K., Genetic influences on adolescent sexual behavior: Why genes matter for environmentally oriented researchers? "Psychological Bulletin" 2014; 2: 434-465.
• Currie C., Inchley J., Molcho M. et al., Health Behaviour in Schoolaged Children (HBSC) Study Protocol: Background, Methodology and Mandatory Items for the 2013/14 Survey, St. Andrews University, Scotland, UK 2014.
• Obuchowska I., Adolescencja, w: Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. II, PWN, Warszawa 2003.
• Małkowska A., Wsparcie społeczne, w: Mazur J. (red.), Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2015.
• Oblacińska A., Woynarowska B. (red.), Zdrowie subiektywne, zadowolenie z życia i zachowania zdrowotne uczniów szkół ponadgimnazjalnych w Polsce w kontekście czynników psychospołecznych i ekonomicznych, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2006.
• Izdebski Z., Wąż K., Edukacja seksualna. Potrzeba, oczekiwania społeczne, realizacja, "Edukacja. Studia. Badania. Innowacje" 2011; 1: 47-60.
• Uczestnictwo uczniów w zajęciach wychowania do życia w rodzinie. Dane za rok szkolny 2007/2008 wg stanu na 31 marca 2008 r.,w: Szkolny Informator Oświatowy, Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2007/2008, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2008.

Identyfikatory

DOI

10.4467/20842627OZ.17.015.6785