Wpływ protekcjonistycznej polityki celnej na koncentrację i rozwój przemysłu ciężkiego na przykładzie branży stalowej w Niemczech

• Autorzy: Janusz Myszczyszyn

Warianty tytułu

Influence of Protectionist Customs Policy on the Concentration and Development of Heavy Industry Exemplified by the Steelmaking Sector in Germany

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Konieczność ochrony własnego (krajowego) rynku podnoszono od setek lat. Wraz z rozwojem kapitalizmu i szkół ekonomicznych obok głównego nurtu w ekonomii klasycznej gloryfikującej m.in. wolną wymianę handlową powstały alternatywne szkoły i kierunki wskazujące na potrzebę protekcji. Polityka protekcjonizmu może przybrać różnorodne rodzaje, w tym poruszaną w artykule postać ochrony celnej, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji infant industry, cła optymalnego, a także subsydiów dla producentów, promocji eksportu itd. Mimo dość powszechnej krytyki stosowania protekcji celnej należy uznać, że postulaty artykułowane w XIX w. przez F. Lista, a także A. Hamiltona mają solidne podstawy teoretyczne i wielu współczesnych ekonomistów (np. P. Krugman) wykazuje zalety płynące z takiej polityki. Autor, wykorzystując modele teoretyczne, dokonał oceny wpływu cła wychowawczego z uwzględnieniem dobrobytu społecznego kraju (małego i dużego) nakładającego cło, jak i dobrobytu ogólnoświatowego. Posłużył się też danymi statystycznymi dotyczącymi gospodarek Wielkiej Brytanii, USA, Japonii, a szczególnie Niemiec. Wymowny jest przykład dotyczący rozwoju, ochrony i dominacji przemysłu hutniczego, w tym stalowego w Rzeszy Niemieckiej. Autor użył również modelowania ekonometrycznego (kliometrycznego) w celu wykazania zależności pomiędzy szybkim wzrostem produkcji stali a protekcjonistyczną polityką prowadzoną przez rząd niemiecki. Ważnym elementem pozostaje ocena możliwości stosowania ochrony celnej we współczesnej gospodarce, w szczególności w przypadku krajów rozwijających się. (abstrakt oryginalny)

EN

Historically developed countries (USA, France, and UK) have not been developed on the basis of the principles of free trade, but protectionist policy. Still today, it is advisable that such a policy is good for developing countries. The necessity to protect a domestic market has been discussed for hundreds of years. Beside the main current of classical economics glorifying inter alia free trade, with the development of capitalism and schools of economic thought, alternative schools and currents indicating the need of protection came into being. Protectionist policy may adopt different forms, including tariff protection discussed in the article, especially the conception of infant industry, optimal duty as well as subsidies for producers, export promotion etc. Despite rather common criticism of tariff protection, it should be recognised that the assumptions described by F. List and A. Hamilton in the 19th century have solid theoretical foundations and many contemporary economists (e.g. P. Krugman) demonstrates the advantages of such policy. The author, with the use of theoretical models, assesses the influence of educational duty taking into consideration social welfare in a (small and big) country imposing tariffs as well as global welfare. He also uses statistical data concerning the United Kingdom, the USA, Japan and Germany in particular. The example of development, protection and dominance of steelmaking industry in the Nazi Germany is especially meaningful. The author uses econometric (cliometric) modeling to demonstrate the relationship between the rapid increase in steel production and the German government's protectionist policy. The possibility of applying tariff protection in the contemporary economy, especially in case of developing countries, remains an important issue. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Protekcjonizm; Polityka celna; Przemysł ciężki; Przemysł stalowy

EN

Protectionism; Customs policy; Heavy industry; Steel industry

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 2 (57)
• Strony: 40--71

Twórcy

autor

Janusz Myszczyszyn

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• Bahadir S., Theorien und Strategien der regionalen Wirtschaftsintegration von Entwicklungsländern, Duncker & Humblot, Berlin 1984.
• Bairoch P., Economics and World History - Myths and Paradoxes, Wheatsheaf, Brighton 1993.
• Bairoch P., Industrialization Levels from 1750 to 1980, "Journal of European Economic History", 1982, No. 11.
• Baunsgaard T., Keen M., Tax revenue and (or?) Trade liberalization, IMF Working Paper, 2005, Nr 05/112.
• Behrens M., Janusch H., Business as Usual - Der ausbleibende Protektionismus in der Wirtschaftskriese, [w:] (red.) H. Bieling, J. Haas, J. Lux, Die Internationale Politische Ökonomie nach der Weltfinanzkrise: Theoretische, geopolitische undpolitikfeldspezifische Implikationen, Springer-Verlag, Köln 2013, Sonderheft 5.
• Bernd M., Die Zentren der Eisen- und Stahlindustrie im Deutschen Zollgebiet von 1850 bis 1914, GESIS Köln, 1983 [2006].
• Buzek J., Rozbudowa techniczna żelazo-hutnictwa polskiego w ostatnich 10 latach na tle rozwoju hutnictwa w ogóle, Wyd. E. Mirek i Spółka, Sosnowiec 1933.
• Capie F., Tariffs and growth: some illustrations from the world economy, 1850-1940, Manchester University Press, Manchester 1994.
• Dawson W. H., Protection in various countries: Germany, King & Son Orchard House Westminster, London 1904.
• Dick A., Does Import Protection Act as Export Promotion? Evidence from United States, Departments of Economics Working Paper 1991, No. 619.
• Informationen zur politischen Bildung (315) 2/2012, Das 19. Jahrhundert, Bundeszentrale für politische Bildung, Bonn.
• Kestner F., Die deutschen Eisenzölle 1879-1900, [w:] (red.) G. Schmoller, Staats- und socialwissenschaftliche Forschungen, Bd. 21, Heft 3, Wyd. Drunc-ker und Humblot, Leipzig 1902.
• Kicking Away the Ladder: The "Real" History of Free Trade, FPIF Special Report, Chang H., December 2003, dokument elektroniczny, tryb dostępu: http://www.ilocarib.org.tt/trade/documents /economic_policies/ SRtrade2003.pdf, dostęp 15.12.200.
• Kozłowski J., B+R i innowacje jako źródło wzrostu gospodarczego w krajach słabiej rozwiniętych. Na marginesie uwag Leszka Balcerowicza, Nauka i Szkolnictwo Wyższe, Nr 1/25/2005.
• Krugman P. R., Obstfeld M., Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWN, Warszawa 1997.
• Kutz M., Deutschlands Aussenhandel, Deutschlands Aussenhandel von der Französischen Revolution bis zur Gründung des Zollvereins 1787-1833. Eine statistische Strukturuntersuchung zur vorindustriellen Zeit, Franz-SteinerVerlag, Wiesbaden 1974.
• Lampe M., Bilateral Trade Flows in Europe, 1857-1875. A new dataset, [w:] A. Field, G. Clark, W. Sundstrom (red.), Research in Economic History, JAI Press, Bingley 2008.
• List F., Das nationale System der politischen Ökonomie (zweite Auflage), Verlag von G. Fischer, Jena 1910.
• Marshall A., Principles of Economics, Macmillan and Co., 8th edition, London 1920.
• Marshall A., Zasady ekonomiki, Wyd. M. Arcta, t. II., Warszawa 1928.
• Meisner M., Die Versorgung der Weltwirtschaft mit Eisen und Stahl 1860 bis 1926, Stuttgart 1929.
• Mill J. S., Principles Of Political Economy, Appleton and Company, New York 1885.
• Myszczyszyn J., Cło wychowawcze w ujęciu szkoły klasycznej i niemieckiej szkoły historycznej z uwzględnieniem niemieckiego przemysłu hutniczego, "Optimum Studia Ekonomiczne", 2015, Nr 3 (75).
• Myszczyszyn J., Przesłanki i ekonomiczne konsekwencje polityki protekcjonistycznej na przykładzie "unii żyta i żelaza", Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2012, No. 246.
• Myszczyszyn J., Wpływ kolei żelaznych na wzrost gospodarczy Niemiec 1840-1913, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
• Myszczyszyn J., Znaczenie polityki infant industry w warunkach wczesnego rozwoju gospodarczego na przykładzie Niemiec, 22/2012, Kultura i Historia http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/4300
• Pierenkemper T., Die westfälischen Schwerindustrie 1852-1913 soziale Struktur und uternehmerischer Erfolg, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1979.
• Ricardo D., Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania, PWN, Warszawa 1957.
• Rodrik D., Imperfect Competition, Scale Economies, and Trade Policy in Development Countries, in: Baldwin, [w:] R. Baldwin, Trade Policy Issues and Empirical Analysis, Trade Policy Issues, University of Chicago Press, Chicago 1988.
• Rynarzewski T., Zielińska-Głębocka A., Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Teoria wymiany i polityki handlu międzynarodowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Senghaas D., Weltwirtschaftsordnung und Entwicklungspolitik - Plädoyer für Dissoziation, Suhrkamp, Frankfurt 1977.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, PWN, Warszawa 1954.
• Steinküler M., Agrar- oder Industriestaat: Die Auseinandersetzungen um die Getreidehandels- und Zollpolitik des Deutschen Reiches 1879-1914, Peter Lang Verlag, Frankfurt am Main 1992.
• Viner J., Studies in the Theory of International Trade, Harper and Brothers, New York 1965.
• Webb S., Agriculture Protection in Wilhelminian Germany; Forging an Empire with Pork and Rye, [w:] J. Komlos, S. Eddie (red.), Selected Cliometric Studies on German History, Franz Steiner Verlag, Stuttgart 1997.
• Webb S., Tariffs, Cartels, Technology, and Growth in the German Steel Industry, 1879-1914, [w:] (red.) J. Komlos, S. Eddie, Selected Cliometric Studies on German History, Franz Steiner Verlag, Stuttgart 1997.
• World Trade Report 2014. Trade and development: recent trends and the role of the WTO, World Trade Organization, 2015.