Zastosowanie metody DEA do oceny efektywności badań na rzecz ochrony powietrza i klimatu

• Autorzy: Barbara Fura

Warianty tytułu

Application of DEA Method in the Assessment of Efficiency of Air and Climate Protection Activities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jakość powietrza atmosferycznego jest jednym z wyznaczników jakości życia współczesnego człowieka. Artykuł prezentuje wyniki badań w zakresie oceny efektywności działań na rzecz ochrony powietrza i klimatu w ujęciu województw w Polsce. Ocenę efektywności działań przeprowadzono przy użyciu metody DEA z zastosowaniem modelu NR-CCR zorientowanego na nakłady. Źródłem danych do analizy były wtórne dane statystyczne za rok 2015, dostępne w statystyce publicznej. Głównym rezultatem badań jest klasyfikacja województw i ich podział na obiekty efektywne i nieefektywne pod względem działań w zakresie ochrony powietrza i klimatu oraz ranking województw nieefektywnych. Oprócz wyznaczenia średniej efektywności przekształcenia nakładów w efekty zastosowanie modelu NR-CCR pozwoliło na określenie efektywności cząstkowych poszczególnych nakładów. Dzięki temu możliwe było wskazanie źródeł nieefektywności działań mogących utrudniać poprawę stanu jakości powietrza i klimatu w Polsce.(abstrakt oryginalny)

EN

Air quality is one of the determinants of quality of life of a contemporary human. This article presents research results on an efficiency evaluation of Polish provinces' activities regarding air and climate protection. The efficiency evaluation of activities was carried out with the application of DEA method - NR-CCR input-oriented model. For the empirical analysis, secondary data for 2015 available in the official statistics were used. The main result of the research was a classification of provinces into efficient and inefficient objects as well as the ranking of inefficient provinces with their benchmarks suggestion. Apart from defining the average efficiency of transforming inputs into outputs in provinces the application of NR-CCR model also allowed for calculating the partial efficiency of the defined inputs. As Furaa result, it was possible to identify inefficiency sources of air protection activities undertaken in provinces, which could hinder the improvement of air and climate quality.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Efektywność; Ochrona powietrza atmosferycznego; Klimat; Województwo; Metoda DEA (analiza obwiedni danych)

EN

Effectiveness; Protection of air; Climate; Voivodship; Data Envelopment Analysis (DEA)

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 483 Paradygmaty badawcze jakości życia w ekonomii, zarządzaniu i psychologii
• Strony: 57--67

Twórcy

autor

Barbara Fura

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Chen L., Wang Y., Lai F., Feng F., 2017, An investment analysis for China's sustainable development based on inverse data envelopment analysis, Journal of Cleaner Production, no. 142, s. 1638-1649.
• Chodakowska E., 2013, Alternatywna metoda oceny produktywności przedsiębiorstw, Przegląd Organizacji, nr 11, s. 21-27.
• Działania samorządów na rzecz ochrony powietrza i ograniczenia emisji zanieczyszczeń, WFOŚiGW w Katowicach, Katowice 2014, http://silesiametropolia.eu/project/zdjeciaDodatkowe/GZM%20folder.pdf (dostęp: 16.10.2017).
• Guzik B., 2007, O pewnej możliwości uwzględnienia substytucji nakładów w modelach DEA, "Badania Operacyjne i Decyzje", nr 3-4, s. 71-92.
• Guzik B., 2009, Podstawowe modele DEA w badaniu efektywności gospodarczej i społecznej, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2009.
• Huang C., Chiu Y., Fang W., Shen N., 2014, Assessing the performance of Taiwan's environmental protection system with a non-radial network DEA approach, "Energy Policy", no. 74, s. 547-556.
• Juda-Rezler K., Manczarski P., 2010, Zagrożenia związane z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego i gospodarką odpadami komunalnymi, "Nauka", nr 4, s. 97-106.
• Klojzy-Kaczmarczyk B., Mazurek J., 2009, Zadania samorządów lokalnych w procesie likwidacji niskiej emisji, "Polityka Energetyczna", t. 12, nr 2/2, s. 277-284.
• Mardani A., Zavadskas E.K., Streimikiene D., Jusoh A., Khoshnoudi M., 2017, A comprehensive review of data envelopment analysis (DEA) approach in energy efficiency, "Renewable and Sustainable Energy Reviews", no. 70, s. 1298-1322.
• Mesjasz-Lech A., 2014, Zastosowanie metody DEA do badania efektywności działań w zakresie ochrony powietrza - ujęcie regionalne, Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, nr 6(308), s. 105-120.
• Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 2014, https://www.nik.gov.pl/plik/id,7764,vp,9732.pdf (dostęp: 15.04.2017).
• Ochrona środowiska 2016, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2016.
• Ruiz J.L, Sirvent I., 2016, Common benchmarking and ranking of units with DEA, "Omega", no. 60, s. 1-9.
• Sueyoshi T., Goto M., 2012, DEA environmental assessment of coal fired power plants: Methodological comparison between radial and non-radial models, "Energy Economics", no. 34, s. 1854-1863.
• Sueyoshi T., Yuan Y., Goto M., 2017, A literature study for DEA applied to energy and environment, "Energy Economics", vol. 62, no. 62, s. 104-124.
• Thanassoulis E., Dyson R.G., 1992, Estimating preferred target input-output levels using Data Envelopmnt Analysis, "European Journal of Operational Research", no. 56, s. 80-97.
• Wu J., Qingyuan Z., Chu J., Liu H., Liang L., 2016, Measuring energy and environmental efficiency of transportation systems in China based on a parallel DEA approach, "Transportation Research" Part D, no. 48, s. 460-472.
• Zamojska A., 2009, Zastosowanie metody DEA w klasyfikacji funduszy inwestycyjnych, "Przegląd Statystyczny", nr 3-4, s. 51-66.
• Ziębicki B., 2014, Efektywność organizacyjna podmiotów sektora publicznego, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2017.483.05