Przestrzenne zróżnicowanie zainteresowania płatnościami rolnośrodowiskowymi wśród rolników województwa małopolskiego

• Autorzy: Tomasz Wojewodzic , Paweł Zadrożny

Warianty tytułu

Spatial Diversification of Farmers' Interest in Agri-Environmental Payments in the Małopolskie Voivodeship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule zaprezentowano ocenę stopnia pozyskania i wykorzystania płatności rolnośrodowiskowych (PRŚ) przez rolników województwa małopolskiego w latach 2004-2014, przeprowadzoną na podstawie informacji Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W opracowaniu wykorzystano wskaźniki dynamiki, struktury oraz korelacji liniowej Pearsona. Przeprowadzona analiza pozwoliła stwierdzić, że o ile w latach 2004-2006 zainteresowanie małopolskich rolników wsparciem w ramach PRŚ było niewielkie (2% beneficjentów jednolitych płatności obszarowych), o tyle wyraźnie wzrosło latach 2007-2013 (5% beneficjentów JPO). Jednocześnie odnotowano w regionie systematyczny wzrost wysokości wypłacanych kwot - z 2,7 mln zł w roku 2004 do 33,6 mln w roku 2014. W województwie małopolskim odsetek beneficjentów JPO aplikujących o płatności rolnośrodowiskowe zależny był od udziału w strukturze obszarowej gospodarstw o powierzchni mniejszej od 5 ha UR, udziału w gospodarstwach gruntów o złej kulturze rolnej oraz intensywności organizacji rolnictwa. W rejonach, gdzie czynniki te były korzystniejsze, stwierdzono większą aktywność rolników we wdrażaniu PRŚ, z wyraźną preferencją wyboru pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone i pakietu 8. Ochrona gleb i wód, które umożliwiają prowadzenie relatywnie intensywnej produkcji rolniczej. Generalnie, w Małopolsce rolnicy preferowali wybór pakietów 2. Rolnictwo ekologiczne, 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone oraz 8. Ochrona gleb i wód, co podyktowane było panującymi warunkami przyrodniczymi, tradycjami w produkcji rolniczej oraz względami ekonomicznymi. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper evaluates the degree to which agri-environmental payments (AE payments) have been obtained and used by farmers in the Małopolskie Voivodeship in 2004-2014 based on data provided by the Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture (ARMA). The analysis showed that although in 2004-2006 the Małopolskie Voivodeship farmers showed little interest in the AE payments (2% of beneficiaries of single area payments), in 2007-2013 such interest rose (5% of SAP beneficiaries). At the same time amounts paid for financing environmentally friendly practices grew increasingly in the region from PLN 2.7m in 2004 to PLN 33.6m in 2014. In the Małopolskie Voivodeship the percentage of SAP beneficiaries applying for agri-environmental payments was conditional on the share of farms of an area below 5 ha of UAAin the area structure, the share of land in a poor agricultural condition and the agriculture's organizational intensity. In regions where those factors were more beneficial, farmers were more actively implementing AE payments, clearly favoring package 1. "Sustainable farming and package" and package 8. "Water and soil protection" which allow engagement in relatively intensive farming production. Generally in the region of Małopolska farmers favored package 2. Organic farming, package 3. "Extensive permanent grasslands" and package 8. "Water and soil protection" due to existing natural conditions, traditions in farming production and economic reasons. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarstwa rolne; Zróżnicowanie przestrzenne; Krajowy Program Rolnośrodowiskowy

EN

Arable farm; Spatial differentiation; National Agri-Environment Programme

• Czasopismo: Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 3
• Strony: 73--85

Twórcy

autor

Tomasz Wojewodzic

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

autor

Paweł Zadrożny

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Bibliografia

• Brodzińska, K. (2007). Realizacja programu rolnośrodowiskowego w województwie warmińsko-mazurskim. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 7, 71-81.
• Brodziński, Z. (2008). Wdrażanie programu rolnośrodowiskowego w opiniach doradców. Woda-Środowisko- Obszary Wiejskie, 8, 51-59.
• Czekaj, M. (2012). Ekonomiczno-środowiskowe aspekty nawożenia gleby - innowacyjne rozwiązania stosowane w tym zakresie. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, XIV, 5, 39-44.
• Czudec, A., Zając, D. (2010). Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G - Ekonomika rolnictwa, 97, 51-60.
• Kisiel, R., Grabowska, N. (2014). Rola dopłat unijnych w rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce na przykładzie województwa podlaskiego. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 14, 3(47), 61- 73.
• Kopeć, B. (1978). Systemy gospodarcze w rolnictwie polskim. Warszawa: PWRiL.
• Kucharczak, K., Różańska, E. (2012). Programy rolnośrodowiskowe jako instrumenty WPR dla ochrony środowiska w UE i Polsce. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 54, 26-38.
• Mroczek, J.R., Kostecka, J., Korczyńska, M. (2013). Ocena roli programu rolnośrodowiskowego w postrzeganiu przez rolników wybranych aspektów problematyki środowiskowej. Inżynieria Ekologiczna, 34, 189-197.
• Pawlewicz, A., Bórawski, P. (2013). Realizacja programu rolnośrodowiskowego w Polsce. Roczniki Naukowe SERA, XV, 2, 271-282.
• Rudnicki, R. (2013). Zróżnicowanie przestrzenne absorpcji funduszy Unii Europejskiej w rolnictwie polskim jako problem badawczy i aplikacyjny. Acta Universitis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica, 13, 71-92.
• Sroka, W., Musiał, W. (2012). Ocena wybranych instrumentów wsparcia gospodarstw drobnoto-warowych. Polityki Europejskie. Finanse i Marketing, 8(57), 425- 437.
• Sroka, W., Wojewodzic, T. (2015). Stan oraz perspektywy rozwoju rolnictwa w województwie małopolskim ze szczególnym uwzględnieniem wsparcia środkami Unii Europejskiej. Opracowanie eksperckie na zlecenie Małopolskiego Obserwatorium Polityki Rozwoju w Krakowie.
• Witek, T. (red.) (1981). Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według gmin 1981. Puławy: Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa.
• Wojewodzic, T., Satoła, Ł., Tabor, S. (2015). Seeking interrelations between social and economic development and indicators of farms' economic and production disagrarization. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych - Problems of Small Agricultural Holdings, 4, 103-119.
• Wojewodzic, T., Dacko, M., Zadrożny, P. (2016). Aktywność rolników Małopolski i Pogórza w pozyskiwaniu środków na realizację programów rolno-środowiskowych. Journal of Agribusiness and Rural Development (w przygotowaniu do druku).

Identyfikatory

DOI

10.15576/PDGR/2017.3.73